Fizik Terimleri Ve Anlamları
Aşağıdaki yazıda fizik derslerinde veya fizik ile ilgili herhangi bir alanda karşımıza çıkabilecek olan kelimeler ve anlamları yer almaktadır. Bu sayfada F, G, H, I ve İ harfleriyle başlayan fizik terimlerini ele aldık. Faydalı olmasını umuyoruz…
F –
Fahrenheit sicakligi: Suyun donma ve kaynama noktalarini 32 ve 212 degeleri arasinda 180 bölmeye ayiran sicaklik skalasi.
Fluoresans: Malzemenin morötesi isiga maruz kalmasi durumunda görünür isik yaymasi olayi.
Frekans: Belirli bir zaman diliminde tekrarlanan olaylarin sayisidir. Periyodun tersidir. Birimi Hertz dir.
Temel frekans: Bir sistemin salinim yapabilecegi minimum fekans degeri.
Faraday Indüksiyon Yasasi: Kapali bir elektrik devresinde meydana gelen emk büyüklügünün , elektrik devresinin manyetik alan içinde kapladigi yüzeyden geçen manyetik akinin zamanla degisim hizina esittir.Yani,kapali bir elektrik devresi üzerinde ki manyetik alnin degistirilmesi sonucunda devreden bir elektrik akimin akacagini göstermistir.
Ferromanyetik maddeler: Bagil manyetik geçirgenlikleri 1’den çok büyük olan maddelerdir.Böyle ortamlarda manyetik alan siddeti artar.Bu tür maddeler miknatis,elektrik motoru, jenaratör,trafo gibi araçlarin yapiminda kullanilir.
G –
Genlik: Periyodik bir harekette denge konumundan maksimum uzaklik.
Girisim: Frekanslari birbirine yakin iki dalganin genliklerinin üst üste gelmesi durumudur. Üst üste binen dalgalarin ortak frekansi iki frekans arasindaki degisim kadardir.
Göreliligin Galileo yasasi: Eylemsiz sistem içerisindeki hareketler için yasalarin degismez oldugunu belirtmesidir.
Gama isini: Radyoaktif isinimin yüksek enerjili isik seklinde yayinlanmasi. Olusan çekirdek, olusturan çekirdek ile aynidir. Frekansi X-isinlarinin ötesindedir.
Gaz:Belirli bir sekli veya hacmi olmayan malzemeler.
Göreliligin genel teorisi: Yerçekimi konusunu içine alan görelelilik teorisi.
Gluon: Kuaklar arasindaki kuvvetlerden sorumlu olan degis-tokus parçacigi. Sekiz tane gluon vadir ve renkleine göre ayirim yapilir.
Graviton: Yerçekimi kuvvetinden sorumlu tutulan degis-tokus paçaciklari.
Gerçek görüntü: Isigin birlesimi ile meydana gelen görüntü
Göreliligin özel teorisi: Hizin çok büyük degerlerinde Newton mekaniginin yerine kulanilan zaman ve yer kavramlarinin birlikte kullanildigi bir teori
Güç: Enerjinin zaman göre degisimi Güçü verir.cgs sisteminde güç birimi erg/saniye ; mks birim sisteminde ise joule/saniyedir.1 watt= 1joule/1saniye
Gerçek (mutlak) genlesme katsayisi: Bir sivinin birim hacminin 1°C isitilmasi ile gerçek olarak hacminin artan miktarina denir.
Görünen ( zahiri ) genlesme katsayisi: Bir sivinin birim hacminin 1°C isitilmasi ile genlesmis gibi göründügü miktarina denir.Dilatometre denilen bir aletle ölçülür.
Galvanometre: Bir elektrik akimini büyüklügünü ölçmek ve yönünü belirlemek için yapilmis en eski ölçü aletidir.
Gauss Kanunu: Kapali bir yüzeyden geçen Elektrik alan akisi, kapali yüzey içindeki yüklerin 4pi katina esittir.
Gevseme zamani: Bir kondansatör bosalirken Q = Q0 / e olmasi yani,1/e degerine düsmesi için geçen zamana denir.
