Kategoriler
Faydalı Bilgiler Kültür/Sanat

Osmanlı Tarihi Kronolojisi (1299-1924)

Osmanlı Tarihi

Aşağıdaki yazımızda Osmanlı’nın 1299 yılından 1924 yılına kadar geçen sürede tarihlere göre belirlenmiş kronolojik verileri mevcuttur. Savaşlar, fetihler, zaferler dahil tüm olayların tarihlerini öğrenebilirsiniz.
Not: Aramak istediğiniz tarih için ctrl+f kombinasyonunu uygulayabilirsiniz.

Sponsorlu Bağlantılar
1299-1300
Osmanlı tarihinin başlaması
1299İlk müzik olayı (Selçuklu sultanınca Osman Bey’e Beylik alameti olarak gönderilen tabl-u alem (davul ve sancak)
1302Osman Gazi’nin Koyunhisarı Zaferi
1302III. Alaeddin Keykubad’ın ölümü
1312Mevlevilik tarikatını kuran Sultan Veled’in ölümü
1317Gülşehri’nin, kendisinden sonraki tercümelere öncülük eden Mantıku’t-tayr’ı Ferideddin el-Attar’ın aynı adlı eserini tercüme etmesi
1320Türk edebiyatında bilinen ilk divana sahip Yunus Emre’nin ölümü
1324Orhan Gazi’nin tahta geçişi
1326Bursa’nın fethi
1330Aşık Paşa’nın Garib-name’yi telif tarihi
1331İznik’in fethi
1331İlk Osmanlı medresesinin İznik’te Orhan Gazi tarafından kurulması
1334Karesi Beyliği’nin ilhakı
1337Kocaeli bölgesinin alınışı
1346Orhan Gazi’nin Kantakuzenos’un kızı ile evliliği ve Bizans ile ittifakı
1349-1352Bizans’a yardım için Süleyman Paşa’nın Rumeli’ye geçişi ve Çimpi Kalesinin üs olarak alınışı
1350Davud B. Mahmud el-Kayseri’nin ölümü
1352Osmanlılar’ın Cenevizliler’e Osmanlı topraklarında serbest ticaret yapma imtiyazı vermeleri
1354Gelibolu’nun fethi
1361İlk müzikli spor gösterisi (Edirne Kırkpınar yağlı güreşleri)
1362Orhan Gazi’nin vefatı ve I. Murat’ın tahta çıkışı
1362Kadıaskerliğin teşkili
1363Pençik Kanununun çıkışı
1366Gelibolu’nun elden çıkışı
1371Çirmen Zaferi
1376Bulgar Krallığı’nın Osmanlı hakimiyetini kabulü
1377Gelibolu’nun Osmanlılar’a iadesi
1385-1386Niş ve Sofya’nın alınışı
1388Ploşnik bozgunu ve Balkan ittifakının teşekkülü
1389I. Kosova Zaferi
1389I. Murat’ın şehadeti, Yıldırım Bayezid’in tahta cülusu
1390Aydın-Saruhan-Germiyan-Menteşe beyliklerinin ilhakı
1390Karaman Seferi, Konya’nın muhasarası
1390Gelibolu tersanesi’nin inşası
1391İstanbul’un ilk muhasarası
1393Mahkeme Rüsumunun ilk ihdası
1396Niğbolu Zaferi
1397-1398Akçay Zaferi ve Karaman ülkesinin Osmanlı hakimiyetini kabulü
1398Kadı Burhaneddin’in ölümü.
1398Karadeniz beyliklerinin ilhakı
1400İlk musiki nazariyatı eseri (Kırşehirli Yusuf B. Nizameddin’in Kitabu’l Edvar’ı)
1400Bursa’da I. Bayezid tarafından Ulu Cami’nin yaptırılması; İlk Osmanlı Darü’ş-şifa’sının Yıldırım Bayezid tarafından inşa edilmesi
1402Ankara bozgunu ve Yıldırım Bayezid’in esareti
1402-1413Fetret Devri, iç karışıklıklar
1409Süleyman Çelebi tarafından Türk Edebiyatı’nda ilk mevlid örneği olan Vesiletü’n-Necat adlı eserin yazılışı; İlk besteli dini eser (Süleyman Çelebi’nin Mevlid’i)
1411Çelebi Mehmed’in tahta çıkışı
1413I. Mehmed’in duruma hakim olup devleti yeniden kuruşu
1413(Celaleddin Hızır) Hacı Paşa’nın ölümü
1416Osmanlı-Venedik Deniz Muhaberesi ve Sulhü, Şeyh Bedreddin isyanı
1416Macar Seferi
1417Avlonya’nın fethi
1418Makam teriminin ilk kullanılışı (A. Meragi’nin Makasıdu’l-elhan’ında)
1418-1420Samsun bölgesinin zaptı
1419-1424Bursa’da Hacı İvaz’a I. Mehmed tarafından Yeşil Külliye’nin yaptırılması
1421Çelebi Mehmed’in ölümü ve II. Murad’ın cülusu
1421-1451İlk resmi musiki çevresi (II. Murad Sarayı)
1422Mustafa Çelebi’nin (Düzme) bertarafı
1425Molla Fenarı’nın ilk Şeyhülislam olarak tayini
1425-1426İzmir Beyi Cüneyd’in idamı
1425-1426Teke Beyliği’nin intikali
1427-1428Germiyan Beyliği’nin intikali
1429Manyasoğlu Murad tarafından Türk edebiyatında Seyf Serayi’den sonra Anadolu Türk edebiyatı sahasında ilk Gülistan tercümesinin yapılışı
1429Şeyh Hamdullah’ın Amasya’da doğuşu
1430İlk iki Türkçe musiki kitabı (Hızır B. Abdullah’ın Edvar’ı ve Bedr-ı Dilşad’ın Muradname’sindeki musiki bölümü)
1430Selanik’in fethi
1430-1431Şemsüddin Muhammed B. Hamza el-Fenari’nin ölümü
1431-1432Kadızade, Salahaddin Musa b. el-Kadi Mahmud el-Bursavi el-Rumi’nin ölümü
1432Fatih Sultan Mehmed’in doğumu
1434Edirne’de II. Murad tarafından Muradiye Camii’nin yaptırılması
1436Muiniddin B. Mustafa tarafından II. Murad’ın isteğiyle ilk Mesnevi tercümesi olan Mesnevi-i Muradiyye adlı eserin yazılışı
1437Ömer bin Mezid tarafından ilk nazire mecmuasının derlenişi
1439Semendire’nin alınışı
1440Osmanlı musiki çalgıları üzerine ilk notlar (Ahmedoğlu Şükrullah)
1440Başarısız Belgrad kuşatması
1444Segedin Sulhü
1444II. Murat’ın tahttan çekilişi, II. Mehmed’in cülusu ve Varna zaferi
1445II. Mehmed’in tahttan çekilişi ve II. Murad’ın ikinci defa cülusu
1447Edirne’de II. Murad tarafından Üç Şerefeli Camii’nin yaptırılması
1448II. Kosova Zaferi
1451II. Murad’ın ölümü ve II. Mehmed’in ikinci defa cülusu
1451-1512Geçiş devri. Fatih Sultan Mehmed ve II. Bayezid devri
1453İstanbul’un fethi
1453Ayasofya’nın camiye çevrilmesi
1454İlk Devlet Musiki Okulu (Enderun’un müzik bölümü)
1458-1460Mora’nın ele geçirilişi
1461Trabzon Rum İmparatorluğu’nun sonu
1461Candaroğulları’nın ilhakı
1463Osmanlı-Venedik Savaşı’nın başlaması
1463-1470İstanbul’da Fatih Külliyesi’nin inşaası
1466II. Mehmed’in Arnavut seferi
1468Karamanoğulları’nın sonu
1468II. Mehmed tarafından İstanbul’da Topkapı Sarayı’nın tesisi
1469Ahmed Karahisarı’nın Afyonkarahisar’da doğuşu
1470Eğriboz’un alınışı
1471Fatih Külliyesinin açılışı
1472Topkapı Sarayının inşası
1473Otlukbeli Zaferi : Osmanlı Akkoyunlu mücadelesi
1474Ali Kuşçu’nun ölümü
1475Kırım’ın Osmanlı tabiiyetine girişi
1476Boğdan seferi ve zaferi
1478Fatih tarafından ilk altın paranın darbettirilmesi
1478Şerafeddin Sabuncuoğlu’nun ölümü
1479Osmanlı-Venedik Sulhü ile Fatih’in Venedikliler’e Trabzon ve Kefe’de ticaret yapma hakkı tanıyan ahidname vermesi
1480Otranto’ya çıkış ve başarısız Rodos kuşatması
1480Kadıaskerliğin Rumeli ve Anadolu olarak ikiye ayrılması
1481II. Mehmed’in vefatı ve II. Bayezid’in tahta çıkışı
1481100 dirhem gümüşten 400 akçe kesilmesi
1481Şeyh Hamdullah’ın İstanbul’a gelişi
1482Cem Sultan’ın mağlubiyeti, Rodos’a ilticası
1483Morova Seferi ve Hersek’in ilhakı
1484Boğdan Seferi
1484Kili ve Akkirman’ın fethi
1484-1488Edirne’de Hayreddin’in II. Bayezid’in Külliyesi’ni inşası
1485Osmanlı-Memlük mücadelesinin başlaması
1485Şeyh Hamdullah’ın aklam-ı sitte’de kendi üslubunu buluşu
1486Musiki ile tedavi yapan ilk devlet hastanesi (Edirne, II. Bayezid Külliyesi Şifahanesi)
1488Hocazade, Muslihiddin Mustafa B. Yusuf B. Salih el-Bursavi’nin ölümü
1488Sultan II. Bayezid tarafından Edirne’de Bayezid Darü’ş-şifası’nın yapımı
1489Memlüklere karşı toprak kaybı
1491Osmanlı-Memlük Barışı
1492Macar Seferi
1492İspanya’dan çıkarılan Yahudiler’in de Osmanlı Devleti’nin himayesine girmesi
1494Nakibüleşraflığın yeniden ve devamlı olarak teşkili
1494Çin bulutu motifinin tezhib’de ilk kullanılışı
1495Macarlarla mütareke, Cem Sultan’ın ölümü, Şehzade Süleyman’ın doğumu
1497İlk Rus elçisinin İstanbul’a gelişi
1498Lehistan Seferleri
1499Venedik Harbi
1499İnebahtı’nın alınışı
1499Preveze baskını
15??İlk mevlevi ayinleri (Pençgah, Dügah ve Hüseyni makamlarında üç beste-i kadim)
1500Modon, Navarin ve Koron’un alınışı
1500-1505İstanbul’da Yakub Şah B. Sultan Şah’ın II. Bayezid’in Külliyesi’ni inşası
1502Venedikle sulh
1503Anadolu sahasında ilk hamse sahibi Akşemseddinzade Hamdullah Hamdi’nin ölümü
1505Bayezid Külliyesi’nin açılışı
1509İstanbul’da kıyamet-ı suğra (küçük kıyamet) zelzelesi
1511Şahkulu Baba Tekeli isyanı, Şehzade Selim Hareketi
1512II. Bayezid’in tahttan çekilişi, I. Selim’in cülusu
1512Anadolu Türk edebiyatında ilk Şehrengiz örneğini yazan Mesihi’nin ölümü; Selim döneminden I. Ahmed dönemine kadar olan dönemi ihtiva eden devre.
