Sizden gelen soru:
Doğal Seçilim Nedir? Açıklayınız.
Cevap:
Doğal Seçilim
Doğal seçilim, belirli bir türde dış çevreye uyum konusunda daha elverişli özelliklere sahip organizmaların, bu elverişli özelliklere sahip olmayan diğer bireylere göre yaşama ve üreme şanslarının daha yüksek olması ve bunun sonucu olarak genlerini yeni kuşaklara aktarabilmeleri yoluyla işleyen evrimsel mekanizma. Böylece dış ortama uyum sağlamakta sorunlar yaşayan bireyler ve genler organizma popülasyonundan tasfiye edilmiş olmaktadır. Ayrıca doğal seçme, doğal ayıklanma ya da doğal seleksiyon olarak da adlandırılır.
Doğal seçilim birey üstünde tümüyle işler ama sadece kalıtsal özellikler bir sonraki nesile aktarılabilir. Sonuç olarak yaşadıkları ortama uyum konusunda daha başarılı olan bireylerin, hayatta kalabilme, ergenlik yaşına ulaşabilme ve üreme olanakları yönünden daha avantajlı olmaları dolayısıyla, elverişli özellikler bir sonraki nesile aktarılır ve daha yaygın hale gelir.
Doğal seçilim mekanizması, bu şekilde işleyerek uyum sağlamada (adaptasyonda) başarılı olamayan bireylerin kalıtsal özelliklerinin popülasyondan ayıklanarak sonraki kuşaklara aktarılmasını önlemiş olur. Öte yandan uyum konusunda daha başarılı olan bireylerin kalıtsal özelliklerinin gelecek kuşaklara daha etkin olarak aktarılmasını sağlar. Sonuçta popülasyon, uyum sağlamada başarılı olan bireylerden oluşmuş olacaktır. Gerekli zaman verildiğinde bu pasif işlem adaptasyonlar ve türleşme, uyumsal açılım ile sonuçlanabilir.
Örnek olarak aslan ve ceylanları verelim. Ceylanların güçsüz ve yavaşlarını aslanlar yiyecektir. Bu yüzden sadece hızlı ceylanlar çiftleşme mevsimine kadar yaşayabilir. Ama aslanlarda da durum aynıdır. Hızlı koşamayan aslan aç kalır ve ölür böylece hızlılar çiftleşebilir artık yeni nesil daha hızlıdır. Ama aslanlar hızlandığı için artık hızlı olan ceylanlardan bazıları yavaş sayılmaya başlar. Bu şekilde her iki tür de hızlanır.
Doğal Seçilim Örnekleri
Örnek olarak aslan ve ceylanları verelim.Ceylanların güçsüz ve yavaşlarını aslanlar yiyecektir.Bu yüzden sadece hızlı ceylanlar çiftleşme mevsimine kadar yaşayabilir.Ama aslanlardada durum aynıdır.Hızlı koşamayan aslan aç kalır ve ölür böylece hızlılar çiftleşebilir artık yeni nesil daha hızlıdır. Ama aslanlar hızlandığı için artık hızlı olan ceylanlardan bazıları yavaş sayılmaya başlar. bu şekilde her iki tür de hızlanır.
Pozitif Doğal Seçilim Örneği
Bir dişi aslan, bir seferde 2-5 arası yavru doğurur. Bir aslan sürüsü, 20 ile 30 aslan arası bir nüfusa sahiptir. Bunların çoğunluğu dişi aslanlardan oluşur. Yani bir sezonda (yılda), yaklaşık 40 yavru aslan dünyaya gelir. Aslanlar 25-30 yıl arası yaşarlar ve 4 yaşından itibaren ürerler. Yani yaklaşık 25 yıl boyunca, her yıl yavrular meydana getirirler. Bu da bahsettiğimiz sürüden yaklaşık 25 yılda 1000 yavru aslan doğmuş olur. Bu sayı, oldukça büyük bir sayıdır. Bu aslanların tabii ki pek çoğu hayatta kalamamaktadır ve pek çok sebeple ölmektedir. İşte bu bile bir doğal seçilim örneğidir
Negatif Doğal Seçilim Örneği
Örneğin bir örümcek popülasyonu içerisinde, her geçen nesilde, avları olan sinekleri ve hatta daha büyük ve kuvvetli böcekleri yakalamak için, daha yapışkan ve daha kalın ağlar örmek için evrimleşen örümcekleri düşünelim. Daha güçlü ağlar örebilen örümcekler, daha çok avlanabileceklerdir ve hayatta kalabilecekleri için yavrularına da daha kalın ağ örebilmekle ilgili genlerini aktarabileceklerdir. Ancak daha kalın ağ demek, ağ kütlesinin artması ve ağın yapıtığı yüzeylerde daha çok stres (gerilim) birikmesi demektir. Bu da, ağın gitgide darbelere daha az dayanıklı hale gelmesi demektir. Yani hızlı uçan bir hayvan, ağa yapışsa bile, hızından dolayı ağı parçalayabilecek ve örümceğin avlanmasına engel olabilecektir. İşte bu sebeple, ağın bir noktadan sonra gelişmeye devam etmesi, örümcek için dezavantaj oluşturmaya başlayacaktır çünkü “sınırlı gelişim ilkesi” sınırlarını zorlamaktadır. Bu da, “daha güçlü” ağlar üreten örümceklerin, daha çok ölmesine sebep olacaktır. Bu da, onların doğal olarak elenmesi demektir.
Konu Hakkında Faydalı Bilgiler
Kısaca Evrim
Evrim, biyolojide canlı türlerinin nesilden nesile kalıtsal değişime uğrayarak ilk halinden farklı özellikler kazanma süreci. Bazen dünyanın evrimi, evrenin evrimi gibi kavramlardan ayırmak amacıyla organik evrim ya da biyolojik evrim olarak da adlandırılır. Evrim, modern biyolojinin temel taşıdır. Bu teoriye göre hayvanlar, bitkiler ve Dünya’daki diğer tüm canlıların kökeni kendilerinden önce yaşamış türlere dayanır ve ayırdedilebilir farklılıklar, başarılı nesillerde meydana gelmiş genetik değişikliklerin bir sonucudur.
Kısaca Charles Robert Darwin
Charles Robert Darwin (12 Şubat 1809 – 19 Nisan 1882), İngiliz biyolog ve doğa tarihçisi.İnsan dahil tüm canlı türlerinin doğal seçilim yoluyla bir ya da birkaç ortak atadan evrildiğini öne sürmüş ve o günün şartlarına göre bu teoriyi destekleyen pek çok kanıt sunmuştur. Darwin’in fikirleri üzerine inşa edilen modern evrim teorisi, bugün biyoloji biliminin temeli ve birleştirici öğesidir. Evrimin gerçekleştiği gerçeği Charles Darwin’in yaşadığı dönemde, doğal seçilim teorisinin evrimin ana açıklaması olduğu ise 1930’lu yıllarda bilim dünyası tarafından kabul görmüştür. Darwin’in orijinal teorileri modern evrimsel biyolojinin temelini oluşturmakta, hayatın çeşitliliği üzerine birleştirici bir mantıksal açıklama sunmaktadır.