Gazların Hacmi Nasıl Ölçülür?

Sizden gelen soru:

Gazların hacmi nasıl ölçülür?

Cevap:

Gazların Hacmi

Maddenin 4 halinden biridir.(katı,sıvı,gaz ve plazma) Bu haldeyken maddenin yoğunluğu çok az, akışkanlığı son derece fazladır. Gaz halindeki maddelerin belirli bir şekli ve hacmi yoktur.Katı bir madde ısıtıldığı zaman, katı halden sıvı, sıvı halden de gaz haline geçer. Bu duruma faz (safha) değişikliği denir. Sıvıyı meydana getiren tanecikler (atom veya moleküller) birbirlerini çeker. Sıvı ısıtıldığı zaman, tanecikler arasındaki çekim kuvveti yenilir ve tanecikler sıvı fazdan (ortamdan) ayrılarak gaz haline dönüşürler. Gazı meydana getiren tanecikler her yönde hareket edebilir ve bulundukları kabın hacmini alırlar. Gazlar birbiriyle her oranda karışabilir.Gazların birbiri ile oluşturdukları karışımlar homojendir. Hacimleri, dolayısıyla yoğunlukları basınç ve sıcaklığa tabidir. Genellikle gazın basınç veya sıcaklığının az miktarda değişmesi, gazın hacminde çok büyük değişiklikler meydana getirir.

Gazlar Nasıl Ölçülür?

Gazların Kütlesi Nasıl Ölçülür?

Gaz tanecikleri her doğrultuda yayıldıkları için, gazın hacmi bulunduğu kabın hacmine eşit olur. Gazların hacmi sıcaklık, basınç vb. ortam koşullarına göre değişir.

Gazların Hacimleri Nasıl Ölçülür?

Mol gram veya kısaca mol, bir maddenin molekül ağırlığının gram ifadesine eşit olan miktarıdır. Mesela bir mol argon kütle olarak 40 gramdır ve kimyasal moleküler ağırlığı, sayı ifadesi olarak da 40’a eşittir. Gazlarda mol başına hacimden, enerjiden vs. bahsedilir.

Spesifik (özgül) miktarlar bakımından, bir gazın farklı fiziksel özellikleri arasındaki alaka oldukça basit ve bütün gazlar için aynıdır. Mesela bileşimi bilinen herhangi bir gaz için basınç ve sıcaklık gibi sadece iki değişkeni bilmek, o gazın halini tesbit etmeye yeterlidir. Mükemmel veya ideal gaz kanunu, yaklaşık olarak bütün gazlara kullanılabilir. Bu kanun:

P.V = R.T…….(1)

olup, P gazın basıncı; V gazın bir molünün kapladığı hacim; T Kelvin derecesi (273,16+t°C) cinsinden gazın mutlak sıcaklığı; R gaz sabitidir. R’nin sayı ile ifadesinin değeri P ve V için seçilen birime bağlıdır ve R, 273,16°K (0°C) için hesaplanır. Eğer, V = cm3, P = dyn/cm2 ise, R = 8,31.107 erg/mol derece olur.

V = litre, P = atmosfer ise, R= 0,082 litre atm/mol derecedir. Bu formüle göre herhangi bir gazın, 1 molü, 293,16°K (20°C)da 24 litre hacim kaplar. (1) numaralı denklem (n) mol gaz için kullanılırsa:

P.V = nRT (2)

olur. V = n mol gazın hacmidir.