1514Çaldıran Zaferi, Tebriz’e giriş
1514Şahkulu’nun Yavuz Sultan Selim’in Tebriz’i işgaliyle Amasya’ya sürgün gönderilişi
1514Çaldıran Zaferi, Tebriz’e giriş
1516Mısır Seferi ve Mercidabık Zaferi
1517Ridaniye Zaferi ve Kahire’ye giriş
1517Haremeyn’in himaye altına alınması
1517Haliç’te tersane yapımının tamamlanması
1517Piri Reis’in Mısır’da Sultan Selim’e ilk dünya haritasını sunması
1519Celali isyanı
1519Cezayir’in iltihakı
1520I. Selim’in vefatı, I. Süleyman’ın cülusu
1520Şeyh Hamdullah’ın İstanbul’da vefatı; Şahkulu’nun İstabul’a gelip Ehl-i Hiref teşkilatına girişi; Hattat Şeyh Hamdullah’ın vefatı
1520-1550Şahkulu’nun nakkaşhanede faaliyet göstermesi
1521Belgrad’ın fethi
1521Piri Reis’in Kitab-ı Bahriye adındaki eserini hazırlaması
1522Kanuni Sultan Süleyman’ın validesi, Yavuz Sultan Selim’in eşi Ayşe Hafsa Sultan tarafından Manisa’da bimaristan inşa edilmesi
1522Rodos adasının ilhakı
1524Mısır’da Hain Ahmed Paşa isyanı
1524Ahi Çelebi, Ahmed (Mehmed) Çelebi B. Kemal el-Tebrizi’nin ölümü
1525Yeniçeri isyanı
1525İlk Fransız elçisi İstanbul’da
1525Şeyhülislam Zembili Ali Efendi’nin ölümü
1525Mirim Çelebi, Mahmud B. Muhammed B. Muhammed B. Musa Kadızade’nin ölümü
1526Mohaç Zaferi
1526Ahmed Karahisari’nin İstanbul’da vefatı
1527Bosna’nın fethi’nin tamamlanması
1528Piri Reis’in Kanuni Sultan Süleyman’a ikinci dünya haritasını takdim etmesi
1528Nizameddin Abdülali B. Muhammed B. Hüseyin el-Bircendi’nin ölümü
1529Viyana kuşatması, Budin’in istirdadı, Barbaros’un Marsilya’ya çıkması
1530-1540Divan-ı Selimi’nin yazılması
1530-1560Nasuh’un tarihçi, hattat ve ressam olarak faaliyet göstermesi
1530-1588Sinan’ın imparatorluğun baş mimarı olarak faaliyet göstermesi
1532Alaman Seferi
1533-1534Barbaros’un Osmanlı hizmetine girişi ve Cezayir beylerbeyliğine tayini
1534Irakeyn seferinin açılışı, Tebriz’e ikinci defa giriş ve Bağdat’ın alınışı
1534Şeyhülislam İbn-i Kemal’in ölümü
1536Fransızlara kendi bayrakları ile Osmanlı limanlarında ticaret hakkı veren ahidname verilmesi
1536Veziriazam İbrahim Paşa’nın idamı
1537Körsof – Avlonya seferi
1538Preveze Zaferi
1538Hadım Süleyman Paşa’nın Hint Seferi
1540Venedik ahidnamesindeki Karadeniz’de ticaret imtiyazının kaldırılması
1540-1560Kara Memi’nin nakkaşhanede faaliyet göstermesi
1541Budin’in kati olarak ilhakı ve beylerbeyiği olması
1543Estergon’un ve İstolni Belgrad’ın fethi
1543Batı musikisiyle ilk resmi temas (I. François’nın Kanuni’ye gönderdiği saray orkestrası)
1547Osmanlı-Habsburg Sulhü
1547Avusturyalılar’a Osmanlı topraklarında emn ü aman üzere ticaret yapma hakkının tanınması
1547San’a’nın fethi
1548İkinci İran seferi
1550Süleymaniye Külliyesi’nin inşaası
1551Trablusgarb’ın fethi
1552Piri Reis’in Portekizlilere karşı seferi
1553Piri Reis’in ölümü
1553-1554Turgud Reis’in Akdeniz seferi
1553-1554Nahcıvan Seferi
1555İlk Osmanlı-İran antlaşması : Amasya Müsalahası
1556Şankulu’nun vefatı; Kara Memi’nin saray nakkaşhanesine Sernakkaş oluşu; Hattat Ahmed Karahisari’nin vefatı
1557Dokuzuncu Akdeniz seferi, Fas’ın fethi
1557Süleymaniye külliyesinin açılışı
1558Şakayık-ı Nu’maniye telifi
1558Arifi’nin Süleyman-name’sinin tamamlanması
1559Şehzade Bayezid ile Selim’in Konya Savaşı ve Bayezid’in yenilerek İran’a sığınması
1560Cerbe’nin alınışı
1560-1600Osman’ın Nakkaşhanede faaliyet göstermesi
1561Taşköprüzade’nin ölümü
1562Osmanlı-Habsburg Sulhü
1563Seydi Ali Reis, Ali B. Hüseyin el-Katibi’nin ölümü
1565Başarısız Malta kuşatması
1565100 dirhem gümüşten 450 akçe kesilmesi
1566Kanuni Sultan Süleyman’ın son seferi : Sigetvar ve Sultanın vefatı, II. Selim’in cülusu
1567Yemen isyanı
1568Davud el-Antaki’nin Tezkire adlı eserini telif etmesi
1569Astarhan seferi
1569Kaptan Kurdıoğlu Hızır Beyin Sumatra seferi
1569-1595Lokman’ın şehnameci olarak vazife görmesi
1571Kıbrıs fethinin ikmali
1571İnebahtı hezimeti
1571Mustafa B. Ali el-Muvakkit’in ölümü; Takiyyüddin’in müneccimbaşılığa tayin edilmesi
1574Buğday Zaferi
1574Tunus’un fethi
1574Selimiye’nin açılışı
1574II. Selim’in vefatı ve III. Murad’ın cülusu
1575Münşeat’üs-Selatın’in III. Murad’a takdimi
1575Edirne’de Sinan eliyle II. Selim için Selimiye Camii’nin inşası
1577Takiyüddin’in gözlemlerine 1577’de de kısmen tamamlanan Daru’r-Rasadü’l-Cedid’de (İstanbul Rasathanesi) devam etmesi
1578Osmanlı-İran Savaşı’nın başlaması
1578Fas’ta el-Kasrü’l-kebir Zaferi
1578Kafkaslarda hareket
1580İlk İngiliz ahidnamesinin verilişi
22 Ocak 1580İstanbul Rasadhanesi’nin yıktırılması
18 Kasım 1583Cizvitlerin Galata’daki Saint Benoit Kilisesi’ne yerleşerek burada St. Benoit mektebini açmaları
1583Meşale Zaferi
1584-1588Lokman’ın iki ciltlik Hüner-name’sinin tamamlanması
1585Tebriz’in alınışı
1585Takiyüddin el-Rasıd’ın ölümü
1586İlk Sikke tashihi
1587Gürcistan harekatı
1588Gence seferi
1588Resm-i tashih-i sikke konulması
1588-1606Bosnalı Mehmed’in saraydaki kuyumcuların (zergeran bölüğünün) başı olarak vazife görmesi
1589İkinci sikke tashihi
1590Osmanlı-İran Antlaşması
1590Yeniçerilerin et ihtiyaçlarını karşılamak üzere gümrük resmine “zarar-ı kassabiye” adıyla %1 oranında ilave yapılması
1593Osmanlı-Habsburg Savaşları
1595Estergon’un düşüşü
1595III.Murad’ın vefatı, III. Mehmed’in cülusu
1596Eğri Kalesi’nin alınışı ve Haçova Zaferi
1598-1663Davud ve Mehmed Ağalar tarafından İstanbul’da valide sultanlar için Yeni Camii’nin inşası
1599Osmanlı sarayında ilk Batı müziği aleti (Elizabeth I.’in IV. Mehmed’e gönderdiği org); Davud el-Antaki’nin ölümü
1600Sikke tashihi
1601Kanije Zaferi
1601İngiliz tüccarının ödeyeceği gümrük resminin %3’e indirileceğinin ahidnameye derci
1603Osmanı-İran Savaşı’nın başlaması
1603III. Mehmed’in vefatı, I. Ahmed’in cülusu
1603-1703I. Ahmed döneminden III. Ahmed dönemine kadar olan dönemi ihtiva eden devre
1607Asi Canbolatoğlu ve Maanoğlu’nun Oruç ovasında bozguna uğratılması
1609-1610Celali tenkili için Kuyucu Murad Paşa Anadolu’da
1612Osmanlı-İran Antlaşması
1612Hollandalılara ahidname verilmesi
1613Ömer B. Ahmed el-Ma’I el-Çulli’nin ölümü
1614Ali B. Veli B. Hamza el-Mağribi’nin ölümü
1615İran Savaşı’nın yeniden başlaması
1615Revan Seferi
1617I. Mustafa’nın cülusu
1617İstanbul’da Mehmed Ağa tarafından Sultan Ahmed Camii’nin inşası
1618I. Mustafa’nın hal’I ve II. Osman’ın cülusu
1618Sikke tashihi
1621II. Osman’ın Lehistan seferine çıkışı (Hotin seferi)
1622II. Osman’ın katli ve I. Mustafa’nın yeniden tahta çıkışı
1623I. Mustafa’nın tahttan indirilip IV. Murad’ın cülusu
1624Sikke tashihi
1629Cizvitler tarafından, 1629’da İstanbul’da “Saint Georges” Fransız okulu ile yine “St. Louis Dil Oğlanlar Mektebi”nin kurulması
1634İlk Şeyhülislam katli (Ahizade Hüseyin Efendi)
1635IV. Murad’ın Revan seferine çıkışı
1638Bağdat Seferi ve Bağdat’ın alınışı
1638Hekimbaşı Emir Çelebi’nin ölümü
1639Osmanlı-İran sulhü : Kasrışirin Antlaşması
1640IV. Murad’ın ölümü, İbrahim’in tahta çıkışı, sikke tashihi
1642Hafız Osman’ın İstanbul’da doğuşu
1642-1698Hattat Hafız Osman
1645Girit seferinin açılışı, Hanya’nın alınışı
1648İbrahim’in hal’ı, IV. Mehmed’in cülusu
1648Kandiye kuşatması
1650Osmanlı musikisi eserlerinin ilk notalı tesbiti (Ali Ufki’nin eseri)
1656Çanakkale Boğazı’nın Venedik ablukası altına alınması
1656Çınar Vak’ası
1656Köprülüler devrinin başlaması
1658Katip Çelebi’nin ölümü
1660Varad Kalesi’nin alınışı
1663Uyvar seferi, Uyvar’ın fethi
1664St. Gotthard bozgunu ve Vasvar Antlaşması
1666Türk Divan edebiyatında sebk-ı Hindi’nin öncülerinden Naili’nin ölümü
1669Kandiye’nin alınışı, Girit’in tamamıyla Osmanlı hakimiyetine girişi
1670Hekimbaşı Salih B. Nasrullah B. Sellüm’ün ölümü
1672Lehistan seferi, Kamaniçe’nin alınışı
1672Bucaş Antlaşması
1673Fransız tüccarının ödediği gümrük resminin %3’e indirilmesi
1676Osmanlı-Lehistan sulhü : Zorawna Antlaşması
1678Ukrayna’da Çehrin seferi
1678Hafız Osman’ın kendi üslubunu gerçekleştirmesi
