Belirtisiz İsim Tamlaması İle İlgili Örnekler?

Belirtisiz Ad Tamlaması

En az iki adın, aralarında anlam bağlantısı kurarak oluşturduğu, bir nesnenin parçası olduğunu ya da bir nesnenin başka bir nesneyle tamamlandığını gösteren ad takımıdır. Ad tamlamalarında kullanılan tamamlayıcı öğeye tamlayan, birinci nesnenin parçası durumunda olan ikinci öğeye ise tamlanan denir.

Belirtisiz Ad Tamlaması : Tamlayan sözcüğün ek almadığı tamlamalardır. Tamlayan, ek almadığı için belirsizlik ve genelleme anlamı taşır.

Tamlayan Eki              Tamlanan Eki

¾                                          -ı, -i, -u, -ü

Fındık                           kurt-u

Akrep                           yuva-s-ı

Fizik                            güc-ü

Belirtisiz Ad Tamlamasının Özellikleri 

ü       Tamlayan, tamlananın niteliğini gösterir. Örnek: Anne sevgisi, kan kırmızısı

ü       Tamlayan, tamlananın ne ile ilgili olduğunu gösterir.

Örnek : Sel felaketi, uçak bileti

ü       Tamlayan, tamlananın neden yapıldığını gösterir.

Örnek : Portakal suyu, tütün kolonyası

ü       Tamlayan tamlananın neye benzediğini gösterir.

Örnek :Parmak üzümü, sigara böreği

ü       Tamlayan, tamlananın nedenini bildirir.

Örnek :  Matematik korkusu, sınav stresi

ü       Bir şeyin yapıldığını ya da bulunduğu yeri gösterir.

Örnek :  Kıyı lokantası, uzay istasyonu

ü       Tamlayan tamlananın yapıldığı aracı belirtir.

Örnek : Söz sanatı, makine örgüsü

ü       Tamlayan, tamlananın ortaya çıktığı yeri belirtir.

Örnek :  Amaysa elması, Maraş dondurması

ü       Kişi adları tamlayan olduğunda o kişilere ilişkin yapıt, buluş gibi kavramları belirtir.

Örnek : Naima tarihi, Newton Kanunu

Takısız Ad Tamlaması : Hem tamlayanın hem de tamlananın takı almadığı bir ad tamlamasıdır.

Örnek :            Tamlayan        Tamlanan

                        Yün                  ceket

Taş                  duvar

Cam                 kavanoz

Altın                 bilezik