Sizden gelen soru:
* Atık pil nedir? *
Cevap:
Atık pil nedir?
Atık pil nedir sorusunun cevabı, kullanılmayan atılmış pillerdir demek doğru olacaktır. Bitmiş pillere ve kullanılmayan pillere atık piller denir.Atık piller kavramının içerisinde kalem piller, cep telefonu pilleri, saat pilleri, kumanda pilleri ve diğer elektronik ürünlerin pilleri girer.
Pil nedir? Pil hakkında bilgiler
Kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürerek bünyesinde depolayan cihazlara PİL denir. Bu dönüşüm tek yönlü ise pil PRİMER yapıda yani tek kullanımlık veya halk arasında kullanılan tabirle şarjsız bir sistemdir. Dönüşüm her iki yönde olabiliyorsa, yani elektrik enerjisi tekrar kimyasal enerjiye çevrilebiliyorsa ve bu suretle uzun sürelerle enerji kullanımı sağlanabiliyorsa pil SEKONDER yapıda veya diğer bir tabirle şarj edilebilir özelliklere sahip bir sistemdir.
Çoğunlukla aynı kimyasal yapıya, ölçülere ve elektrik kapasitelerine sahip piller, tek tek bir araya getirilerek pil grupları oluşturulabilir ve bunlara BATARYA BLOĞU veya kısaca adlandırıldığı gibi BATARYA denilebilir. Radyo, el feneri, oyuncak, cep telefonu, vb gibi cihazlarda piller tek tek kullanılırken, matkap, tornavida, gibi kablosuz güç aletleri kameralar, telsiz telefonlar, acil aydınlatma sistemleri vb sırasında batarya kullanmaktadır.
Günlük yaşantımızda en sık rastlanan ve uygulama yeri bulan enerji kaynakları taşınabilir pil ve bataryalardır. Taşınabilir ifadesinden elde bir yerden bir yere rahatlıkla götürülebilen ve genellikle ağırlıkça ve hacimce büyük olmayan sistemler kastedilmektedir. Burada ağırlık sınırı olarak azami 3 kg. alınabilir.
Taşınabilir pilleri 3 ana gruba ayırabilmek mümkündür :
a- Şarj edilmeyen piller :
1) Çinko – karbon (cep fenerleri, radyolar, vs)
2) Alkali – mangan (radyolar, oyuncaklar, kameralar, vs)
3) Lityum (uzaktan kumandalar, hesap makineleri, hafıza devreleri, vs)
b- şarj edilebilen piller :
1) Nikel – kadmiyum ( kablosuz motorlu el aletleri, acil aydınlatma sistemleri, alarm cihazları, vs)
2) Nikel – metal hidrit ( telsiz telefonlar, dijital kameralar, vs)
3) Lityum – iyon (cep telefonları, dizüstü bilgisayarlar, dijital kameralar, vs)
4) Lityum – polimer (cep telefonları, akıllı kartlar, vs)
c- düğme piller :
1) Gümüş – oksit (kol saatleri, hesap makineleri, kameralar, vs)
2) Çinko – hava (işitme cihazları, vs)
3) Lityum (fotoğraf makineleri, kol saatleri, hafıza koruma devreleri, taşınabilir bilgisayarlar, vs)
4) Alkali – mangan (kol saatleri, işitme cihazları, minyatür el fenerleri,vs)
Çapları yüksekliklerinden büyük olan pillere DÜĞME TİPİ pil denilmektedir ve bunlar genellikle şarj edilemezler.
Taşınabilir PRİMER pilleri ölçülerine göre de sınıflandırmak mümkündür. Buna göre :
AAA : İnce kalem pil (IEC kodu olarak R3 , LR3 kullanılır)
AA : Kalem Pil (IEC kodu olarak R6 , LR6 kullanılır)
C : Orta boy pil (IEC kodu olarak R14 , LR14 kullanılır)
D : Büyük boy pil (IEC kodu olarak R20 , LR20 kullanılır)
9 V : prizmatik pil (IEC kodu olarak 6F22 , 6LR6 kullanılır)
Taşınabilir pil ve bataryalar grubuna girmeyen ancak akümülatör adı altında toplanan ve tamamı şarj edilebilen özelliklerde 2 ana enerji kaynağı sistemi daha mevcuttur. Bunlardan ilki taşıt araçlarını çalıştırma, aydınlatma ve ateşleme fonksiyonlarını yerine getiren kurşun-asit esaslı otomotiv aküleri, ikincisi ise endüstriyel alanlarda ve yalnız profesyonel kullanımlar için üretilen ENDÜSTRİYEL AKÜMÜLATÖR’lerdir. Bunlar haberleşme sistemleri, lokomotif/vagonlar, sabit güç kaynakları, hava taşıt araçları, elektrikli/hibrit nakil vasıtalarında kullanım yeri bulurlar.