1680Mehter etkisinde ilk Batı müziği eseri (N. A. Strungk’un Esther operası)
1682Osmanlı-Rus Antlaşması
1682Seyahatname’nin yazarı Evliya Çelebi’nin ölümü
1683II. Viyana kuşatması ve büyük bozgun
1683Ebu Abdullah Muhammed b. Süleyman el-Fasi b. Tahir; el-Rıdvani’nin ölümü
1685Uyvar’ın elden çıkışı
1685Saraydaki altın ve gümüşten sikke basımı
1686Budin’in düşüşü
1687IV. Mehmed’in tahttan indirilmesi, II. Süleyman’ın cülusu
1687Eğri kalesinin düşüşü
1687Bir akçe itibarı değerli “mankur” un piyasaya çıkarılması
1688Belgrad’ın elden çıkışı
1690Kanije kalesinin düşüşü
1690Belgrad’ın geri alınışı
1690Fransızların Mısır’da ödediği gümrük resminin %3 olarak tesbiti
1691Ebu Bekr Behram b. Abdullah el-Dımaski’nin ölümü
1691II. Ahmed’in tahta çıkışı
1691Salankamen bozgunu
1691Enflasyonu körüklediği için mankur darbının yasaklanması
1695II. Ahmed’in ölümü
1695II. Mustafa’nın cülusu, Malikane sisteminin uygulanmaya başlanması
1697Zenta bozgunu
1698Şehremini Baruthanesi yangını
1698Hafız Osman’ın İstanbul’da vefatı
1699Karlofça Antlaşmasının imzalanması
1700Ruslar’la İstanbul Antlaşması’nın imzalanması
1702İskender Çelebi Bahçesi’ndeki (bugünkü Ataköy) yeni baruthanenin faaliyete geçmesi
1702Müneccimbaşı Ahmed Dede b. Lütfullah’ın ölümü
1702İstanbul çuka imalathanesinin faaliyetinin durdurulması
1703Edirne Vak’ası
1703III. Ahmed’in tahta çıkışı
1703“Tuğralı” altın paranın piyasaya çıkarılması
1708İstanbul’da Selanikli ustaların çalıştığı çuka imalathanesinin kurulması
1709Tersane içinde bir “lengerhane” yapımı
1711Prut Zaferi ve Barışı
1711Rıdvan b. Abdullah el-Razzaz el-Feleke’nin ölümü
1713“Zincir” altının çıkarılması
1715Venedik’e savaş açılması ve Mora Seferi
1716Osmanlı-Avusturya Savaşı, Varadin bozgunu, Temaşvar’ın elden çıkışı
1716“Fındık” altınının piyasaya çıkarılması
1718Pasarofça Antlaşması
1718Valilerin sefer masraflarını karşılamak üzere “imdadiyye-i seferiyye” toplamalarının kabulü
1718-1730İlk bestekarlar antolojisi (Şeyhülislam Es’ad Efendi’nin Nevşehirli İbrahim Paşa’ya sunduğu Atrabu’l Asar’ı)
1720İstanbul’da devlet tarafından bir ipekli imalathanesinin kurulması
1720Batıya hediye gönderilen ilk mehter takımı (III. Ahmed tarafından Lehistan’a)
1720III. Ahmed için tasvirleri Levni tarafından yapılan Surname-i Vehbi
1721Çelebi Mehmed Efendi’nin sefaret vazifesiyle Fransa’ya gidişi
1723İran seferinin üç cepheli olarak açılışı
1724-1725Azerbaycan harekatı, Tebriz ve Cence’nin alınışı
1726İbrahim Müteferikka tarafından ilk Türk matbaasının kuruluşu
1727-1839Türk matbaasının kuruluşu ve yeni unsurlar devresi
1729“Zer-i mahbub” adıyla yeni bir altının piyasaya sürülmesi
1729Cevheri’nin Lügat-ı Sıhah’ının Vankulu tarafından yapılan tercümesinin matbaada basılan ilk kitap olması
1730Yanyalı Mehmed Esad b. Ali b. Osman’ın ölümü
1730Patrona Halil isyanı, III. Ahmed’in hal’i, I. Mahmud’un cülusu
1732Osmanlı-İran barışı
1733İran Savaşı’nın hızlanması, Nadir Şah’ın başarıları
1733Kefe Mukataası’nın İstanbul Mukataası Kalemi ile birleştirilmesi
1735Bonneval Ahmed Paşa (Comte de Bonneval) nezaretinde Humbaracı Ocağı’nın kurulması
1736Osmanlı-Avusturya-Rus Savaşları
1736Abdullah b. Ebi Bekr b. Süleyman el-Maraşi’nin ölümü
1739Belgrad Antlaşması
1739Rus tüccarlarına Karadeniz hariç olmak üzere, Osmanlı suları ve topraklarında ticaret hakkı tanınması
1742Ömer Şifai’nin ölümü
1743Osmanlı-İran Savaşı’nın yeniden hızlanması
1745Matbaanın kurucusu İbrahim Müteferrika’nın ölümü
1746Osmanlı-İran barışı
1747Humbaracıbaşı Bonneval Ahmed Paşa’nın ölümü
1748Avlonya ve Eğriboz mukataalarının Bursa Mukataası Kalemi’ne katılması
1748-1755İstanbul’da I. Mahmud ve III. Osman tarafından Nuruosmaniye Camii’nin inşa ettirilmesi
1751Osmanlı musikisi üzerine Batıda yazılan ilk eser (Charles Fonton’un Essai…’si)
1754I. Mahmud’un ölümü, III. Osman’ın cülusu
1757III. Osman’ın ölümü, III. Mustafa’nın cülusu
1757-1758Haremeyn mukataalarının satış ve iltizam işlerinin defterdar tarafından yürütülmeye başlanması
1758Mustafa Rakım’ın Ünye’de doğuşu
1760 (1173)Abbas Vesim Efendi b. Abdurrahman b. Abdullah’ın ölümü
1766Haremeyn mukataalarının darphanece idare olunmaya başlanması
1768Osmanlı-Rus Savaşı’nın başlaması
1770Rus filosunun İngilizler’in yardımıyla Akdeniz’e girmesi
1770-1776Fransız Subayı Baron de Tatt’un İstanbul’da bulunması
1771Kırım’ın işgali
1772Tersane yakınlarında Topçu Mektebi’nin kurulması
1773Mühendishane-i Bahri-i Hümayun’un kuruluşu
1773-1774Darphanenin Hazine-i Amire’nin yedeği vazifesini görmeye başlaması
1774Avrupa tarzında teşkil edilmiş olan Sürat Topçuları Ocağı’nın kurulması; Bedreddin Hasan b. Burhaneddin İbrahim el-Ceberti’nin ölümü
1774Sür’at Topçuları Ocağı’nın kurulması
21 Temmuz 1774Küçük Kaynarca Antlaşması ve Ruslar’a Karadeniz’de seyrüsefer hakkı tanınması
29 Nisan 1775Tersane ambarlarında bir odada “Hendese Odası” nın kurulması
1776Mühendishane-i Bahri-i Hümayun’un açılışı; Boğdan Prensi Alexandır İspilanti Bey’in Bükreş ve Yaş’ta Rum Ortodoks cemaatinde yeni tarz eğitimin ilk adımları atması; Hendese odasına nizam verilmesi
10 Mart 1779Aynalıkavak Tenkihnamesi
1780Mehmed Esad Yesari’nin ta’lik hattında Osmanlı üslubunu buluşu
1781Hendese odasının Mühandishane olarak isimlendirilmesi
1783Rusya’nın Kırım’ı ilhakı
1784Avusturyalılar’a Karadeniz’de seyrüsefer hakkı verilmesi
1784Fransız Lafitte-Clave ve Monnier’in Tersane’deki mühendishanede istihkam dersleri vermeleri
8 Ocak 1784Osmanlı Devleti’nin Rusya’nın Kırım’ı ilhakını bir “sened” ile resmen tanıması
1787-1788İstanbul’da bulunan Fransız uzmanların ve subayların tamamen ülkelerine dönmeleri
17 Ağustos 1787Osmanlı-Rus Savaşı’nın ilanı
9 Şubat 1788Rusya’nın müttefiki sıfatıyla Avusturya’nın da savaşa girmesi
1789Kıymetli maden işlenmesinin yasaklanması ve neticesiz dış istikraz teşebbüsü
Ocak 1789Özi Kalesi’nin Ruslar tarafından zaptı
7 Mayıs 1789I. Abdülhamid’in ölümü ve III. Selim’in tahta çıkması
11 Temmuz 1789Osmanlı-İsveç ittifakı
1790İlk resmi Ermeni mektebinin Kumkapı’da açılması; Gelenbevi, İsmail b. Mustafa b. Mahmud’un ölümü
31 Ocak 1790Osmanlı-Prusya ittifakı
27 Temmuz 1790Avusturya’nın Prusya tarafından barışa zorlanması. Reichenbach Konvansiyonu
18 Eylül 1790Yergöğü Mütarekesi
Ekim – Kasım 1790Kili ve İsmail kalelerinin Rusya tarafından zaptı
1791-1799Mevlevi ayininde piyano (!) (Galata Mevlevihanesi, Şeyh Galib/III. Selim zamanı)
4 Ağustos 1791Avusturya ve Osmanlı Devleti arasındaki son savaşın bitirilmesi. Ziştovi Antlaşması
11 Ağustos 1791Rus Savaşı’nın sonu. Kalas Mütarekesi
1792Nizam-ı Cedid hareketinin başlaması
1792III. Selim devrinde 100’lük guruş basılması
10 Ocak 1792Kırım’ın Rusya’ya bırakılması
10 Ocak 1792Yaş Antlaşması
1793Daimi elçiliklerin ıslahı ve Londra, Paris ve Viyana’da daimi elçilik ihdası
1793Nizam-ı Cedid Ordusu’nun Kuruluşu
1793Hasköy’de Humbaracı ve Lağımcı Ocağı kışlasında Mühendishane-i Cedide’nin açılması; Fazıl Hüseyin’in III. Selim’in sarayında hazırladığı Huban-name ve Zenannamesi’nin resimli bir nüshası
1793Zahire Nezareti’nin kurulması
1793-1794Baruthane-i Amire’de İngiliz perdahı barut imaline başlanması
1794Halkalı’da yapılan Azadlu Baruthanesi’nin faaliyete geçmesi
1795Lehistan’ın Avrupa haritasından silinmesi
1795Mühendishane-i Berr-i Hümayun’un açılışı; Kara Mühendishanesi binasının inşası; Osmanlı sarayında ilk yabancı bando (Napolyon’un III. Selim’e gönderdiği)
1795Zahire Hazinesi’nin kurulması
1797Mühendishane’de açılan Matbaanın faaliyete geçmesi
1797Paris, Viyana ve Berlin’de daimi elçilikler ihdası
1797Pazvandoğlu isyanı
1797Rumeli’de dağlı eşkiya hareketleri ve isyanları
17 Eylül 1797Venedik Devleti’nin ortadan kaldırılması
1798Mehmed Es’ad Yesari’nin İstanbul’da vefatı
3 Ocak 1798Fransa’ya karşı Osmanlı-Rus ittifakı
1 Temmuz 1798Fransa’nın Mısır’a saldırması
3 Eylül 1798Fransa’ya savaş ilanı
1799Neticesiz dış istikraz teşebbüsü
