Golgi Cisimciği Nedir?
Proteinler de dahil olmak üzere bazı hücresel ürünlerin üretiminden, depolandmasından ve nakledilmesinden sorumlu organeldir. Golgi cisimciği ökaryotik hücrelerde bulunur. Golgi cisimciği ökaryotik bir hücrenin “imalat ve nakliye merkezi”dir.
Bazen Golgi kompleksi veya Golgi aygıtı olarak adlandırılan Golgi cisimciği, belirli hücresel ürünlerin, özellikle de endoplazmik retikulumun (ER) üretiminden, depolanmasından ve nakledilmesinden sorumludur. Hücrenin türüne bağlı olarak, yalnızca birkaç kompleks olabilir veya yüzlerce olabilir. Çeşitli maddelerin salgılanmasında uzmanlaşmış hücreler tipik olarak çok sayıda Golgiye sahiptir.
Ayırt Edici Özellikler
Bir Golgi aygıtı sisternae olarak bilinen düz keselerden oluşur. Keseler yassı, yarım daire şeklinde istiflenir. Her istiflenmiş gruplama, içerisini hücrenin sitoplazmasından ayıran bir zar içerir. Golgi zar protein etkileşimleri bu organeli şekillendiren gücü üretir. Golgi aygıtı çok kutupludur. Yığının bir ucundaki zarlar, hem bileşim hem de kalınlık bakımından diğer üründen farklıdır. Biri uç (cis yüzü) “alan” olarak hareket ederken, diğeri (trans yüzü) “nakliye” departmanı görevi görür. Cis yüzü ER (endoplazmik retikulumun) ile yakından ilişkilidir.
Molekül Taşıma ve Modifikasyonu
Özel nakliye araçları yoluyla ER çıkışında sentezlenen moleküller, içerikleri Golgi cisimciğine taşır. Veziküller, Golgi sisternae salınımıyla içeriğini zarın iç kısmına yerleştirir. Moleküller sisternae tabakaları arasında taşınırken değiştirilirler. Bireysel keselerin doğrudan bağlı olmadığı düşünülür, böylece moleküller bir dizi tomurcuklanma, vesikül oluşumu ve bir sonraki Golgi kesesi ile kaynaşma yoluyla sisternae arasında hareket eder.
Golgi aparatı protein fosfolipidleri ve ER’u içeren birçok ürünü değiştirir. Kompleks aynı zamanda kendi biyolojik polimerlerini üretmektedir. Golgi aygıtı, karbonhidrat alt birimleri ekleyerek veya çıkartarak molekülleri değiştiren işleme enzimlerini içerir. Modifikasyonlar yapıldıktan ve moleküller sıralandıktan sonra, Golgi’den nakliye veziküller aracılığıyla amaçlanan hedeflerine doğru salınırlar. Vesikül içerisindeki maddeler ekzositoz ile salgılanır. Bazı moleküller membran onarımı ve hücreler arası sinyal vermede yardımcı oldukları hücre zarı için yönlendirilirler. Diğer moleküller hücrenin dışındaki bölgelere salınırlar. Bu molekülleri taşıyan vesiküller, hücre zarı ile birleşerek molekülleri hücrenin dışına salar. Diğer veziküller, hücresel bileşenleri sindiren enzimler içerir. Bu veziküller, lizozom denen hücre yapılarını oluşturur. Golgi’den gönderilen moleküller de Golgi tarafından tekrar işlenebilir.
Golgi Aparatı Montajı
Golgi cihazı veya Golgi kompleksi sökme ve yeniden montaja uygundur. Mitozun erken aşamalarında, Golgi, veziküllere daha fazla dökülene dek parçalanır. Hücre bölünme süreci boyunca ilerledikçe, Golgi veziküller, iğ mikrotübülleri vasıtasıyla iki şekillendirici bağ hücresi arasında dağıtılır. Golgi aparatı, mitozun gelişme aşamasında yeniden bir araya getirilir. Golgi aygıtının bir araya getirdiği mekanizmalar henüz anlaşılmamıştır.
Golgi Cisimciğinin Görevleri
- Belirli hücresel ürünleri ve özellikle de endoplazmik retikulum (ER) üretir, depolayarak paketler ve taşır.
- Hücre içi iletişim ve taşınmada rol oynar
- Endoplazmik retikulum ile diğer organeller arasındaki bağlantıyı sağlar
- Lizozom gibi sindirim keseciklerini oluşturur.