Dolunay Zamanı
Dünyanın tek uydusu olan ayın tam olarak görünür olduğu evreye dolunay evresi denir. Ayın evreleri ayın kendi ekseni etrafında dönüşü nedeniyle gerçekleşir. Ayın evrelerinden biri olan dolunayın nasıl ve neden oluştuğu hakkında bilgiler vermeye çalışağız. İki dolunay arası 29,5 saattir. Zaten bu fark ay yılı ile güneş yılı arasındaki farkın temel nedenidir.
Dolunay, Ay’ın Güneş’e göre Dünya’nın ters tarafında kaldığı evresi. Dolunay, Ay ile Güneş’in jeosentrik zahir (ekliptik) boylamlarının farkı 180 derece olduğunda gerçekleşir. Bu durumda Ay, Dünya’ya göre Güneş ile ters noktalardadır.[1]
Sinodik aya göre Ay’ın aynı evreleri arasındaki zaman ortalama 29.53 gündür. Bu sebeple yeniay ile başlayan Ay takvimine göre dolunay 14 veya 15. günde gerçekleşir. Kameri ay hep tam sayılardan oluştuğu için 29 veya 30 gün sürer.
Ay’ın Hareketleri
a) Kendi ekseni etrafındaki hareketi güneş günüyle 29,5 günde tamamlar) Yani Ay’ın kendi ekseni etrafındaki hareketi çok yavaştır.
b) Dünya etrafındaki hareketi (Bunu da aynı sürede yani 29.5 günde tamamlar)
Bu nedenledir ki;
* Dünya’dan bakıldığında Ay’ın hep aynı yüzü görülür.
* Ay’da yaklaşık 15 gün gündüz, 15 gün gece yaşanır.
Gece-gündüz süreleri arasmdaki farkm fazla olması ve atmosferinin olmaması günlük sıcaklık farkmm çok fazla olmasmda etkili olmuştur, Bu da Ay’da şiddetli mekanik çözülmelerin görülmesinde etkili olmuştur.
c) Dünya ile birlikte Güneş etrafındaki hareketi: Bunu da 365 gün 6 saatte tamamlar.