5 Ocak 1799Fransa’ya karşı İngiltere ile ittifak
Şubat 1799Napolyon’un El-Ariş ve Gazze’yi ele geçirmesi
Mayıs 1799Napolyon’un Akka’da Cezzar Ahmed Paşa tarafından mağlup edilmesi
Ağustos 1799Napolyon’un Fransa’ya dönmesi, Mısır’ın işgalinin devamı
1800Takvimlerin Jacques Cassini Zicine göre hazırlanmaya başlaması
Mart 1800Rus ve Osmanlı kuvvetlerinin Yedi Ada Cumhuriyeti’ni kurmaları
1801Kara Mühendishanesi hocalığına Hüseyin Rıfkı Tamani’nin getirilmesi; Gevrekzade Hafız Hasan Efendi’nin ölümü
Ağustos 1801Mısır’ın tahliyesine dair mütareke
1802Fransız ve İngiliz gemilerinin kendi bayrakları altında Karadeniz’e çıkmalarına müsaade edilmesi
1802Avrupa ile ticaret yapan Osmanlı gayri müslim tüccarına Avrupa devletleri tüccarı statüsünün tanınmasıyla “Avrupa tüccarı” denilen sınıfın ortaya çıkması
25 Haziran 1802Paris Antlaşması. Fransa ile barış
1803“Ayvalık İkonomos Akademisi’nin kurulması; “Kuruçeşme Rum Mektebi (Helleno Philosophical School)”nin kurulması
Şubat 1804Sırp isyanlarının başlaması
1805Avrupa tarzında ilk hastane’nin Kasımpaşa’daki Tersane-I Amire’de açılması
1805Osmanlı Devleti’nin Napolyon’un “İmparator” unvanını tanıması
1805Tersane Hazinesi’nin kurulması
1805Beykoz Çuka ve Kağıt Fabrikası’nın faaliyete geçmesi
Temmuz 1805Mehmed Ali Paşa’nın Mısır’a vali olarak tayini
1806Nizam-ı Cedid’in başarısızlığı ve gerilemesi. İkinci Edirne Vak’ası
1806Osmanlı-Rus Savaşı
1806III. Selim’in Mühendishan-i Berri-i Hümayun kanunnamesi
Ocak 1806Tersane Tıbbiyesi’nin kurulması
Ekim 1806Memleketeyn ‘in Rusya tarafından işgal edilmesi
1807Vehhabi isyanının had safhaya varması. Haccın engellenmesi
20 Şubat 1807İngiltere’nin Rusya’nın yanında Osmanlı savaşına iştiraki ve İngiliz filosunun İstanbul önlerine gelmesi
Mart – Eylül 1807İngiliz filosunun İskenderiye’ye saldırması ve Mehmed Ali tarafından mağlup edilmesi
25 Mayıs 1807Nizam-ı Cedid’e karşı ayaklanma
29 Mayıs 1807III. Selim’in tahttan indirilmesi ve Nizam-ı Cedid’in ilgası
29 Mayıs 1807 – 28 Temmuz 1808IV. Mustafa devri. Siyasi istikrarsızlıklar ve darbeler
1808Mustafa Rakım’ın celi sülüs ve tuğra’ya yeni üslubunu getirişi
28 Temmuz 1808Alemdar Mustafa Paşa’nın müdahalesi, IV. Mustafa’nın tahttan indirilmesi, III. Selim’in katli, II. Mahmud’un tahta çıkması
28 Temmuz 1808 – 16 Kasım 1808Alemdar’ın kısa süren sadareti
29 Eylül 1808Sened-i İttifak : Devletin ayanlarla uzlaşması
15-16 Kasım 1808Yeniçeri Ayaklanması : Alemdarın Sonu
5 Ocak 1809İngiltere ile süren savaşın sonu : Kal’a-i Sultaniyye Antlaşması
1810II. Mahmud devrinde beşlik “cihadiyye”lerin basılması
1810İzmir Jimnasium’unun kurulması; Yesarizade Mustafa İzzet’in ta’lik’e son şeklini verişi
1812Vehhabi ayaklanmasının Mehmed Ali Paşa tarafından bastırılması
1812Fransız postalarının ilk kuruluşu
28 Mayıs 1812Rus Savaşı’nın sonu : Bükreş Antlaşması, Sırbistan’a özerklik verilmesi
1816Miloş Obronoviç’in “başknez” olarak tanınması ve Sırbistan’ın özerliğinin temini
1817Hüseyin Rıfkı Tamani’nin ölümü
Şubat – Mart 1821Eflak ve Mora’da Rum isyanlarının başlaması
1823Avrupa ile ticaretin Türk gemileriyle yapılmasına teşebbüs edilmesi
1824Rum ayaklanmasını bastırmak üzere Mısır kuvvetlerinin çağrılması
1824Fatih Külliyesindeki Darü’ş-Şifa’nın yıkılması; Sultan II. Mahmud’un Talim-i sıbyan adı ile ferman yayınlaması; St. Pierre mektebinin kurulması
1826İhtisab müessesesinin düzenlenmesi
1826Şinasi’nin doğumu; Mustafa Rakım’ın İstanbul’da vefatı; Ermeni ustalara Nakkaşlık hakkının verilmesi
14 Haziran 1826Yeniçeri Ocağı’nın ortadan kaldırılması, Asakir-i Mansure-i Muhammediyye’nin kurulması
7 Ekim 1826Rusya ile Akkerman Antlaşması’nın akdi
1827Osmanlılar’ın İngiliz yapısı ilk buharlı gemiye sahip olmaları
1827Tıphane-i Amire’nin kurulması; İlk “Marş-ı Sultani” bestesi (G. Donizetti, II. Mahmud’a)
1827Mukataa Hazinesi’nin Hazine-i Amire’den ayrılması
4 Nisan 1827İngiltere ile Rusya arasında Yunanistan’ın bağımsızlığına dair Petersburg Protokolü
Temmuz 1827Mısır kuvvetlerinin Rum isyanını bastırmaları, Atina’nın teslimi
20 Kasım 1827Navarin saldırısı : Osmanlı-Mısır donanmasının yakılması
26 Nisan 1828Rusya’nın savaş ilan etmesi
1829Ziya Paşa’nın doğumu; Mahmud Celaleddin’in İstanbul’da vefatı; Şevki Efendi’nin İstanbul’da doğuşu
1829Deli Teşkilatının kaldırılması
14 Eylül 1829Edirne Barışı : Yunanistan’ın bağımsızlığı
1830Mühendishane-i Bahri’nin Heybeliada’daki kışlaya taşınması; İshak Efendi’nin Mühendishane başhocalığına getirilmesi; Avrupa’ya talebe gönderilmeye başlanması
1830Tiftik keçisinin Güney Afrika’da yetiştirilmeye başlanması
1830Katolik ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
1830-1831Nüfus sayımları
5 Temmuz 1830Fransızlar’ın Cezayir’e saldırmaları ve ele geçirmeleri
1831İlk saray konservatuarı (Mızıka-i Hümayun ve Saray Harem Orkestrası)
1831Timarların kaldırılması (müessese sembolik olarak daha uzun süre devam etti)
1831-1834İshak Efendi’nin dört ciltilik Mecmua-i Ulum-ı Riyaziye adlı eserinin basılması
1 Kasım 1831İlk gazete Takvim-i Vekayi’nin neşri
1832Tıphane-i Amire’nin Şehzadebaşı’ndan Cerrahhane’nin bulunduğu binaya nakledilmesi
1832Memuriyette, ilmiyye ve mülkiyyede rütbelerin yatayına eşitlenip derece ve elkabın (titulature) tesbiti
1832Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa’nın isyanı
1832İstanbul-İzmit “posta yolu” nun yapımı
1832İngiliz postalarının kuruluşu
29 Ocak 1832Topkapı Sarayı’na bitişik Gülhane bahçesinde mevcut binalarda Cerrahhane-i Amire’nin açılması
12 Aralık 1832Mısır kuvvetlerinin Konya’da Osmanlı ordusunu yenmeleri
1833Feshanenin kuruluşu
2 Şubat 1833Mısır kuvvetlerinin Kütahya’ya kadar ilerlemeleri
5 Nisan 1833Rus kuvvetlerinin yardım amacı ile Beykoz’a asker çıkartmaları ve Rus filosunun İstanbul’a gelmesi
Mayıs 1833Mehmed Ali’nin uzlaşmaya zorlanması : Kütahya Sözleşmesi
8 Temmuz 1833Mehmed Ali Paşaya karşı Osmanlı-Rus ittifakı : Hünkar İskelesi Antlaşması, Boğazlar’ın diğer devletlere kapatılması
18 Eylül 1833Münchengraetz Antlaşması
1834Maçka Kışlası’nda, Mekteb-i Harbiye’nin kurulması
1834Mukataat Hazinesi’nin isminin “Mansure Hazinesi” olarak değiştirilmesi
1835Hazine-i Amire ile darphanenin birleştirilmesi
1835-1845İlk halk konserleri [Tanburi Aleksan Efendi (1815-1864) İstanbul Süleymanpaşa Hanı’ndaki kahvede]
1836Başhoca İshak Efendi’nin ölümü
1836İslimye Çuka Fabrikası’nın devlet tarafından işletilmeye başlanması
1836Başhoca İshak Efendi’nin ölümü
1836İslimye Çuka Fabrikası’nın devlet tarafından işletilmeye başlanması
11 Mart 1836Umur-ı Hariciye Nezareti’nin kurulması (hatt-ı hümayun tarihi 23 Zilkaade 1251)
26 Kasım 1837Osmanlı yapımı “Eser-i Hayr” adlı buharlı geminin denize indirilmesi
1838Mekteb-i Adli’nin açılması; Üsküdar’da Cemaran adlı Ermeni yatılı yüksek okulunun kurulması; Müderrishane-i Bahri’nin Tersane’deki yeni binasına nakledilmesi; Sultan II. Mahmud’un ilk öğretim alanında yeni bir teşebbüse girişmesi; Sami Efendi’nin İstanbul’da doğuşu
1838Maliye Nezareti’nin kurulması ve Hazine-i Amire’nin darphaneden ayrılıp Mansure Hazinesi’yle birleştirilmesi
1838Defterdarlığın Maliye Nazırlığı’na çevrilmesi
24 Mart 1838Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliyyenin kurulması
16 Ağustos 1838İngiliz tüccarına geniş imkanlar tanıyan Balta Limanı Ticaret Muahedesi’nin imzalanması. Bu muahede ile gümrük resmi oranının ihracatta %12, ithalatta %5 olarak tesbiti
1839“Kaime-i mutebere-i nakdiyye”nin çıkarılması
1839Ali Süavi’nin doğumu; Mekatib-i Rüşdiye Nezareti’nin kurulması; Mekteb-i Tıbbiye’nin Galatasaray’daki yeni binasına taşınması ve mektebin adının Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane olarak değiştirilmesi; Mekteb-i Ulum-ı Edebiye’nin açılması; Notre Dame de Sion Kız Lisesi’nin kurulması
1839-1844Dr. Bernard’ın Mekteb-i Tıbbiye nazırlığı dönemi
1839-1845Mekteb-i Fenn-i Nücum’un faaliyet dönemi