H –
Holografi: üç boyutlu görüntünün fotografa islenmesi
Halka sabiti: Birim uzunlugundaki halkalari birarada tutan kuvvet. Metre basina Newton olarak birimlendirilir
Hooke Kanunu: Pürüzsüz,yatay bir yüzey üzerindeki sarmal yaya bagli bir cismi denge konumundan gerilir veya sikistirilirsa cisim üzerinde F=-kx ifadesi ile verilen bir kuvvet uygulanir.
Hacim modülü: Katilarin veya sivilarin hacimlerinde meydana gelecek degisime karsi gösterdikleri direncin bir ölçüsüdür.
I – i
Ivme: Hizin zamana göre degisimi.
Ingiliz isi birimi: 1 pound suyun sicakligini 1 Fahrenheit artirmak için gerekli olan isi miktari.
Isi iletimi: Atomlarin veya moleküllerin birbirleri ile çarpismasi sonucunda ortaya çikan isisal enerjinin yerdegistirmesi.
iletken: Içinde elektrik yükünün veya isinin kolayca hareket edebildigi malzemeler. Metaller iyi bir iletkendirler.
Isisal tasinma: sivilar içindeki isisal enerjinin tasinmasi, sivinin bir kisminin sogumasi diger kisminin ise sicakliginin artmasi ile olur.
Isi pompasi: Kisin firin olarak yazin ise hava düzenleyici olarak kullanilabilen dönüstürülebilir isi makinesi.
Isi makinesi: Isiyi mekanik enerjiye çeviren makine
Izolatör: Elektrik yüklerinin hareketini engelleyen veya isi enerjisinin yayilamadagi zayif iletkenler veya yalitkanlar. Seramikler iyi bir izolatördür.
Iç enerji: Bir nesnenin toplam mikroskobik enerjisisi. Bu enerji atom ve moleküllerin ötelenmelerinlerinden, dönmelerinden, titresim yapmalarindan ve moleküler baglarda saklanan enerjilerden olusur.
Isin dogultusu: isigin hareket ettigi dogrultu, yol.
Ilüzyon: Bir çesit optik etkiden olusan su yüzeyinden veya bir yüzeyden isinlarinin yansitilmasi sonucun olusan görüntü
Isinim: Enerjinin elektromagnetik dalgalarla tasinmasidir. Parçaciklar elektromagnetik dalglar yayarak yok olurlar
Is: Bir cismi bir yerden baska bir yere hareket ettiren kuvvetin harcadigi enerji.Kuvvetin yerdegistirme yönündeki bileseni ile yerdegistirmenin çarpimidir.Birimi Jolue’dur. 1Joule=Newton x metre
Itme: Momentumdaki degisimdir.
Impuls-Momentum Teoremi: Bir parçacik üzerine etkiyen F kuvvetinin impulsu , bu kuvvetin sebep oldugu parçacigin momentumundaki degisime esittir.
Ideal gaz: Heterojen bir gaz karisiminda gaz molekülleri birbirlerinden etkilenmiyorsa bu karisimdaki gazlarin tümüne birden ideal gaz denir.
Indüksiyon elektromotor kuvvet: Iki ucu açik olan iletken telin bir ucunda negatif yük yogunlugu, diger ucunda ise pozitif yük yogunlugu olusur.Yani telin iki ucu arasinda bir potansiyel farki meydana gelir.Bu sekilde olusan potansiyel farkina Indüksiyon elektromotor kuvvet denir.
Indüksiyon Akimi: Manyetik alana dik olarak hareket ettirilen iki ucu açik iletken telin uçlari birlestirildiginde,tel içinde sürüklenen elektronlar bir elektrik akimi meydana getirirler.Bu sekilde olusan elektrik akimina Indüksüyon akimi denir.
Isitilebilir Dalgalar: Insan kulaginin duyarlilik sinirlari içinde olan dalgalardir.Bu dalgalar 20 Hz ile 20000 Hz frekanslari arasindadir.
Ideal sivi: Viskozluk özelligi olmayan sivilardir.Bu nedenle iç dirençleri ihmal edilir.Sikistirilamazlar.Bu nedenle yogunluklari zamanla sabit kalir.
Inveryant nicelikler: Farkli referans sitemelrinden bakildiginda miktari degismeyen niceliklere denir.