Kalp Krizi
Kalp krizi özellikle ilerleyen yaşlarla birlikte ortaya çıkan ve ne zaman gürüleceği belli olmayan çok tehlikeli bir durumdur. Hayati bir durum olan kalp krizi doğru tespit edilip müdahale yapılmazsa ölüm ile sonuçlanabilir. Bu yüzden birinin kalp krizi geçirip geçirmediğini anlamak çok önemlidir.
Kalbe yeterince oksijen gitmeyince ortaya çıkan kalp krizi her insanda ortaya çıkabilir. Her insan kalbini günlük çalışma temposuna göre az ya da çok yorar. Bu yorgunluğa bağlı olarak kalbimiz oksijen tüketimi belirler. Kalbe oksijen taşıyan damarlarda tıkanıklık veya daralma söz konusu olduğunda kalp dokuları ölür ve kan pompalanamaz. Sonuç kalp krizidir.
Kalp krizi riski belirli kişilerde diğerlerine göre daha fazladır. Sigara içmek, kolesterol, diyabet, obezite ve 65 yaşını geçmiş olmak riski arttıran etmenlerdir.
Kalp Krizi Nasıl Ortaya Çıkar?
Kalp Krizi latince adıyla miyokard enfarktüs kalbin yeterli oksijen alamayarak ölmesine verilen isimdir. Her insan kalbini günlük çalışma temposuna göre az ya da çok yorar. Bu yorgunluğa bağlı olarak kalbimiz oksijen tüketimi belirler. Vücut aldığını oksijeni kalbin kendi damarları yani koroner damarlara getirir. Eğer koroner damarlarda bir tıkanıklık ya da daralma mevcutsa kalp ihtiyacı olan yeterli oksijeni alamaz ve beslenemez. Beslenemeyen kalp dokusu ölür, işlevini kaybeder ve kanı pompalayamaz hale gelir. Sonuç olarak ölümcül bir tablo olan kalp krizi ortaya çıkar.
Daha önceden kalp krizi geçirmiş kimselerde ölen dokunun yerine yeni doku gelmez. O bölgede işlevsiz bir yara tabakası oluşur. Yani kalp krizi durumunda vücuda verilen hasar tamiri mümkün olmayan bir hasardır.Kalp krizine neden olan koroner damar tıkanıklığının en önemli sebebi “atheroskleroz”dur. Atheroskleroz, damarlarının içine yağ birikintilerinin oturması demektir. Sigara kullanan insanlarda ve kolesterolü normal değerlerin üzerinde olan kimselerde bu birikintiler gizlice büyürler ve zamanla koroner damarı tamamen tıkayacak kadar büyük bir kütleye ulaşırlar. Sonuçta kalbin beslenmesi bozulur ve kalp krizi için gerekli ortam oluşur.
Gençlerde kalp krizi çok sık görülmeyen bir olaydır. Tabi ki insanın kalbine bakımına bağlı olarak bu olay değişebilir. Yaşlı insanlarda görülmesi daha muhtemeldir. Kalp krizi için olası nedenleri sıralayalım:
– Vücudun herhangi bir yerinde oluşan bir pıhtının koroner damarlara ulaşıp aniden tıkaması
– Kalp kapakları hasarlanmış kimselerde kapalçıktan kopan parçaların koroner arterleri tıkaması
– Vaskülitler, kronik hastalıklar Kokain kullanımı gibi nedenler olabilir.
Kalp Krizinin Belirtileri
- Göğüste yeri tam tespit edilemeyen sıkışma hissi veren bir ağrı oluşur.
- Bu ağrı sol kola ve çeneye doğru yayılır.
- Ağrı hareket etmekle şiddetli bir şekilde artar.
- Dinlenme pozisyonu geçerseniz azalır, fakat tam olarak geçmez.
- Ağrı yarım saatten uzun sürer.
- Ağrıyla birlikte soğuk soğuk terleme ve mide bulantısı oluşur.
- Nefes darlığı oluşur.
Bazı insanlarda kalp krizi belirtileri çok gizli olabilir. Örneğin; diyabet hastaları kalp krizi geçirirken hiç ağrı hissetmezler. Sadece nefes darlığı ve soğuk terleme gibi şikayetleri oluşur. Bazı hastalar ise mide ülseri veya pankreatit ağrısıyla kalp krizi ağrısını karıştırır. Ülseriniz varsa her ağrıyı kalp krizi belirtisi olarak yorumlamamanız gerekir.
Kalp Krizi Riskini Azaltma
Kalp krizi belirtileri ile karşı karşıya kalırsanız öncelikle bir yere oturup dinleniniz ve hemen bir sağlık kuruluşuna ulaşmaya çalışınız. 112 acil telefon hattını arayarak acil yardım çağırabilirsiniz. Kesinlikle yürümeye veya merdiven çıkmaya devam etmeyiniz. Çünkü aktiviteye devam etmek zaten oksijen alamayan kalbinizin oksijen ihtiyacını daha da artıracak ve kalbinizi daha da çok öldürücektir.
Son zamanlarda kalp krizi geçirildiğinin anlaşılması halinde bir iki defa kuvvetlice öksürerek krizde oluşan ritm bozukluğunun düzeltilebileceğini ileri süren yayımlar çıkmıştır. Ancak böyle bir yaklaşımın etkinliği henüz tam olarak kanıtlanamamıştır.
Kalp Krizi Geçirme Riski
Kalp hastalıkları açısından risk arzeden durumları şu şekilde sıralayabiliriz.
Sigara içmek
Kan lipidlerinin (kolesterol, trigliserid) düzensiz olması
Diyabet Hastalığı
Obezite
65 yaşını geçmiş olmak
Yukarıda saydığımız maddelerin kaç tanesi sizde varsa o kadar kalp krizine yakınsınız demektir. Ancak bu sizi telaşlandırmasın. Bu risklerin bazılarını kendinizden uzaklaştırabilirsiniz. Örneğin sigarayı bırakarak bugün kalbinize bir iyilik yapın. Doktorunuzun verdiği tavsiyelere uyarak lipid ve diyabet ilaçlarınızı düzenli kullanabilirsiniz. Hergün düzenli olarak egzersiz yapınız ve yediklerinize dikkat ediniz. Bu risklerin çoğundan uzaklaşabilirsiniz.Konuyu bitirmeden halk arasında yanlış bilinen bir yanlış bilgiye de değinmek gerekir. Düzenli egzersiz yapmak, ayda bir defa halı sahada maç ayarlayarak arkadaşlarla maç yapmak değildir. Bu tarz spor faaliyetleri size yarardan çok zarar sağlar. Hazır olmayan kalbi zorlar ve yorar. Bir uzmandan yardım alarak düzenli spor yapmanız en doğrusudur.