24 Haziran 1839Mehmed Ali ile savaşın tekrar başlaması, Osmanlı kuvvetlerinin Nizip mağlubiyeti
1 Temmuz 1839II. Mahmud’un vefatı üzerine Abdülmecid’in tahta çıkması, Osmanlı donanmasının Mehmed Ali’ye teslimi
3 Kasım 1839Tanzimat Fermanı’nın ilanı
3 Mayıs 1840Ceza Kanunname-i Hümayunu’nun Fransa’dan mülhem bir biçimde düzenlenmesi ve kabulü (14 Temmuz 1851’de bu kanun, kanun-u cedid olarak tadilatla yeniden yürülüğe girer)
1840Gayri müslim tebaadan Avrupa’ya talebe gönderilmeye başlanması
1840Tanzimat’ın tatbik edildiği yerlerde temettü vergisi konulma kararı
1840Bütün hazinelerin Maliye Hazinesi’ne katılması
1840Posta Nezareti’nin kurulması
21 Aralık 1840Namık Kemal’in doğumu
1841Lübnan olayları
1841-1906Ahmed Ali Paşa’nın doğumu. (ressam)
24 Mayıs 1841İngiltere’nin yardımıyla Mısır meslesinin halli, Mısır’ın veraset usulü ile Mehmed Ali Paşa’ya bırakılması
13 Temmuz 1841Londra Boğazlar Mukavelenamesi
1842Askeri Baytar Mektebi’nin açılması
1842-1910Osman Hamdi (ressam, eğitimci, müzeci, arkeolog)
1843Hereke Fabrikası’nın kurulması
1843Zeytinburnu Demir Fabrikası inşaatına başlanması
1843Muhdes kara gümrüklerinin kaldırılması
1843Feshane’ye çuka dokuma tezgahlarının ilavesi
1 Şubat 1844Tashih-i sikke
1844Feshane’de buhar makinelerinin kullanılmaya başlanması
1845İzmir’de su kuvvetiyle çalışan kağıt fabrikasının kurulması
1845Bahriye Mektebi’nin Heybeliada’daki binasına taşınması; Kadı yetiştirmek için Süleymaniye’de “Muallimhane-i Nüvvab” medresesinin kurulması; Rüşdiyelerin Darü’l-fünun’a öğrenci yetiştiren orta dereceli mektepler olarak kabul edilmesi
Ocak 1845Sultan Abdülmecid’in Meclis-i Vala’yı ziyareti
13 Mart 1845Meclis-i Muvakkat’ın (Geçici Maarif Meclisi) çalışmalarına başlaması
10 Nisan 1845Polis (zabıta) teşkilatının kuruluşu (12 Rebiülevvel 1261 tarihli nizamname)
1846Meclis-i Maarif-i Umumiye kurulması; Mekatib-i Umumiye Nezareti’nin kurulması; Başhoca Seyyid Ali Paşa’nın ölümü
1846Rus Ticaret Muahedesi
16 Şubat 1846Zabtiye müşiriyetinin kurulması
Darü’l-Fünun kurmada ilk teşebbüs
1847Timarlı Sipahi Teşkilatı’nın ilgası
1847Telgrafın Beylerbeyi Sarayı’nda denenmesi
1847Dersaadet Bankası’nın kuruluşu
1847İstanbul’da ilk piyano resitali (Liszt Abdülmecid’e Donizetti’nin Mecidiye Marşı’nı çalıyor); Yeşilköy’de bulunan Ayamama Çiftliğinin ziraat talimhanesi şekline getirilerek ilk pamuk ziaati uygulama eğitiminin burada verilmeye başlanması
1 Mart 1847Recaizade Ekrem’in doğumu
1848Avrupa’da liberal ihtilaller : Polonya ve Macaristan’da milliyetçi ayaklanmalar
1848Protestan Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
1848İstanbul’da ilk Sanayi Mektebi’nin kurulmasına teşebbüs edilmesi
16 Mart 1848İstanbul’da Darü’l-Muallimin açılması
18 Kasım 1848Osmanlı yapımı ilk demir vapurun denize indirilmesi
1849Veteriner öğretim faaliyetlerine başlanması; Yesarizade Mustafa İzzet’in İstanbul’da vefatı
18501847’den geçerli sayılmak üzere gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında ithalatta %20, ihracatta %16 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi kararı
1850Ticaret Kanunname-i Hümayunu’nun kabulü
1850İlk faizsiz kaimenin çıkarılması
1850Muallim Naci’nin doğumu
12 Mart 1850Darü’l-Maarif’in öğrenime başlaması
1851Ceza Kanunname-i Hümayunu’nun kabulü
1851Londra Sergisi
1851Akademik karakterde ilk ilmi dernek olan Encümen-i Daniş’in açılması
18 Temmuz 1851Encümen-i Daniş’in kurulması
1852Abdülhak Hamid’in doğumu; İstanbul Şark Cemiyetinin (Societe Orientale de Constantinople) kurulması
1853“Mukaddes yerler” meselesi, Rusya’nın tazyikleri ve Kırım Savaşı’nın patlaması
1853İstanbul’da I. Abdülmecid tarafından Dolmabahçe Sarayı’nın inşa ettirilmesi
1854İlk dış istikraz : Borçlanma devrinin ve alışkanlığının başlaması
1854Meclis-i Vala’nın “Meclis-i Ali-yi Tanzimat” ve “Meclis-i Ahkam-ı Adliye’ye” ayrılması
1854İhtisab teşkilatının lağvı
12 Mart 1854Rusya’ya karşı İngiltere ve Fransa ile ittifak
1855Piyanonun yüksek sosyeteye geçişi [Leyla (Saz) Hanım’ın babası Hekimbaşı İsmail Paşa’nın köşküne İtalya’dan getirtilen]
1855Gayri müslimlerden alınan “cizye”nin kaldırılması
1855Paris Sergisi
16 Ağustos 1855İstanbul’da Şehremanetinin kurulması (modern belediye idarelerinin başlangıcı)
9 Eylül 1855Osmanlı İmparatorluğu’nda telgrafın hizmete girmesi
14 Kasım 1855Et ve Ekmek dışında hemen bütün maddelerden narhın kaldırılması
1856Rusya’nın Asya’da Türk illeri istikametinde fetihlere başlamasının şartlarının oluşması
1856Bank-ı Osmani’nin kurulması
1856Arap alfabesinin Mors alfabesine uyarlanmasıyla telgrafların Türkçe olarak çekilmeye başlanması
1856Islahat Fermanı
1856-1860Köstence-Çernevo’da demiryolu hattının yapımı
1856-1866İzmir-Aydın demiryolu hattının yapımı
15 Şubat 1856İstanbul Tıp Cemiyeti’nin (Societe Medicale de Constantinople) kurulması
18 Şubat 1856Islahat Fermanı’nın ilanı
30 Mart 1856Paris Barış Antlaşması
30 Mart 1856Rusya’nın bozguna uğraması
30 Mart 1856Karadeniz’in tarafsız ve silahsız bir hale getirilmesi
22 Mayıs 1856İstanbul Tıp Cemiyeti’ne Şahane ünvanının verilmesi ve cemiyetin adının, Cemiyet-i Tıbbiye-i Şahane olarak değişmesi
1857Orman Mektebi açılması hususunda ilk teşebbüs
1857Cidde olayları ve İngiliz kuvvetlerinin, müslim-gayri müslim çatışmalarına müdahalesi
1857Gümrük resminin, eşyanın vardığı değil çıktığı yerde alınması usulünü getiren Mahrec Nizamnamesi’nin yayımlanması
1857-1862Beyrut – Şam şosesinin yapımı
17 Mart 1857Maarif-i Umumiyye Nezareti’nin kurulması
6 Kasım 1857Paris’te Mekteb-i Osmani adında bir Osmanlı mektebinin açılması
1858Ceza Kanunname-i Hümayunu’nun kabulü
1858Kız rüşdiye mekteplerinin açılması
1858Kaimelerin iptali için dış istikraz yapılması
1858-1859Emlak, arazi ve temettü vergilerinin ayrılması
6 Haziran 1858Arazi Kanunnamesi’nin kabulü
8 Haziran 1858Beyoğlu ve Galata’da kurulacak Altıncı Daire-i Belediyye’nin nizamname-yi umumisi (ilk örnek belediye)
1859Kaimelerin piyasadan toplanabilmesi için “iane-i umumiyye” toplanması
1859Fransızca’dan yapılan ilk şiir tercümesi risalesi, Şinasi’nin Tercüme-i Manzume’sinin neşri
12 Şubat 1859Mekteb-i Mülkiyye’nin kuruluşu
1860Ticaret mahkemelerinin kuruluşu
1860İlk basılı yerli tiyatro, Şinasi’nin Şair Evlenmesi’nin tefrika edilmesi
1860-1861Lübnan ve Suriye Olayları
1860-1861Lübnan’ın imtiyazlı bir eyalet haline getirilmesi
22 Ekim 1860Tercüman-ı Ahval gazetesinin yayına başlaması
1861Abdülmecid’in vefatı ve Abdülaziz’in tahta çıkması
1861Cemiyet-i İlmiyye-i Osmaniye’nin kuruluşu
1861Usul-i Muhakemat-ı Ticaret Nizamnamesi’nin kabulü
1861-1866Rusçuk – Varna demiryolu hattının yapımı
9 Haziran 1861Cebel-i Lübnan mutasarrıflığı’nın hususi statüsünün tesbiti ve Cebel-i Lübnan nizamnamesi
9 Haziran 1861David Paşa’nın Lübnan’a vali olarak atanması
29 Nisan 1861Fransız ve İngilizler’le Kanlıca Ticaret muahedelerinin yapılması. Bu muahede dış ticarette gümrük resmi oranının %8’e yükseltilmesi ve esnaflıkta inhisar sisteminin kaldırılması
1862Tuna vilayetinin kuruluşu ve Mithad Paşa’nın vali olarak tayini
1862Gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resmi alınmaya başlanması
1862Kaimelerin piyasadan tamamıyla toplanması
1862Altının değerinin 100 kuruş olarak tesbiti
1862Roman türünde Batıdan yapılan ilk tercüme, Fenelon’dan Tercüme-I Telemak’ın Yusuf Kamil Paşa tarafından yayınlanması; Cemiyet-I Tıbbiye-i Osmaniye’nin kurulması
1862Mahrec-i Aklam’ın kurulması
20 Temmuz 1862Mekteb-i Maarif-i Adliye’nin, “Mekteb-i Aklam” adı altında yeni bir şekle sokulması
8 Ekim 1862Islah-ı Sanayi Komisyonu’nun teşkil edilmesi
1863Abdülaziz’in Mısır’a seyahati
1863Mithad Paşa tarafından Niş’te ilk Islahhane’nin (sonraki yıllarda Sanayi Mektebi) kuruluşu
1863İstanbul Eczacılık Cemiyeti’nin (Societe de Constantinople) kurulması; Protestan Robert Koleji’nin açılması
1863Menafi Sandığı’nın kurulması
1863Mektuplara pul yapıştırılmaya başlanması
