Çanakkale Savaşı Kiminle Yapılmıştır?

Çanakkale Savaşı, I. Dünya Savaşı sırasında 1915-1916 yılları arasında Gelibolu Yarımadası’nda Osmanlı İmparatorluğu ileİtilaf Devletleri arasında yapılan deniz ve kara muharebeleridir. İtilaf Devletleri; Osmanlı İmparatorluğu’nun başkenti konumundaki İstanbul’u alarak İstanbul ve Çanakkale boğazlarının kontrolünü ele geçirmek, Rusya’yla güvenli bir tarımsal ve askeri ticaret yolu açmak, Alman müttefiklerinden birini savaş dışı bırakarak İttifak Devletlerini zayıflatmak amaçları ile ilk hedef olarak Çanakkale Boğazı’na girmişlerdir. Ancak saldırıları başarısız olmuş ve geri çekilmek zorunda kalmışlardır. Savaş sonucundan iki taraf da çok ağır kayıplar vermiştir.

Osmanlı İmparatorluğu, Almanya’nın Rusya’ya savaş ilan ettiğı 1 Ağustos 1914’ün hemen ertesi günü, Almanya ile bir ittifak antlaşması imzalamıştır. Bu antlaşma, İmparatorluk’un eninden sonunda Almanya’nın ana gücü oluşturduğu İttifak Devletlerisafında fiilen savaşa gireceği anlamına gelmektedir. Enver Paşa, fiilen savaşa girmeyi, seferberliğin tamamlanmamış olması ve Çanakkale Boğazı savunmasının tamamlanmaması gibi gerekçelerle ertelemeye çalışmıştır. Ancak Almanya, bir an önce savaşa fiilen girilmesi için baskılarını sürdürmüştür. Bu baskılar, Akdeniz’de İngiliz donanması önünden çekilen Goeben veBreslau savaş gemilerinin İstanbul’a gelmesiyle bir oldu bittiye getirilmişti. Daha sonra Osmanlı Donanması’na bağlı bir grup gemiyle Karadeniz’e açılan bu gemiler 27 Ekim 1914 tarihinde Rus limanlarını bombalayınca Rusya, Osmanlı İmparatorluğu’na savaş ilan etmiştir.

İtilaf Devletleri

İtilaf Devletleri ordusu değişik etnik ve dinsel gruplardan gelen askerlerden oluşmaktadır. Bu orduda İngiliz, İskoç, İrlandalı, Fransız, Hintli, Kuzey Afrikalı (Cezayirliler, Zuaveler), Avusturalyalı ve Yeni Zelandalı askerlerle Rum ve yahudi gönüllüler bulunmaktadır. Anzak askerleri her ne kadar gönüllü olarak orduya yazılmışlarsa da İngiltere ile donminyonları arasında yapılan antlaşmaya göre bu askerlere günde altı şilinden hesaplanarak ayda dokuz pound maaş ödeniyordu. Bu haliyle Anzak askerleri gönüllüden çok paralı asker sayılmaktadır. Anzak birlikleri içinde başta Polinezya Adaları’ndan Maoriler olmak üzere Okyanusya adaları yerlilerinden unsurlar da bulunmaktadır. Bu unsurlar da Gurkalar gibi savaşçı gelenekleriyle lanse edilmiştir.<Burhan Sayılır, Sh.: 321</ref> Tüm bu unsurlar üzerinde, Türklerin esirleri kestiği imajının, bir propaganda hedefi olarak uyandırılmış olduğu, savaş esirlerinin kayda geçirilen ifadelerinden anlaşılmaktadır. Açıkça kafalara sokulan “teslim olmaktansa intihar edin”dir.

Askeri tarihte II. Dünya Savaşı’na kadar görülen en büyük çıkarma harekatıdır.

Çanakkale Savaşı Özet
I. Dünya Savaşı Osmanlı Cephesi
Tarih 18 Mart 1915 – 9 Ocak 1916 Bölge Gelibolu Yarımadası Sonuç Kesin Osmanlı zaferi.
Taraflar
Britanya İmparatorluğu Birleşik Krallık Avustralya Yeni Zelanda Britanya Hindistanı Fransa	Osmanlı İmparatorluğu Alman İmparatorluğu Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
Komutanlar
Ian Hamilton John de Robeck Horatio Herbert Kitchener Winston Churchill	Otto Liman von Sanders Esat Paşa Vehip Paşa Cevat Paşa Yarbay Mustafa Kemal
Güçler
Britanya İmparatorluğu: 489,000 Fransa: 79,000	Osmanlı İmparatorluğu: 315,500
Kayıplar
45.000-50.000 ölü bütünİtilaf Devletleri : 205.000 zayiat : 47.000 zayiat Toplam zayiat İtilaf Devletleri: 252.000	56.000 muharebede ölen 21.000 hastanede ölen Toplam ölü: 77.000 97.000 yaralı 11.000 kayıp 64.000 savaş dışı veya hasta Toplam zayiat:250.000