Regl dönemindeki baş ağrılarına dikkat!
Regl döneminde yani adet zamanında kadınlarda baş ağrıları artar ve baş ağrısı şikayetlerinin bir çoğu da bu dönemde olur. Bir çok farklı nedenden dolayı baş ağrısı olabileceği gibi kadınlarda meydana gelen baş ağrılarının çoğu adet ile ilgilidir. Adet döneminde ortaya çıkan baş ağrıları ve bu ağrıların tedavisi hakkında Prof. Dr. Macit Selekler detaylı bilgi verdi.
Gebelikle baş ağrısı azalabiliyor.
Regl ile migren atakları arasında ilişki belirten kadınların üçte ikisi gebelik sırasında ataklarının kesildiğini belirtiyor. Bunun nedeni büyük olasılıkla gebelik sırasında östrojen hormonunun regl döngüsündeki gibi dalgalanmalar göstermemesi devamlı olarak yüksek seviyede kalması.
Doğum kontrol hapı ile çözüm
Koruyucu tedavi için diğer bir seçenek olan “hormonal tedavi” ile östrojen hormonu dalgalanmalarını engellenebiliyor. Vücuda östrojen hormonu verilmesiyle vücut hormon yapımını durdurur ve bu şekilde sadece dışarıdan verilen hormonun etkisinde kalınır ve dalgalanma durur. Bu tip koruyucu tedavide en sık doğum kontrol ilaçları kullanılıyor.
Genellikle doğum kontrol ilaçlarıyla regl dönemi başına 21 günlük hormon tedariki sağlıyor. Geri kalan 7 tablette aktif ilaç bulunbuyor. 21. günün sonunda dışarıdan alınan östrojenin de aniden kesilmesine bağlı olarak migren atakları ortaya çıkabiliyor. Bu nedenle, doğum kontrol ilacı kullanmaya ara verilmeden devam edilmeli. Hormonal tedavi auralı migreni olanlarda uygulanmıyor. Ayrıca 35 yaş üzeri ve sigara içen kadınlarda dikkatli kullanılması öneriliyor. Östrojenin bazı kanser tiplerini tetikleyebileceği de unutulmamalı.
Baş ağrısı günlüğü tutun
Bu tedavinin başında hastanın yapması gereken şey baş ağrısı günlüğü tutmaktır. Bu günlüğü tutmak ile hasta regl döngüsü ile baş ağrısı arasındaki zamansal ilişkiyi daha iyi anlamış oluyor. Örneğin; regl kanamanın kaçıncı günüde baş ağrısının başladığı, kaç gün sürdüğü, hangi ilaçlara cevap verdiği gibi. Tavsiye edilen, bu günlüğün en azında 3 regl döngüsü boyunca tutulmasıdır. Edinilen bilgiler doktorun planlayacağı tedavi açısından önem taşıyor. Regl siklusunun düzenli olup olmadığı ve baş ağrılı süre hangi tedavinin seçileceğini belirliyor.
Migrene göre daha zor
Regl dönemi migren atakları, diğer migren ataklarıyla karşılaştırıldığında daha şiddetli, uzun ve tekrarlayıcı ataklar olmasından dolayısıyla regl dışındaki migren ataklarına göre tedavileri daha güç. Bu nedenle tedavide, migren semptomlarını kontrol edecek ilaçlar kullanılabileceği gibi, regl döngüsünü engelleyecek seçenekler de tercih ediliyor.
Ergenlik dönemiyle migren sıklığı artıyor
Ergenlik öncesi, kız ve erkek çocuklarda migren sıklığı benzerken regl döneminden sonra bu durum değişi. Hormonal faktörler nedeniyle baş ağrıları tetiklenen kadınlar ile tetiklenmeyenler arasında hormon seviyeleri açısından herhangi bir farklılık gözlenmiyor. Sorun, kişinin sinir sisteminin hormonal dalgalanmalara verdiği cevapla ilişkili.
Hormon seviyesinin düşmesi
Regl periyodunun 2 gün öncesi ve ilk 3 günü içinde görülen bir baş ağrısı tipi “saf regl migren”dir. Kadınların yaklaşık yarısı regl döneminde migren ataklarına eğilimli hale gelmekle beraber; sadece %10 kadında saf regl migren görülüyor. Regl sırasında ortaya çıkan migren ataklarının sebebi, kanamadan hemen önce kandaki östrojen hormonu seviyesinin düşmesi ve östrojen hormonunun göstermiş olduğu dalgalanma.
Ne zaman ilaçları almalı?
Regl dönemi migren tedavisi; atak tedavisi, kısa dönem koruyucu tedavi ve kesintisiz koruyucu tedavi olmak üzere başlıca 3 grupta inceleniyor. Atak tedavisinde uygun görülen İlaçlar mümkün olduğunca ağrının başında alınmalı. Baş ağrısına mide bulantısı da eşlik ediyorsa mide bulantısı önleyen bir ilaç da tedaviye eklenmeli. Kısa süreli koruyucu tedavi de amaç daha ağrı ortaya çıkmadan ilaç alınmasına dayanıyor. Kişi başı ağrısın veya ağrımasın reglden 2 gün önce ilaç kullanmaya başlar ve kanamanın ilk 3 gününde de ilaca devam eder.
Bu tedavi; regl dönemi düzenli ve baş ağrısıyla regl arasında belli bir zamansal bağlantı olanlarda kullanılabilir. Kesintisiz koruyucu tedavi ise; regl dönemi düzenli olmayan, atak tedavisinden fayda görmeyen, sık ve şiddetli migren atakları olanlar için bir seçenektir. Hastanın genel sağlık durumunu da göz önüne alarak belirlenen ilaçlar ağrı olsun veya olmasın her gün kullanılır. Bu koruyucu tedavinin süresiyse altı ay.