1863Ticaret-i Bahriyye Kanunnamesi’nin kabulü
13 Ocak 1863Darü’l-Fünun’da, halka açık serbest konferans şeklinde derslere başlanması
18 Şubat 1863Sultanahmet Sergisi’nin (Sergi-i Umumi) açılışı
1864Mekatib-i Sıbyan-ı Müslime Komisyonu’nun kurulması; Mekteb-i Harbiye dahilinde Erkan-ı Harp sınıfının açılması; Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye’nin (Darü’ş-Şafaka) kurulması; Saint Joseph okulunun kurulması; İlk basılmış nazariyat kitabı (Haşim Bey’in Mecmu’atü’l-Makamat’ı)
1864İyonya adalarının (Yedi Ada Cumhuriyeti’ni oluşturan adalar) İngiltere tarafından Yunanistan’a verilmesi
1864Karadan Hindistan’ı Avrupa’ya bağlayan telgraf hattının tamamlanması
1864Islah-ı Sanayi Komisyonu’nun kuruluşu
1864Nizamiye mahkemelerinin kuruluşu
1864-1876Paris’e talebe gönderilmesi
8 Ekim 1864Vilayet Nizamnamesi’nin kabulü
1865Müstakil Romen kilisesinin kurulması
1865İstanbul Birinci Şehir Postası’nın kuruluşu
1865Darü’l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Maliye Nezareti’ne tahsis edilmesi; Mekteb-i Tıbbiye’nin nazırlığına Cemaleddin Efendi’nin getirilmesi
Eylül 1865Mekteb-i Osmani’nin lağvedilmesi
1866Girit isyanları , Yunanistan ile birleşme faaliyetleri
1866Tezkire türünün son örneği olan Hatimetü’l-Eş’ar’ı yazan Fatih’in ölümü; Halid Ziya’nın doğumu
1866Mısır veraset usulünün değiştirilmesi
1866Ahmed Süreyya Emin Bey’in modelini hazırladığı seri ateşli topla Osmanlılar’ın topçulukta hamle yapması
1866Simkeşler Şirketi’nin kuruluşu
1866Dahilde sarfedilecek malların rayiç fiyatından %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi kararı
1866-1867Avusturya’nın Prusya karşısında mağlup olması ve Macaristan ile eşit bir birlik kurması : Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
1867Sırbistan’daki son Osmanlı askeri temsiliyetinin ortadan kaldırılması, Sırp kalelerinin tahliyesi
1867Rüşdiyelere gayri müslim talebe alınmaya başlanması; Beyrut Amerikan Üniversitesi’nin kurulması
1867Mısır Valisi İsmail Paşa’nın “hıdiv” olması
1867Genç Osmanlılar’ın Avrupa’ya kaçmaya başlamaları
1867Yabancılara mülk edinme hakkının verilmesi
1867Bahriye Nezareti’nin Kuruluşu
1867Saraçlar Şirketi’nin kuruluşu
1867Menafi Sandığı’nın bütün vilayet ve sancak merkezlerine yayılması
1867-1876İzmir Rıhtımı’nın inşası
22 Şubat 1867Eğitim sahasında Fransız notasının verilmesi
8 Haziran 1867Mısır’a hıdivlik statüsünün verilmesi
21 Haziran 1867Sultan Abdülaziz’in Avrupa seyahati
1868Ali Paşa’nın Girit isyanlarını teskin etmesi ve Girit’e özerk bir statü verilmesi
1868Galatasaray Sultanisi’nin açılması
1868İstanbul Emniyet Sandığı’nın kurulması
1868Demirciler ve Dökümcüler şirketlerinin kuruluşu
1868Yunan postasının kapatılması
1868Feshane’nin modern bir dokuma fabrikası haline getirilmesi
1868Darü’l-Muallimin-i Sıbyan’nın açılması; Mekteb-i Hiref ve Sanayi’nin kurulması; Sanayi Mektebi’nin kurulması
1 Mart 1868Adliye Nezareti’nin kurulması
1 Nisan 1868Şura-yı Devlet’in teşekkülü ve Divan-ı Ahkam-ı Adliyye’nin ayrı bir temyiz organı olarak ayrılması
1 Eylül 1868Mekteb-i Sultani’nin açılması
1869Süveyş Kanalı’nın açılması
1869Osmanlı Ordusu’nun Nizamiye, Redif ve Mustahfız diye üç bölüme ayrılması
1869Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye’nin ilk kitabının kabulü
1869Mekteb-i Harbiye dahilinde bir Baytar sınıfının açılması
8 Nisan 1869İkinci Darü’l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Darü’l-Fünun-ı Osmani’nin kurulması
26 Ağustos 1869Turuk Nizamnamesi’nin kabulü
2 Eylül 1869Maarif-i Umumiyye Nizamnamesi ile ilk ve orta tedrisatın düzenlenmesi
Ekim 1869Darü’l-Fünun-ı Osmani’de talebe kaydına başlanması
1870Müstakil Bulgar kilisesinin kurulması ve Bulgarlar’ın Rum Patrikhanesi’nin nüfuzundan çıkmaları
1870Fransa’nın, Almanya ve Prusya Savaşı’nda ağır mağlubiyet alması
1870Cenab Şehabeddin’in doğumu; Batılı tarzda ilk roman hikaye türünde, Ahmed Midhat’ın Su-i Zan-Esaret adlı kitabının neşri; Mühendishane’nin Maçka Harbiye Mektebi içerisinde topçu ve istihkam sınıflarında eğitim faaliyetlerine devam etmesi; Sıbyan mekteblerinin ıslahı ve iptidai adı altında yeni mekteplerin açılması; Darü’l-Fünun’ı Osmani’yi teşkil eden şubeler arasında “İlm-i hukuk” şubesinin de yer alması; Tıp eğitiminin Türkçe yapılmaya başlanması
1870Karadeniz’in tekrar silahlandırılması ve Rusya’nın Paris Antlaşması’nın hükümlerini tanımaması
1870Darülfünunun açılması teşebbüsü
1870-1927Kemaledin Bey (mimar)
20 Şubat 1870Darü’l-Fünun-ı Osmani’nin büyük bir merasimle açılması
26 Nisan 1870Darü’l-Muallimat’ın açılması
2 Temmuz 1870Kavanin ve Nizamat Dershanesi’nin açılması
Ekim 1870Darü’l-Fünun müdürü Tahsin Efendi’nin umuma açık konferanslar (ders-I’am) tertip etmesi
1871Sadrazam Ali Paşa’nın vefatı
1871Saint-Esprit okulunun kurulması
1871Abdülaziz’in şahsi idaresinin artması, Mahmud Nedim Paşa sadareti
1871Dersaadet Tahvilat Borsası Nizamnamesi’nin yayımlanması
1871Posta ve Telgraf nezaretlerinin birleştirilmesi ve İkinci Posta Nizamnamesi’nin neşri
22 Ocak 1871İdare-yi Umumiyye-i Vilayat Nizamnamesi
13 Eylül 1871Şinasi’nin ölümü
1872Emniyet Sandığı’nın şubelerinin açılması
1872Darü’l-Maarif idadisinin kurulması; Maadin Mektebinin kurulması
1873Meclis-i Tetkikat-ı Şer’iyye’nin kuruluşu
1873Mehmed Akif’in doğumu; Türkçe ilk modern tıp lugatı olan Lügat-ı Tıbbiye’nin neşredilmesi; Sava Paşa’nın yeni bir Darü’l-Fünun kurmakla görevlendirilmesi; Darü’l-Fünun-ı Osmani’nin kapanması
Haziran 1873Mekteb-i Sultani’nin, Gülhane Bahçesi’ndeki Saray’a bitişik binalara nakledilmesi
1874Rusya’nın kışkırtmaları ve Panislavist faaliyetlerin artması
1874Hukuk Mektebi, Mülkiye Mühendis Mektebi ve Edebiyat Mektebi’nden oluşan Darü’l-Fünun-ı Sultani’nin açılması; İstanbul Darü’l-Muallimi’nin açılması; İlk basılmış nota (Notacı Emin Efendi, 1845-1907)
1874Kara gümrüklerinin lağvı
1874Islah-ı Sanayi Komisyonu faaliyetinin durdurulması
1874-1875Darü’l-Fünun-ı Sultani’nin eğitime başlaması; Osmanlı İmparatorluğu’nda sivil mühendislik eğitiminin başlaması
1875Bosna-Hersek isyanları
1875Askeri rüşdiye mekteplerinin açılması; Mora Yenişehir İdadisi’nin açılması
1876Bulgar isyanları
1876Karadağ’ın Osmanlı Devleti’ne savaş ilanı
1876Abdülaziz’in tahttan indirilmesi, V. Murad’ın tahta çıkması, hal’i ve Abdülhamid’in cülusu
1876Meşrutiyet’in ilanı
1876İstanbul’da Balkan krizini görüşmek üzere internasyonal bir konferansın toplanması : Tersane Konferansı
1876İstikrazların mürettebat ödemelerinin durdurulması
1876Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye’nin son kitabının kabulü
1876Edebi roman hüviyetinde ilk eser olan, Namık Kemal’in İntibahı’nın neşri; İzmir ve Manastır’da yaıtılı idadiler açılması
23 Mart 1876Ziya Gökalp’in doğumu
23 Aralık 1876I. Meşrutiyet’in (Kanun-ı Esasi) ilanı
1877Rusya’nın tecavüzü ve Osmanlı-Rus Savaşı’nın başlaması: Balkanlar’ın ve Doğu Anadolu’nun Rus işgaline uğraması
1877Mahrec-i Aklam’ın Mekteb-i Mülkiye’nin idadi sınıflarıyla birleştirilmek suretiyle kaldırılması; Mekteb-i Tıbbiye’nin tekrar Gülhane’ye nakledilmesi; Fenn-i Resim ve Mimari Mektebi’nin kurulması
1877-1878Darü’l-Fünun ve Mekteb-i Sultani’nin bir yıl eğitime ara vermesi
19 Mart 1877İlk Meclis-i Meb’usan’ın içtimaı (o yılın 28 Haziran’ına kadar çalışır)
25 Eylül 1877Dersaadet Belediye Kanunu (Meclis-i Mebusan’da müzakere edilerek kabul edilir)
5 Ekim 1877Vilayet Belediye Kanunu’nun kabulü
13 Aralık 1877Meclis-i Meb’usan’ın süresiz tatili
1878Ayastefanos ve Berlin Antlaşmaları imzalanması
1878Sırbistan, Karadağ ve Romanya’nın müstakil birer devlet olmaları
1878Bulgaristan Prensliği’nin ortaya çıkması
1878Ermeni meselesinin zuhuru
1878Ali Suavi’nin öldürülmesi
1878Kıbrıs’ın İngiltere tarafından ele geçirilmesi
1878Bosna ve Hersek’in Avusturya-Macaristan’ın işgal ve idaresine terki
1878Makedonya meselesinin ortaya çıkması
