Sizden gelen soru:
Ermeni göçü için hazırlanan yasanın ismi nedir?
Cevap:
Sevk ve İskân Kanunu yada Tehcir Kanunu
Ermeni göçü için hazırlanan yasanın resmi adı Sevk ve İskân Kanunu’dur. Bilinen adı ise Tehcir Kanunu’nudur. Osmanlı İmparatorluğu tarafından hazırlanan bu yasanın amacı devlet eliyle I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı ordusu ile karşı karşıya gelme ihtimali bulunan ve isyanlar çıkaran toplulukları savaş bölgesi dışına çıkarmaktır.
1 Haziran 1915 tarihinde yürürlüğe giren bu göç kanunu sadece Ermeniler için çıkarılmamıştır. Ancak I. Dünya Savaşı sırasında Osmanlı devletine karşı casusluk ve hıyanet içerisinde bulunan Ermeniler için sıklıkla uygulanmıştır. Ayaklamalar gösteren Ermeniler bu yasa ile devlet eliyle başka şehirlere göç ettirilmiştir.
I. Dünya Savaşı’nda İtilaf Devletlerine karşı ülke genelinde Osmanlı Devleti’nin birden fazla cephede mücadele ediyordu. Buna ek olarak dış güçlerin kışkırtmaları sonucunda ülke genelinde Ermeni isyanları baş göstermeye başlamıştı. Özellikle doğuda Ermeniler tarafından çıkarılan karşılıklıklar nedeniyle Osmanlı ordusu iki ateş arasında kalıyordu.
Bu isyanları önlemek için dönemin hükümeti İttihat ve Terakki partisi tarafından 27 Mayıs 1915 tarihinde Tehcir Kanunu çıkarıldı. Bu kanunla birlikte savaş bitene kadar isyancı Ermeniler savaş bölgelerinin dışına zorunlu bir şekilde göç ettirildiler. Tehcir Kanunu ile Ermeniler nereye göç ettirilmiştir sorusuna verilecek cevap ise Suriye gibi güvenli bölgeler olacaktır.
Osmanlı topraklarında yaşan 1 milyon 200 bin Ermeni’den sadece isyan eden ve karışıklık çıkaran 450 bin Ermeni Tehcir Kanunu kapsamında göç ettirilmiştir. Bu kanunla beraber Ermeniler güvenli bölgelere sevkedilecek ve savaş bittikten sonra isteyen Ermeniler tekrar yurtlarına geri dönebilecekti.
Tehcir Kanunu Maddeleri
Tehcir Kanunu’nda yer alan maddelerin orjinal hali aşağıdaki gibidir;
“Madde: 1- Vakit seferde ordu ve kolordu ve fıkra kumandanları ve bunların vekilleri ve müstahkem mevki kumandanları ahali tarafından herhangi bir suretle evamir-i hükümete ve müdafaa-i memlekete ve muafaza-i asayişe mütallik icraat ve tertibata karşı muhalefet ve silahla tecavüz ve mukavemet görürlerse, derekap kuvayı askeriye ile şiddetli surette tahribat yapmağa ve tecavüz ve mukavameti esasından imha etmeğe mezun ve meburdur.
Günümüz Türkçesi: Sefer zamanında ordu, kolordu ve tümen komutanları ve bunların vekilleri ve bağımsız bölge komutanları, halk tarafından herhangi bir şekilde hükümet emirlerine, yurt savunmasına, mevcut düzene ve güvenlik işlerine karşı durum alan ve silahla saldıran ve direnenleri görürlerse hemen askeri kuvvetlerle karşı koyacaklardır, saldırı ve direnmeyi kökünden yok etmekle yetkili ve yükümlüdür.
Madde:2- Ordu ve müstakil kolordu ve fıkra kumandanları icabatı Askeriyeye casusluk ve hıyanetlerini hissettikleri kaza ve kasaba ahalisinin Münferiden veya müçtemian diğer mahallere sevk ve iskan ettirebilirler.
Günümüz Türkçesi: Ordu ve bağımsız kolordu ve tümen komutanları, askeri nedenlere dayanan, casusluk ve hainliklerini hissettikleri bölge halkını, tek tek veya toplu olarak memleketin diğer bölgelerine gönderilebilirler ve oralarda oturtabilirler.
Madde: 3- İş bu kanun tarihi neşrinden muteberdir. 13 Recep 1333 ve 14 Mayıs 1331″
Günümüz Türkçesi: Bu kanun yayınlandığı tarihten itibaren geçerlidir.