Kategoriler
Faydalı Bilgiler

Bitki Hücresi Bölümleri ve Görevleri (Resimli Anlatım)

Bitki Hücresi Bölümleri

Hücre yaşamın temel birimidir. Bitki hücreleri bitkilerin dokularını oluşturan ökaryotik bir hücredir. Bitki hücrelerinin hayvan hücrelerinden en önemli farkı kalın ve sağlam hücre duvarıyla çevrili olmasıdır. Bitki hücresinde yer alan bölümler şunlardır;

Sponsorlu Bağlantılar
  • Hücre Duvarı
  • Hücre Zarı
  • Golgi Cisimciği
  • Kromatin İplik
  • Çekirdek
  • Çekirdek Zarı
  • Çekirdekçik
  • Çekirdek Öz Suyu
  • Mitokondri
  • Ribozom
  • Endoplazmik retikulum
  • Lizozom
  • Koful
  • Kloroplast
  • Sitoplazma

Bitki Hücresi Bölümlerinin Görevleri

Hücre Duvarı : Prokaryotik ataları gibi, bitki hücrelerinin plazma zarını çevreleyen sert bir duvara sahiptir. Bununla birlikte, çok daha karmaşık bir yapıdır ve hücrenin korunmasından bitki organizmasının yaşam döngüsünün düzenlenmesine kadar çeşitli işlevler görür. Selülozdan oluşur. Hücre duvarı bitki hücrelerine karakteristik bir özelliğidir. Asıl işlevi mekanik stres ve enfeksiyona karşı sertlik, mukavemet, koruma sağlamaktır. Hücre duvarı selüloz, pektinler, glikoproteinler, hemiselüloz ve lignin ile meydana gelir.

Hücre Zarı Hücrenin dış sınırındadır, sitoplazmayı ve hücrenin organellerini kuşatır. Bitki hücrelerinde hücre duvarı içindedir. Hücre zarının yarı geçirgen olması, yalnızca belirli maddelerin geçmesine izin verir ve diğerlerinin engellenmesini sağlar.

Golgi Cisimciği : Golgi cisimciği, hücrenin kimyasal ürünleri için dağıtım ve nakliye departmanıdır. Endoplazmik retikulumda bulunan proteinleri ve yağları değiştirir ve hücrenin dışına çıkartmaya hazırlar. Bunlar hemen hemen tüm ökaryotik hücrelerde bulunur.  Golgi aygıtı hücrenin paketleme merkezi olarak da adlandırılır.

Kromatin İplik: Çekirdek için yer alan ipliğe benzer ağ sistemidir. Hücrenin gerçekleştirdiği olaylar için talimatları taşırlar. Bu talimatların her biri bu iplikte yer alan gen bölümlerine ayrı ayrı taşınır. Hücre bölünmesi zamanıkıvrılarak kısalıp kalınlaşır ve kromozom durumna geçer. Kromozomlar ise hücrenin kalıtsal bilgisini kuşaktan kuşağa aktarır ve hücre bölünmesi esnasında ikiye bölünür.

Çekirdek : Çekirdek, hücrenin bilgi işleme ve idari merkezi olarak hizmet veren, oldukça uzmanlaşmış bir organeldir. Hücrenin kontrol merkezidir. Bu organelin iki önemli fonksiyonu vardır: Birincisi hücrenin kalıtsal materyalini veya DNA’sını depolamak ve ikincisi de büyüme, protein sentezi ve üreme (hücre bölünmesi) gibi hücre faaliyetlerini koordine etmektir. Çekirdek hücrenin tüm faaliyetlerini yürütür ve ayrıca protein oluşumunda yardımcı olur.

Çekirdek Zarı : Çekirdek içi ile sitoplazmayı birbirinden ayıran kısımdır. İki katlı olup, yapısı hücre zarına benzer. Üzerinde porlar bulunur ve tam geçirgendir (RNAve ATP’yi geçirebilir.) Çekirdek ile sitoplazma arasında madde alış verişi sağlar.

Çekirdekçik : Çekirdek özsuyunun yoğunlaşması ile oluşan kısımdır. Sayısı birden çok olabilir. Yapısında RNA ve proteinler bulunur. Protein sentezinde rol aldığı sanılmaktadır. Hücre bölünmesi esnasında kaybolur, sonra tekrar ortaya çıkar.

Çekirdek Öz Suyu : Çekirdeğin içini dolduran, yapı olarak sitoplazmaya benzeyen kısımdır. İçinde su, organik ve inorganik maddeler, nukleik asitler (DNA, RNA) bulunur.

Mitokondri : Mitokondri tüm ökaryotik hücrelerin sitoplazmasında bulunan uzun biçimli organellerdir. Bitki hücrelerinde, özellikle de kloroplastların enerji üretmesi için ışık mevcut olmadığında, karbonhidrat ve şeker moleküllerini parçalayarak enerji üretirler. Kısaca hücrede enerji (ATP) üretimini sağlayan merkezdir. Kendine ait DNA, RNA ve ribozomu vardır. Gerektiği zaman bölünebilir, büyüyebilir ve kendisi için gerekli bazı proteinleri sentezleyebilir. Oksijenli solunum  hücre sitoplâzmasında başlayıp mitokondride devam etmekte ve açığa çıkan enerji ATP şeklinde depolanmaktadır.

Ribozom: Ribozomlar en küçük ve en çok hücre bulunduran organeldir. RNA ve protein içermektedir. Tüm canlı hücreler ribozomlar, yaklaşık %60 RNA ve %40 protein içeren küçük organeller içerir.  Ribozomlar, protein sentez yerleridir. Protein hücrenin yaşaması için gereklidir ve tüm hücrelerde bulunur. Ribozomlar hücrenin protein fabrikaları olarak bilinir.

Endoplazmik Retikulum:  Endoplazmik retikulum, hücrenin içindeki ve dışındaki kimyasal bileşikleri üreten, işleyen ve taşıyan ağlardır. Çekirdek ile sitoplazma arasında bir boru hattı görevi görür. Proteinlerin translasyonundan ve protein zarının hücre zarı içerisinde kullanılmasından sorumludurlar. Aynı zamanda kalsiyumun tutulmasında, glikojen ve diğer makromoleküllerin üretimi ve depolanmasında yardımcı olurlar.

Lizozom: Lizozom sindirim enzimleri içermektedir. Fazla yaşlanmış ve parçalanmış organelleri, yiyecek partiküllerini ve yabancı cisimleri sindirirler. Ayrıca hücreye giren yabancı proteinleri ve protein yapısındaki maddeleri parçalarlar.

Koful: Her bitki hücresi, bileşikleri depolayan, bitki büyümesine yardımcı olan ve bitki için önemli yapısal rol oynayan büyük, tek bir kofula sahiptir. Bulunduğu hücrenin çeşidine göre depolama, sindirim, boşaltım gibi görevler üstlenir. Madde taşımacılığında etkilidir.

Kloroplast: Bitkilerin en önemli özelliği, ışık enerjisini kimyasal enerjiye dönüştürerek kendi yiyeceklerini üretmek için fotosentez yapabilme yeteneğidir. Bu işlem, kloroplastlar olarak adlandırılan özel organeller içinde yürütülür.

Sitoplazma: Hücre zarı ile çevrili jel benzeri bir matristir. Sitoplazma hücre organellerini destekler ve aynı zamanda hücrenin patlamasını veya küçülmesini önler.

Sponsorlu Bağlantılar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

RenkliNOT