Sizden gelen soru:
Dik açılı üçgenler kaça ayrılır?
Cevap:
Dik açılı üçgen nedir?
45-45-90 üçgeni
45-45-90 üçgeni bir ikizkenar dik üçgendir. Üçgenin dik kenarları birbirine eşit ve hipotenüsü dik kenarların katıdır. Oran aşağıdaki gibidir:
İspatı ise çok basittir. Bir dik kenara 1 cm denilirse, ikizkenarlıktan dolayı diğer dik kenar da 1 cm olmak zorundadır. Pisagor Teoremi’nden de hipotenüs çıkar. Ya da dik kenarın birini 1,5 ‘la çarp.Hipotenüs bulunur.Bunun sebebi açılar hipotenüsün açılarının daha açıldığı için 1,5’la çarparız.Örnek:Dik kenar 2 cm ise hiptenüs 3 cm olmak zorundadır.Açılar hipotenüsü dik kenardan yarısı kadar fazlalaştırır.
30-60-90 üçgeni
Açıları 30-60-90 olan bir dik üçgende hipotenüs, 30°’nin karşısındaki kenar ve 60°’nin karşısındaki kenar arasında sırasıyla aşağıdaki oran vardır:
30°’nin karşısındaki kenarın katıdır. İspatı ise eşkenar üçgen vasıtasıyla yapılır. Kenarları 2 cm olan bir eşkenar üçgende köşeden indirilen dikme kenarı iki eş parçaya bölecektir. Aynı zamanda da açıortay olacaktır. Kenarortay olduğu için oluşan dik üçgenin alt dik kenarı 1 cm olacaktır. Açıortay olduğu için de dik üçgenin bir açısı 30° olacaktır. Eşkenar üçgenin bir kenarı, oluşan dik üçgenin hipotenüsü olacağından yapılacak Pisagor bağıntısı ile de indirilen dikme cm bulunacaktır.
22,5-67,5-90 üçgeni
Bu üçgende ise 22,5°’lik açının karşısındaki dik kenar 1 cm ise, 67,5°’lik kenarın karşısındaki kenar cm olur. İspatı ise 67,5°’lik açıyı 45° ve 22,5° şeklinde parçalayarak yapılır. Bu şekilde altta oluşan ikizkenar dik üçgende alt dik kenar 1 cm olursa hipotenüs cm olur. Yukarıda oluşacak ikizkenar üçgende de parçalanan kenarın diğer üst tarafı hipotenüse eşit olur. Alt parçası da ikizkenar dik üçgenden dolayı 1 cm bulunacağından elde edilir. Ve yine kaynaklarda pek bahsedilmeyen ama soruların çözümünde kolaylık sağlayan bir özellik: 22,5-67,5-90 üçgeninde hipotenüs, dik köşeden hipotenüse indirilen dikmenin 2 katı olur.
15-75-90 üçgeni
Bu üçgende 15°’lik açının karşısındaki kenar 1 cm ise 75°’lik kenarın karşısındaki kenar cm olur. İspatı ise 22,5-67,5-90 üçgenindeki gibidir. Tek farkı, 75°’lik açının 15° ve 60°’lik açılara bölünmesidir.
Ayrıca bu üçgende hipotenüse indirilen dikme, hipotenüsün katıdır.
Kenarlara göre özel dik üçgenler genelde okullarda soru yazılırken işlem kolaylığı sağlamak amacıyla kullanılır. Bazı özel üçgenler şunlardır:
Bu üçgenlerin kenar uzunlukları aynı oranda artırılarak yine uygun dik üçgenler elde edilebilir (örneğin, 3-4-5 ve 6-8-10).
Ayrıca herhangi bir tek sayıyı (asal olmak şartı ile) kenar uzunluğu olarak belirlersek karesinin ardışık toplamları da diğer iki kenarı verecektir. Örnek olarak; 7=>7’nin karesi 49=25+24 7,25,24 şeklinde özel bir dik üçgen vardır. 9=>9’un karesi 81=40+41 9,40,41 şeklinde özel bir dik üçgen vardır. Ve dik üçgende kenarların tamsayı olduğu koşulda, en kısa kenarı tek sayı ise kalan kenarların bu kurala uyması şarttır.