Aslan yer, tilki bakar.
Aslan güçlü bir hayvandır. Ama tilki aslana göre daha güçsüzdür. Bundan dolayı aslan bir şeyler yerken tilki ona söz söyleyemez. Bu durum gerçek hayatta da karşımıza çıkar. Zengin olan yer fakir olan bakar.
Zenginin malı, züğürdün çenesi yorar
Yoksul, züğürt kimseler çoklukla birinin zenginliğinden, malından ve parasından, kazancından, hatta yiyip içmesinden, gezip tozmasından söz ederler. Oysa böylesi bir konuşma son derece gereksiz ve yersizdir; ayrıca ellerine bir şey geçmediği gibi dedikoduya da bulaşmış ve yanlış bir iş yapmış olurlar.
Hazıra Dağ Dayanmaz
Elimizde bulunan mal ve para ne kadar çok olursa olsun harcamakla bir gün bitecektir bunun için elimizdekileri harcarken bir yandan da çalışarak yerine koymaya gayret etmeliyiz.
Çalışanı mal basar, tembeli uyku basar
Çalışkan kişi hedeflerine ve istediklerine ulaşır ve kazançlı çıkar. Çalışmayan, tembel ve keyfini düşünen kimse ise çalışmak yerine uyumayı ve boş kalmayı tercih ettiği için zarardadır, geçim sıkıntısı çeker, perişan olur, aç kalıp yoksul düşer.
Sen işlersen mal işler, insan öyle genişler
Mal-mülk edinmenin, para kazanmanın yolu çalışmaktır. İnsan ne kadar çok çalışırsa, o kadar da çok kazanır; gittikçe de zenginleşir, rahat bir hayata kavuşur.
Akıl para ile satılmaz.
İnsanlar akılca eşit değillerdir. Kimileri akıllı, kimileri aptaldır. Bunu değiştirmek mümkün değildir, böyle de sürüp gidecektir. Üstelik akıl, somut bir şey de değildir. Sonradan da elde edilemez, parayla da alınıp satılamaz. Etrafımıza şöyle bir baktığımızda delice işler yapan varlıklı insanlar, akıllıca işler yapan yoksul insanlar görürüz. Eğer akıl parayla satın alınmış olsaydı zenginlerin dilece işler yapmadıklarına tanık olabilirdik.
Adam adamdır, olmasa da pulu; eşek eşektir, olmasa da çulu.
Bir kimsenin toplumdaki seçkin yeri ve önemi zengin ya da yoksul hâliyle ölçülemez. Kimi insanlar son derece yoksuldurlar ama kendilerinde bir adamlık vardır. Kimileri de zengindir ama insanlıktan nasiplerini almamışlardır. Dolayısıyla yoksul olmak insanın değerini düşürmez, zengin olmak da değerini artırmaz.
Züğürtlük zâdeliği bozar
Zengin, varlıklı ve soylu kimseler yoksullaşıp parasız pulsuz kalınca zamanla soyluluklarını da yitirirler.
Zengin arabasını dağdan aşırır, züğürt düz ovada yolunu şaşırır
Zengin, varlıklı kişi para ve mal gücüyle pek çok güçlüğü yenip aşar. Yoksul ise, parasızlık ve imkânsızlık yüzünden en kolay işleri bile başaramaz; en ufak engel karşısında bile şaşırıp kalır.