Sizden gelen soru:
* Çilek baz mıdır yoksa asit midir? *
Cevap:
Sorunuzun cevabını kısaca vermek gerekirse çilek asittir. Daha doğrusu asidik bir maddedir.
Asitler
Suda çözündüklerinde H iyonu veren maddelerdir.
Eğer bir asit suda tamamen iyonlaşıyorsa kuvvetli asit, bir kısmı iyonlaşıyorsa zayıf asit olarak adlandırılır.
Asitlerin Özellikleri
- Yakıcıdırlar.(Cilt yanıkları yapabilirler.)
- Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir.
- Seyreltik çözeltilerinin tadı ekşidir.(Limondaki sitrik asit gibi)
- Metallerle birleşerek Hidrojen gazı açığa çıkarırlar.(Metalin yapısını bozar ve metal kapların delinmesine sebep olurlar.)
- Bazlarla birleşerek tuz ve su oluştururlar.
Asitlere örnekler
Bazı maddeler asit özelliği taşır.Bunlara asidik madde denir.(Çay, meyve suyu, domates suyu, limon suyu gibi maddeler asidik maddedir.)
Yiyecek ve içeceklerde bulunan bazı asitler şunlardır.
Sirkede —> Asetik asit
Limonda —> Sitrik asit
Yoğurtta —> Laktik asit
Üzümde —> Tartarik asit
Çilekte —–> Folik asit
Gazozda —> Karbonik asit
Zeytinyağında -> Oleik asit
Tereyağında —> Bütirik asit
Aspirinde —–>Asetilsalisilik asit
Elmada —-> Malik asit
Bazı maddelerin yapısında Hidrojen atomu olduğu halde madde asit değildir.(metan, su ve amonyak gibi)
Bazı maddelerin de yapısında Hidrojen yoktur ama suda çözündüklerinde asitmiş gibi davranırlar.(karbondioksit gibi.)Karbondioksit ve kükürt dioksit gazları havadaki su buharı ile birleşerek asit oluştururlar.Hava kirliliğinin olduğu yerlerde asit yağmurlarına neden olurlar.
Bazlar
Suda çözündükleri zaman OH iyonu veren maddelerdir.
Suda tamamen iyonlaşan bazlara kuvvetli baz, az iyonlaşan bazlara zayıf baz denir.
Bazların Özellikleri
- Suda iyonlaşabilirler.
- Tatları acıdır.
- Suda çözündüklerinde elektriği iletirler.İyon derişi fazla olursa elektriği daha iyi iletirler.
- Ele kayganlık hissi verirler.Cildi tahriş ederler.
- Kırmızı turnusol kağıdını maviye çevirirler.
- PH cetvelinde 7 ile 14 arasındadırlar.
- Asitlerle nötrleşme tepkimesine girdiklerinde tuzları ve suyu oluştururlar.
Bazlara Örnekler
Baz özelliği taşıyan maddelere bazik madde denir.Günlük hayatta her an elimizin altında olan ve çok kullandığımız şampuan, sabun ve diş macunu gibi temizlik maddeleri ve pasta , kek yapımında kullanılan kabartma tozları baziktir.
İçinde amonyak bulunan bazı sıvı maddeler de temizleyici olarak yağ ve kireç sökmede kullanılır.(Amonyaklı cif tabirini reklamlardan hatırlarsınız.)