Sizden gelen soru:
* Dünyamızda yaşanan en büyük sorunlar nelerdir? *
Cevap:
Dünyamızda yaşanan en büyük sorunlar aşağıdaki sorunlardır;
- Küresel Isınma
- Açlık ve Kıtlık
- Savaşlar
- Doğal Afetler
- Ekonomik Sorunlar
Küresel Isınma
Küresel ısınma, başlıcası atmosfere salınan gazların neden olduğu düşünülen sera etkisi’nin sonucunda, dünya üzerinde yıl boyunca kara, deniz ve havada ölçülen ortalama sıcaklıklarda görülen artışa verilen isimdir. İklim sistemi içsel ve insani etkiler, Güneş’in periodik aktiviteleri ve sera gazları, vb. nedenlerden etkilenmektedir. Günümüzde iklimbilimciler (klimatolog) küresel ısınma konusunda hemfikirdirler.
Bu değişimin detaylı nedenleri açık bir araştırma alanıdır ama bilimsel çoğunluk sera gazlarının son zamanlardaki sıcaklık artışının başlıca nedeni olduğunu belirtmektedir.
Kıtlık ve Açlık
Tarihte kayıtlara geçen ilk kıtlıklar MÖ 4. binyılda Mısır ve Ortadoğu’da görülmüştür. Bu ilk kıtlıklar, doğal çevrenin yoğun yerleşik tarıma elverişsizliğinden kaynaklandığı için fiziksel kıtlık olarak da nitelenir. 1700’lerden bu yana dünyanın kıtlık çekilen başlıca yöresi Asya’dır. Aşırı nüfusun yol açtığı yiyecek yetersizliği bu kıtada yaşanan kıtlıkların çoğunda belirleyici olmuştur. Bunlar da geçimlik düzeyde ya da bu düzeyin biraz üzerinde tarımsal ürün elde edilen kurak, ama zaman zaman taşkınlara uğrayan yörelerde ortaya çıkmıştır. Aşırı nüfusa bağlı kıtlığın en sık görüldüğü ülkelerin başında Hindistan ve Çin gelir. Hindistan’da Dekkan’da 1702-04 arasındaki kıtlık 2 milyonu aşkın can kaybına yol açmıştır. 1876-79 arasında Çin’in kuzeyini etkileyen kıtlıkta 9-13 milyon insanın öldüğü sanılmaktadır. İrlanda’da 1846-47 yıllarında patates ürününü yok eden bitki hastalığının yol açtığı kıtlık 2-3 milyon insanın ölümü ile sonuçlanmıştır. 1971-73 arasında kuraklıkEtiyopya’da 1.5 milyon insanın ölmesine yol açmıştır. 1980’lerin ortalarında başlayan kıtlık Afrika’da Büyük Sahra’nın güneyindeki kurak bölgede yaşayan 150 milyon insanın sağlığını tehdit etmektedir.
Bugün dünya nüfusu 6 milyarı aşıyor (6,8405). Ancak bu nüfus, dünya üzerinde eşit bir şekilde dağılmıyor. Çünkü dünya üzeri, her tarafı karalarla kaplı değil. Dünyanın ancak % 29’u karalarla kaplı. Dünya karalarının, dünya üzerindeki dağılışları da farklı. Örneğin insan yaşamı için elverişli bölgeyi oluşturan orta kuşak bölgesi, daha kalabalıkken, insan yaşamasına elverişli olmayan tropikal ve kutup bölgelerinde daha az insan yaşamaktadır.
Nüfus bilimcilerine göre, dünya nüfus artışı 3 safhada değerlendirmek mümkündür. Birinci safha olan avcılık aşamasından sonra ilk büyük nüfus patlaması, insanların göçebe avcılıktan yerleşik bir yaşam biçimlerine geçmeleriyle başlıyor. Dolayısıyla dünya nüfusunun tarihçesi, büyük ölçüde tarım faaliyetlerinin tarihçesiyle ilişkilidir.
