Uzun Süre Susuz Yaşayabilen Bitkiler

Susuzluğa Dayanabilen Bitkiler

Canlılar âleminin yaşamsal fonksiyonlarını sürdürebilmelerinde suyun önemi aşikâr… İnsanlar için ne kadar önemliyse bitkiler içinde bir o kadar önemli. Birkaç günlük tatile çıktığınızda bile geri döndüğünüzde çiçeğinizin kuruyup solduğunu görürsünüz. Aslında kurumak değilde suszluktan ölmüşte diyebiliriz bu durumda. Ancak tüm bitkiler su konusunda bu kadar hassas değil. Bazıları uzun süre susuz kalsalar da yaşamaya devam ederler… İşte o bitkilerden bazıları…

Susuz yaşayan bitkilerin en bilineni kaktüslerdir. Gerçek anavatanları Amerika’dır. Çoğunda genel olarak yapraklar yerine kalın saplar ve dikenler vardır. Bu dikenler bitkiyi hem aşırı sıcak ve soğuklardan hem de hayvanların saldırısından korur. İki yüz elli yıl yaşayan ve ağırlıkları altı tona ulaşan kaktüsler vardır. Bunlara dev saguaro adı verilir.
Aslında bizler bir çöl bitkisi olarak tanıyoruz kaktüsleri. Çizgi filmlerde, belgesellerde kocaman gövdeleri ve dikenleriyle epeyce karşılaştık. Şimdi nedense aklıma Red Kid geldi birden. Sanırım onun yalnız bir kovboy olduğuna, Düldül ve Rin Tin Tin kadar, kaktüsler de şahitlik ediyor.

Kaktüslerin, toprak altında yüzeye yakın biçimde yayılan kökleri vardır. Yağmur yağdığı sırada bu köklerle geniş bir alandan su toplayabilirler.

Ama elbette bunun için, az da olsa yağmur yağması gerekir. Yeryüzünün en kurak bölgelerine hatta çöllerine bile düzensiz ve az da olsa yağmur yağar. Bu bölgelerde yaşayan bitkiler, işte bu yağışlardan ihtiyaç duydukları suyu toplarlar. Bir sonra ki yağışa kadar da saklayabilirler bu topladıkları suyu.

Çöllerde yağışlardan hemen sonra, kısa ömürlü çiçekler toprağın yüzeyinde görünür ve hızla yaşam çevrimlerini tamamlarlar. Bir anda çöl rengarenk bir çiçek tarlasına döner ve sonra bir bakmışsınız ki, yine eski çorak yüzüne bürünmüş. Bir sonra ki sağanağa kadar bütün çiçekler, saklanıvermişler kumların içine.

Bitkilerin genel olarak, yapraklarındaki küçük gözeneklerden su kaybettiklerini önceki konularımızda söylemiştik. Kurak bölgelerde yaşayan bitkiler, su kaybını azaltmak için, gözeneklerini serin ve buharlaşmanın az olduğu gecelerde açarlar. Bazıları da yapraklarına dökerek su kaybını azaltırlar.

Son olarak size bir kaç tane susuz yaşayan bitki ismi sayalım; sütleğen, mavi saksı güzeli, kaynana dili ve sükkülan denilen bitkiler…