Atık Piller Hakkında Önemli Bilgiler
Pilleri çöpe atmayın. Bir pil çevreye, bir ton çöpten daha çok zarar verir.
Piyasada NiMh şarjlı piller tanesi yaklaşık 5 YTL’ ye satılmaktadır. 1000 kez şarj yapılabilen NiMh pillerin her kullanım için maliyeti en çok 0,5 kuruş olmaktadır. (1 kuruş bile değil)
Piyasada 4 tanesi 1 YTL satılan sıradan pillerden kullanıldığında bir pil 25 kuruşa mal olmaktadır. Ucuz gibi gözüken bu sıradan pillere, şarjlı pillerin tam 50 katı para ödediğinin kaç kişi farkındadır acaba?Bunun yanında her kullanımda bu ucuz gibi gözüken pilleri kullananlar, çevreye çok zararlı atıkların yayılmasına aracılık etmiş olmaktadırlar.
Hem çevreniz hem de cebiniz için NiMh şarjlı pil kullanın ve piilerin ömürleri tükendiğinde kullandığınız her çeşit pili çöpe değil, özel toplama kutularına atın. Pillerin içeriğinde bulunan cıva, kadmiyum ve kurşun elementleri, kansere, nörolojik bozukluklara, akciğer hastalıklarına, beyin iltihaplanmasına ve kısırlığa yol açıyor.
0-6 yaş grubu çocuklar daha çok etkileniyor. Pillerin çevreye ve sağlığımıza verdiği zararlar
hakkındaki haberimizi vermeden önce DOĞADER olarak sizlere pillerle ilgili birkaç önerimiz olacak.
- Hiçbir pili çöpe atmayın. (Saat, cep telefonu, dizüstü bilgisayar pilleri gibi her türlü elektronik aygıtların pilleri dahil)
- Ömrü tükenmiş pillerinizi biriktirerek, özel pil toplama kutularına atın.
- Eczanelerde pil toplama kutuları bulunmaktadır. Pillerinizi biriktirerek size en yakın eczanedeki pil kutularına atın.
Pil toplama kutularını, muhtarlıklarda, büyük alışveriş merkezlerinde bulabilirsiniz.
- Pil toplama kutularından alınan piller, özel depolarda, zararsız duruma saklanmaktadır.
- Alkalin ve diğer sıradan piller yerine şarjlı pil kullanın.
- Toplam kullanım süresi düşünüldüğünde (1000 kez şarj) şarjlı piler sıradan pillere göre çok daha ucuzdur.
- Alkalin ve diğer sıradan piller şarj edilemezler. (Patlar)
- Şarjlı pillerin üzerinde “Rechargeable” yazar.
- NiCd şarjlı pil kullanmayın. (NiCd-Nikel Kadmiyum)
- NiCd piller şarjlı pil olmasına karşın, içerdiği Kadmiyum elementi, halk sağlığı ve çevre üzerinde çok fazla olumsuz etkileri bulunmaktadır.
- Ayrıca, NiCd piller sahip oldukları “bellek etkisi” nedeniyle ömürleri kısadır.
- NiMH şarzlı pil kullanın. (NiMH-Nikel Metal Hydride)
- NiMh piller yaklaşık 1000 kez doldurulabilir.
- mAh değeri yüksek piller daha uzun dayanır. Günümüzde AA serisi 2700 mAh, AAA serisi 1100 mAh gücünde, çok uzun süre enerjisini koruyan NiMH pilleri piyasada rahatlıkla bulabilirsiniz.
- Hızlı dolum, pillerinizde “pişme etkisine” neden olarak pilin ömrünü kısaltır. Kalem pillerinşarz süresi en az 16 saat olmalıdır. Daha kısa sürede dolum yapan aygıtlar, pillere zarar verir.
- Şarjlı pilleri, tam boşalmadan şarj etmeyin. Normalde 1000 kez olan dolum sayısı, her şajda bir azalır.
- NiMH pilleri, yarım şarjdan sonra tam boşalmaya izin verirseniz eski gücüne kavuşturmuş olursunuz. (Bellek etkisi sıfırlanır. Bu da 1000’in çok üzerinde dolum yapabileceğiniz anlamına gelir.)