13 Şubat 1878Meclisin kapatılması
Ekim 1878Darü’l-Fünun-ı Sultani’nin tekrar eğitime başlaması
1879II. Abdülhamid devrinde basılan kaimelerin toplatılıp imha edilmesi
1879Mehakim-ı Nizamiye Teşkilatı Kanunu’nun kabulü
1879Mekatib-i Sıbyaniye Dairesi’nin kurulması; Maarif merkez teşkilatının yeniden düzenlenmesi
1879Usul-ı Muhakemat-ı Cezaiyye Kanunu’nun kabulü
1880Vergi reformu
1880Yafa-Kudüs demiryolu hattının tamamlanması
1880İlk köy romanı, Ahmed Midhat’ın Bahtiyarlık’ının neşri; Darü’l-Fünun-ı Sultani Turuk u Maabir Mektebi’nin ilk mezunlarını vermesi
1880Usul-ı Muhakemat-ı Hukukiyye Kanunu’nun kabulü
13 Mart 1880İstanbul’da bir kız idadisinin açılması
17 Mayıs 1880Ziya Paşa’nın ölümü
Ekim 1880Darü’l-Fünun-ı Sultani Hukuk Mektebi’nin ilk mezunlarını vermesi
20 Aralık 1880Darü’l-Fünun-ı Sultani’nin ilk mezunlarını vermesi; Journal de la Societe de Pharmacie de Contantinople’un yayınlanması; Cemiyet-I İlmiye’nin kurulması
1881Mustafa Kemal’in Doğumu
1881Mısır’ın İngilizler tarafından işgali
1881Düyun-ı Umumiyye idaresinin kurulması
1881Mühendishane’de mümtaz sınıf adı altında yeni bir sınıf teşkil edilmesi; Darü’l-Fünun-ı Sultanı Turuk u Maabir Mektebi’nin faaliyetlerinin son bulması; Orman ve Maadin Mektepleri’nin birleştirilmesi
1882Tunus’un Fransızlar tarafından işgali
1882Muharrem Kararnamesi’nin neşri
2 Ocak 1882Sanayi-i Nefise Mektebi’nin kurulması ve Osman Hamdi Bey’in müdür olması
1883Osmanlı ordusunun Prusya askeri heyeti tarafından ıslahına başlanması
20 Haziran 1884Mülkiye Mühendis Mektebi kurulması
1 Kasım 1884Mülkiye Mühendis Mektebi’nin Mühendishane-I Berri-I Hümayun’un bir odasında eğitimine başlaması
2 Aralık 1884Yahya Kemal’in doğumu
1885Doğu Rumeli’nin Bulgaristan tarafından ilhakı
1885Abdülhak Hamid’in Makber’inin neşri
18 Eylül 1885Doğu Rumeli eyaleti valiliğinin Bulgaristan prensine verilerek bu bölgedeki kontrolün zayıflaması
1886Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması
1886Maarif Nezareti’ne bağlı olarak Mekatib-i Gayri müslime ve Ecnebiye Müfettişliği’nin kurulması
1886Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması
1886Maarif Nezareti’ne bağlı olarak Mekatib-i Gayri müslime ve Ecnebiye Müfettişliği’nin kurulması
1886-1887Darü’l-muallimin’in yatılı hale getirilmesi
1887Yedikule Havagazı Fabrikası’nın kurulması
1887Ahmed Haşim’in doğumu; Şevki Efendi’nin İstanbul’da vefatı
5 Şubat 1887Beşir Fuad’ın intiharı
1888Haydarpaşa-İzmir-Ankara demiryolu imtiyazının Almanlar’a verilmesi
1888Beyrut’ta Saint Joseph Katolik Tıp Mektebi’nin açılması; Baytar sınıfının tekrar Harbiye Mektebi bünyesine alınması
2 Aralık 1888Namık Kemal’in ölümü
1889İttihad-ı Osmanı Cemiyeti’nin (İttihat ve Terakki) kurulması
1889İdadi öğrenimine dayanan dört yıllık bir Mülkiye Baytar Mektebi’nin kurulması
27 Mart 1889Yakup Kadri’nin doğumu
1890Bulgar Makedonya ve Anadolu’da Ermeni ihtilal çetelerinin faaliyetlerini arttırmaları
1891Mülkiye Baytar Mektebi’nin Halkalı Ziraat Mektebi’ne yatılı olarak nakledilmesi
1891Yol inşaatında bedenen çalışma mecburiyetinin paraya çevrilmesi
1891Kadıköy – Kurbağalıdere Havagazı Fabrikası’nın kurulması
1891Hereke Fabrikası’nın halı kısmının açılması
3 Kasım 1891Darü’l-Muallim’in aliye şubesi açılması
1892Haydarpaşa-İzmit demiryolu hattının işletmeye açılması
1892Orman ve Maden Mektebi’nin kapatılması; II. Abdülhamid tarafından Yıldız’da porselen atölyelerinin kurulması
1893-1896İstanbul-Selanik demiryolu hattının yapımı
1894Halkalı Ziraat ve Baytar Mektebi’nin ilk veteriner mezunlarını vermesi; İmmaculée Conseption veya St Marie okulunun kurulması; İlk basılmış musiki lugatı (Hoca Kazım Bey’in Musiki Istılahatı)
1894Sasun’da Ermeni olayları
1894Selanik-Manastır demiryolu hattının tamamlanması
1895İstanbul’da Ermeni olayları, yabancı devletlerin Ermeniler lehinde müdahaleleri
1895Galata Rıhtımı inşaatının tamamlanması
1895Gayri müslim okullarına Türkçe muallimi tayininin kararlaştırılması
1895Baruthane-i Amire’de dumansız barut imal edilmesi
14 Şubat 1895Sadrazam Said Paşa’nın beş fakülteden “darü’l-icaze” oluşan bir darü’l-fünun kurma teklifi
1896Tevfik Fikret’in Servet-i Fünun’un edebi sayfalarının idareciliğini yüklenmesiyle Edebiyat-ı Cedide devrinin başlaması
1896Ermenilerin Osmanlı Bankası’nın İstanbul şubesine saldırmaları
1896Girit isyanının alevlenmesi
1896Eskişehir-Konya demiryolu hattının tamamlanması
1897Yunan kuvvetlerinin Girit’e çıkması, Yunan çetelerinin Rumeli’deki Osmanlı sınırlarına saldırmaları
17 Nisan 1897Osmanlı-Yunan Savaşı ve Osmanlı zaferi
1898Girit meselesinin devam etmesi; adaya muhtariyet verilmesi Osmanlı kuvvetlerinin geri çekilmesi, Yunan prensi Yorgi’nin vali olarak kabul edilmesi
1899Bağdat demiryolu imtiyazının Almanlar’a verilmesi
1899Arifiye-Adapazarı demiryolu hattının açılması
1900Hicaz demiryolunun inşasına girişilmesi
1900İstanbul Rıhtımı inşaatının tamamlanması
31 Ağustos 1900Darü’l-Fünun-ı Şahane’nin kurulması
1901Servet-i Fünun dergisinin geçici olarak kapatılmasıyla Edebiyat-ı Cedide topluluğunun dağılması; Lügat-ı Tıbbiye’nin ikinci baskısının yapılması; Vidinli Tevfik Paşa’nın ölümü
1901Makedonya’da çete faaliyetlerinin artması, büyük devletlerin müdahaleleri
1901-1908Hicaz demiryolu hattının yapımı
1902Yemen isyanlarının tekrar başlaması
1902Hereke Fabrikası’na çuka ve şayak tezgahlarının eklenmesi
23 Kasım 1902Makedonya’da Bulgar İhtilal Cemiyeti’nin faaliyeti
23 Kasım 1902Cum’a-ı Bala ayaklanması
23 Kasım 1902Makedonya’ya özel ıslahat planı hazırlanması
8 Aralık 1902Hüseyin Hilmi Paşa’nın geniş yetkilerle “umumi müfettiş” olarak Makedonya’ya tayini
1903İdadilerin altı yıla çıkarılması
2-3 Ağustos 1903İlinden (Aya ilya yortusu günü) isyanı
2-3 Ağustos 1903Bulgar-Osmanlı Savaşı tehlikesinin doğması
31 Ağustos 1903Şam Mekteb-i Tıbbiyesi’nin kurulması
Eylül 1903Mürzsteg Programı : Makedonya’ya muhtariyet verilmesi
1904Haydarpaşa Rıhtımı’nın tamamlanarak işletmeye açılması
1905Hereke Fabrikası’nda fes imalatına başlanması
21 Temmuz 1905Ermeniler’in II. Abdülhamid’e bombalı saldırı tertiplemeleri
1906Akabe olayları ve Akabe krizi
1908Beykoz Deri Fabrikası’nın Harbiye Nezareti’ne bağlanması
1908Osmanlı Eczacı İttihat Cemiyeti’nin kurulması; Osmanlı Cemiyet-i İlmiye-i Baytariyesi’nin açılması; Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti’nin kurulması
23 Temmuz 1908II. Meşrutiyet’in ilanı
5 Ekim 1908Avusturya- Macaristan’ın Bosna-Hersek’i ilhak ettiğini ilan etmesi.
6 Ekim 1908Girit Rumları’nın adayı Yunanistan’a bağladıklarını ilan etmeleri
17 Aralık 1908II. Meşrutiyet dönemi ilk Meclis-i Meb’usanının toplanması
1909Adana’da Ermeniler’in ayaklanmaları
1909Gayri müslimlere “bedel” yerine askerlik hizmeti konulması
1909Fecr-i-Ati edebi topluluğunun kuruluşu; Cemiyetler Kanunu’nun çıkması; Dişhekimliği Okulu’nun açılması; Orman Mekteb-i Alisi adı altında yeni bir okul açılması; Mekteb-i Tıbbiye’nin, Mekteb-i Tıbbiye-i Askeriye ile birleştirilerek Haydarpaşa’ya nakledilmesi; Muallimhane-i Nüvvab’ın Medresetü’l-Kuzat adını alması; Mülkiye Mühendis Mektebi’nin Nafıa Nezareti’ne bağlanması ve Mühendis Mekteb-i Alisi adını alması
1909-1910Osmanlı Mühendis ve Mimar Mecmuası’nın çıkması
27 Şubat 1909Usul-i Muhasebe-ı Umumiyye Kanunu’nun kabul edilmesi
13 Nisan 190931 Mart Olayı
19 Nisan 1909Hareket Ordusu’nun Yeşilköy’e varması, İstanbul’daki kargaşayason vererek düzeni sağlaması
27 Nisan 1909II. Abdülhamid’in tahttan indirilmesi, V. Mehmed Reşad’ın tahta çıkarılması
21 Ağustos 1909Darü’l-Fünun-ı Şahane’nin Vezneciler’deki Zeynep Hanım konağına taşınması
17 Aralık 1909Meclisin açılması
1910Arnavutlar’ın ayaklanmaları
1910Dahili gümrüklerin tamamen kaldırılması
1910Vilayet merkezlerindeki bir kısım idadilerin “lise”ye dönüştürülmeye başlanması; ilk çalgı metodu (Ali Salahi Bey, Kendikendine Ud Öğrenme Usulü, Matbaa-ı Amire).
