Karyokinez, Sitokinez Nedir?

Karyokinez Nedir?

Mitoz bölünmede kromozomların ikiye ayrılmasını sağlayan çekirdek bölünmesine karyokinez denir. Karyokinez ilk olarak interfaz evresi şeklinde ve daha sonra ise gerçek bölünme şeklinde profaz, metafaz, anafaz ve telofaz olarak 4 evre şeklinde görülür.

Sitokinez Nedir?

Telofazdan sonra stoplazmanın ikiye ayrılması olayına sitokinez denir. Hücre bölünmesi sırasında gerçekleşen stoplazma bölünmesidir. Diğer bir tabirle stoplazmanın boğumlanarak ayrılması sürecine sitokinez denir. Sitokinez bitkilerde telofaz evresinde başlar, hayvanlarda ise anafaz evresinde başlar. Telofazın başlangıcından itibaren iki yeni hücrenin oluştuğu ana kadar geçen süre 30-60 dakikadır. Bitkilerde orta lamel ile hayvanlarda ise boğumlanarak gerçekleşir.

Karyokinez Evreleri

Profaz

İnterfazda eşlenmiş durumdaki kromatinler kısalıp kalınlaşarak kromozoma dönüşürler. Çekirdek zarı, çekirdekçik ve organeller eriyerek tamamen kaybolur. Kromozomlar ekvatoral bölgeye hareket etmeye başlarlar.

Metafaz

Kardeş kromotitler ekvatoral düzlemde bir çember gibi, bazen de karışık olarak ekvatoral düzlem üzerinde dizilirler ve sentrozomlar interfazda oluşturmuş olduğu iğ ipliklerini kromozomlara doğru göndermeye başlar. Hücrenin ortasında hafif boğumlanma olur. İğ iplikleri kardeş kromatitlere tutunur. Kromozomların en net görüldüğü safhadır.

Anafaz

Kromozomlardaki sentromerlerin aynı anda ikiye bölünmesiyle kardeş kromatitler tam olarak birbirinden ayrılır. Kardeş kromatitler sentromerleriyle iğ ipliklerine tutunarak zıt kutuplara doğru çekilir. Anafaz evresi kardeş kromatitlerin zıt kutuplara ulaşmasıyla tamamlanır.

Telofaz

Profaz evresinde eriyen çekirdek zarı, çekirdekçik ve organeller yeniden oluşmaya başlar.Kutuplara çekilen kromatitler çekirdek zarının içine girerler.Kısaca bu evrede Profazda olan her şeyin tam tersi olur.Bu evreden sonra sitoplazma bölünmesi gerçekleşir.