Dünya nüfusunda hızlı gelişim ikinci kez, yaklaşık 10.000 yıl önce, yerleşik tarımın ortaya çıkmasıyla olmuştur. Yerleşik tarım, ilk önce Türkiye ve Irak’ın bir bölümünü de içine alan doğu Akdeniz’in “Verimli Hilal” bölgesinde, daha sonra da Çin ve Orta Amerika’da gelişmeye başlamıştır. Tarımda yaşanan devrim, kısa süre içinde toplumları değiştirmiş ve ilk kasaba ve kentler de olmak üzere, gelişmiş bazı toplumsal yapıların ve araçların ortaya çıkmasına yol açmıştır. Uzun dönemde yaklaşık 4 milyon kişi olan dünya nüfusu, milattan önce 2000 yılında 27 milyona yükselmiştir. Miladi yılın başlangıcında dünya nüfusu yaklaşık 100 milyon iken, M.S. 1000 yılında, 350 milyon kişiye yükselmiştir. Besin kaynaklarının kısıtlı olması ve Avrupa ile Çin nüfusunun korkunç veba salgınlarıyla kırılması sonucunda, Ortaçağda nüfus artışı yaşan-mamıştır. M.S. 1500 yıllarından sonra, tarih hızlanmış, bilgi birikimi artmış ve bilimsel çalışmalar hız kazanmıştır. Kentler ve ticaret gelişmiş, üretim kat kat artmıştır. Tüm bu gelişmeler, 18.yüzyılda Sanayi Devrimi’ni doğurmuştur. Dünya nüfus artışının ikinci safhasının sonunda, Avrupa’da sanayi devriminin başları olan 1800’lerde, dünya nüfusunun 1 milyara ulaştığı tahmin ediliyor.
Avcılık safhasıyla karşılaştırılınca, tarım aşamasında dünya nüfus artışının çok hızlı bir biçimde sürdüğünü görüyoruz. Ama asıl büyük artış, sanayi devrimi ile başlayan ve şimdi içinde bulunduğumuz üçüncü safhada görülmektedir. Sanayi Devrimi’nin etkisiyle, 1825’te dünya nüfusu ilk kez 1 milyara çıkmıştır. İlk insan topluluklarından 1900 yılına kadar dünya nüfusu ancak 1,6 milyar kişiye ulaşmıştır. 1930 yılında da toplam nüfus 2 milyardan azdır. Dünya nüfusu 1960’da 3 milyar, 1977’de 4 milyar ve yalnızca on iki yıl sonra, yani 1989’da beş milyar olmuştur. Şu sıralarda artış hızı yılda % 1,7 kadar olduğuna göre, bu hız sürdürülürse, dünya nüfusunun 2027 yılında 10 milyara, 2060 yılında ise, 20 milyara ulaşması beklenmektedir.
Savaşlar
Günümüzde savaşlar Birleşmiş Milletler tarafından bazı temellere ve kurallara dayandırılmıştır. Geçmişte yapılan savaşların aksine günümüzdeki savaşlarda özellikle sivillerin öldürülmesini engellemek, ülke ya da kitleleri yok etmektense onları güçsüz bırakmak güdülmektedir. Ancak buna rağmen günümüzde de trajediler yaşanmaya devam etmektedir. Örneğin, 1990’lı yıllarda Kuzey Afrika’da çıkan iç savaşlarda ve kabile savaşlarında 1 milyonun üzerinde insan ölmüştür. 2003 yılında başlayan Irak Savaşı’nda milyonlarca asker ve sivil hayatını kaybetmiştir.
Doğal Afetler
Doğal afetler de bütün dünyanın yaşadığı en büyük sorunlar arasında yer alır.
Jeolojik kökenliler
Bunlar doğrudan doğruya kaynağını yer kabuğu ya da yerin derinliklerinden alan doğal afetlerdir.
- Deprem
- Heyelan
- Yanardağ patlamaları
- Tsunami
- Toprak kayması
Meteorolojik kökenliler
Atmosferdeki doğa olayları sonucunda meydana gelirler.
- Sel
- Su taşkını
- Çığ
- Fırtına
- Kuraklık
- Orman yangını
- İklim değişiklikleri
- Hortum
- Erozyon
Meteorolojik afetlerin oluşumunu hazırlayan temel etkenler atmosfer kökenli olmasına rağmen, bazılarında afetin oluştuğu yerin özellikleri de etkili olmaktadır. Sel, çığ ve sis buna örnek olarak verilebilir.