1911Sultan Reşad’ın Arnavutlar’ı teskin için Rumeli seyahatine çıkartılması
1911İtalya’nın Trablusgarp ve Bingazi’ye saldırması ve işgali
1911Gayri müslim cemaatlerin birleşerek mektepleri konusunda yeni bir düzenleme istemeleri; 78 devirli ilk plaklar (Tanburi Cemil, Orfeon Record)
1911-1912Osmanlı İtalyan Savaşı
1912Yeşilköy Hava Uçuş Okulu’nun Açılışı
1912-1913Balkan devletlerinin Osmanlı-İtalyan Savaşı’ndan istifade etmek istemeleri : Balkan Savaşı
18 Ocak 1912Meclis-i Meb’usan’ın feshi
25 Mart 1912Türk Ocaklarının kurulması
18 Nisan 1912II. Dönem Meclis-i Meb’usan’ın toplanması
18 Nisan 1912İtalyanlar’ın Rodos, Oniki Ada ve Çanakkale Boğazı’na tecavüzleri
5 Ağustos 1912II. Dönem Meclis-i Meb’usan’ın feshi
22 Temmuz 1912Gazi Ahmed Muhtar Paşa hükümeti : Büyük Kabine
Eylül – Ekim 1912I. Balkan Savaşı
15 Ekim 1912Trablus ve Bingazi’nin İtalya’ya terki : Ouchy Antlaşması, Rodos ve Oniki Ada’nın İtalya elinde kalması
29 Ekim 1912Kamil Paşa’nın sadareti
29 Kasım 1912Arnavutluk’un istiklalini ilan etmesi
1913Liselerin mevcut idadilerin yerini alması
23 Ocak 1913Babıali Baskını : Mahmud Şevket Paşa’nın sadareti
13 Mart 1913Muvakkat İdare-i Umumiyye-i Vilayet Kanunu (kanun meclisten geçmeden yürürlüğe girer)
30 Mayıs 1913I. Balkan Savaşı’nın sona ermesi
11 Haziran 1913Sadrazam Mahmud Şevket Paşa’nın öldürülmesi, Said Halim Paşa’nın sadareti
29 Haziran 1913Balkan devletleri arasında savaş : Osmanlı mirasının paylaşılmasının kanlı kavgası
21 Temmuz 1913Edirne’nin geri alınması
29 Ağustos 1913Osmanlı-Bulgar barışı : İstanbul Antlaşması
14 Kasım 1913Osmanlı-Yunan barışı : Atina Antlaşması
14 Aralık 1913Osmanlı ordusunun Almanya tarafından ıslahı
1914Ecnebi postalarının hepsinin kapatılması
1914Dış ticarette gümrük resmi oranının %15’e çıkarılması
1914Islah-ı Medaris Nizamnamesi
1914Diş Hekimleri Mezunin ve Talebe Cemiyeti’nin kurulması; Türk Bilgi Derneği’nin kurulması; Medreset’ül-Hattatin’in kurulması; Dar’ül-Hilafeti’l-Aliyye Medreseleri’nin kurulması; Medresetü’l-Hattatin’in İstanbul’da açılışı; Medresetü’l-Hattatin’in açılışı; İlk resmi müzik ve tiyatro okulu (Darü’l-Elhan)
8 Şubat 1914Anadolu’da Ermeni talepleri doğrultusunda ıslahatı öngören Osmanlı-Rus Antlaşması (“Muamele”)
14 Mayıs 1914III. Dönem Meslis-i Meb’usan
28 Haziran 1914Avusturya-Macaristan veliahdının Saraybosna’da öldürülmesi
28 Temmuz 1914Avusturya Macaristan’ın Sırbistan’a savaş ilanı
1 Ağustos 1914Almanya’nın Rusya’ya savaş ilanı
2 Ağustos 1914Meclis-i Meb’usan’ın süresiz tatili (IV. Ve son dönem meclis 12 Ocak 1920’de toplanacak ve 2 Nisan 1920’de İstanbul’un işgali üzerine dağıtılarak mebuslar sürgüne yollanacak)
2 Ağustos 1914Osmanlı Devleti ile Almanya arasında ittifak antlaşmasının imzalanması
4 Ağustos 1914Almanya’nın Fransa’ya, İngiltere’nin Almanya’ya savaş ilanı : I. Cihan Savaşı’nın başlaması
10 Ağustos 1914Alman savaş gemilerinin (Yavuz ve Midilli) Boğazlardan geçmelerine izin verilmesi
9 Eylül 19141 Ekim tarihinden geçerli olmak üzere kapitülasyonların kaldırılması
12 Eylül 1914İnas Darü’l-Fünun’unun kurulması
29 Eylül 1914İslah-ı Medaris Nizamnamesi’nin yayınlanması
29 Ekim 1914Karadeniz’e açılan Osmanlı filosunun Rus limanlarını topa tutması
Kasım – Aralık 1914Enver Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Sarıkamış felaketi
3 Kasım 1914Rusya’nın Osmanlı Devleti’ne savaş ilanı
5 Kasım 1914İngiltere ve Fransa’nın Osmanlı Devleti’ne savaş ilanı
11 Kasım 1914Osmanlı Devleti’nin İtilaf Devletleri’ne savaş ilanı
14 Kasım 1914Cihad-ı Ekber ilanı
14 Kasım 1914İnas Sanayi-I Nefise Mektebi’nin açılması
18 Aralık 1914Mısır’ın İngiltere himayesinde bir “krallık” haline getirilmesi, Osmanlı Devleti’nin hukukuna son verilmesi
1915Evrak-ı nakdiyye çıkarılması
1915Gümrük resmi oranının %30’a yükseltilmesi
1915Mekteb-i Tıbbiye’nin Darü’l-Fünun’a bağlanarak bugünkü İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne dönüşmesi
Ocak – Şubat 1915Cemal Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Mısır seferi : Kanal hezimeti
Ocak – 18 Mart 1915Müttefiklerin Çanakkale Boğazı’nı geçmeye çalışması : Çanakkale Savaşları
27 Mayıs 1915Doğu Anadolu’da Ruslar’la işbirliği yapan Ermeni nüfusun iç bölgelere taşınması : Tehcir
1916Hicaz ve Mekke’nin kaybı
1916İzmit Dokuma Fabrikası’nın kapanması
1916Tevhid-i Meskukat Kanunu
1916Dar’ül-Hilafeti’l-Aliyye Medreseleri üstünde Medresetü’l-Mütehassısın adı altında bir ihtisas medresesi kurulması; İlk Musiki cemiyeti (Darü’t-Talim-i Musiki)
1917Yıldırım Orduları Grubu’nun kurulması
1917Irak ve Suriye cephelerinin çöküşü
1917Rusya’da Bolşevik ihtilalinin çıkması ve çarlığın sonu
1917Cemaat mahkemelerinin kaza yetkisinin kaldırılışı
1917Hukuk-ı Aile Kararnamesi’nin kabulü
25 Mart 1917Şer’iyye mahkemelerinin Adliye Nezaretine bağlanması
6 Nisan 1917Amerika Birleşik Devletleri’nin savaşa iştiraki ve Almanya’ya savaş ilanı
1918Şam Mekteb-i Tıbbiyesi’nin Beyrut’un işgali neticesinde kapanması; Gazi Ahmed Muhtar Paşa’nın ölümü
3 Mart 1918Brest Litowsk Antlaşması
3 Temmuz 1918Sultan Reşad’ın vefatı ve Vahdeddin’in tahta çıkması
2 Ekim 1918Bulgaristan’ın savaştan çekilmesi
8 Ekim 1918Sadrazam Talat Paşa’nın istifası, Ahmed İzzet Paşa’nın sadareti
30 Ekim 1918Mondros Mütarekesi’nin imzalanması
3-4 Kasım 1918Almanya ve Avusturya’nın savaştan çekilmeleri
8 Kasım 1918İzzet Paşa’nın istifası ve Tevfik Paşa’nın sadareti
13 Kasım 1918İtilaf Devletlerinin İstanbul önlerine gelerek şehri teslim almaları
1919Hukuk-ı Aile Kararnamesi’nin ilgası
1919İstanbul Darü’l-Fünun-un bir ıslahat programı ile Osmanlı Darü’l-Fünun-u adıyla yeniden canlandırılmaya çalışılması; Harbiye Mektebi’nin adının “Muhtelit Harbiye Mektebi” olması
4 Mart 19194 Mart 1919 Damat Ferid Paşa’nın sadareti: Hürriyet ve İtilaf Partisi’nin iktidara geçmesi
15 Mayıs 1919Yunanlılar’ın İzmir’i işgali ve Batı Anadolu’da ilerlemeleri
19 Mayıs 1919Mustafa Kemal Paşa’nın İstanbul Hükümeti tarafından Anadolu’ya gönderilmesi
23 Temmuz 1919Erzurum Kongresi
4 Eylül 1919Sivas Kongresi
2 Ekim 1919Damat Ferid’in istifası ve Ali Rıza Paşa’nın sadareti
22 Ekim 1919Amasya Protokolü
24 Ekim 1919Çıkarılan yeni bir nizamname ile fakültelere “medrese” denmeye başlanması ve Darü’l-Fünun’un ilmi muhtariyeti haiz olduğunun tasdik edilmesi
29 Kasım 1919Misak-ı Milli : Milli gaye ve hedeflerin, milli sınırların belirlenerek ilanı
1920Mektebi Harbiye’nin Ankara’da “Sunuf-ı Muhtelife Zabit Namzetleri Talimgahı” olarak açılması; İnas Darü’l-Fünun-un lağvedilmesi
16 Mart 1920İtilaf işgal kuvvetlerinin İstanbul’daki resmi binalara girmeleri, meclisin dağıtılması ve kapanması, mebusların Anadolu’ya kaçmaları, ele geçenlerin İngilizler tarafından sürülmesi
5 Nisan 1920Ferid Paşa’nın sadareti
11 Mayıs 1920Ferid Paşa hükümetinin Mustafa Kemal’i idama mahkum etmesi ve askerlikten tardı
10 Ağustos 1920İstanbul Hükümeti’nin Sevr Antlaşması’nı imzalanması
2-3 Aralık 1920Gümrü Antlaşması’nın imzalanması
1921Edebiyat ve Fen Fakültelerinde karma eğitime geçilmesi; askeri ve mülki baytar mekteplerinin “Baytar Mekteb-i Alisi” adı altında birleştirilmesi; Salih Zeki’nin ölümü
27 Ocak – 12 Şubat 1921Londra Konferansı : Anadolu için söz söyleme hakkının Ankara Hükümeti’nde olduğunun tespiti
31 Mart 1921II. İnönü Zaferi
3 Eylül 1921Sakarya Meydan Savaşı
20 Eylül 1921Fransa ile barış
1922Türk Diş Tabipleri Cemiyeti’nin kurulması; Hukuk ve Tıp Fakültelerinde karma öğretime geçilmesi
27 Ağustos 1922Büyük Taarruz : işgalci Yunan kuvvetlerinin imhası
30 Ağustos 1922Büyük Zafer : Yunan Başkumandanı’nın esir edilmesi
9 Eylül 1922İzmir’in kurtuluşu
11 Ekim 1922Mudanya Mütarekesi
1 Kasım 1922Saltanatın ilgası
16 Kasım 1922Sultan Vahdeddin’in yurtdışına çıkması
16 Kasım 1922Abdülmecid Efendi’nin halife olarak seçilmesi
1923Birinci ilmi heyet’in Ankara’da toplanması; Darü’l-muallim’in Yüksek Muallim Mektebi adını alması
24 Temmuz 1923Lozan Barış Antlaşması
25 Eylül 1923Mekteb-i Harbiye’nin Ankara’dan İstanbul’daki eski Harbiye binasına nakledilmesi
13 Ekim 1923Ankara’nın başşehir olarak kabulü
29 Ekim 1923Cumhuriyet’in ilanı
3 Mart 1924Hilafetin ilgası ve Osmanlı hanedan mensuplarının yurtdışına çıkartılmaları
Sponsorlu Bağlantılar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

RenkliNOT