Katıların Hacmi Nasıl Ölçülür? Örneklerle Katıların Hacmi Ölçme

Katıların Hacmini Ölçme

Doğada bulunan her madde bir yer kaplar (madde katı,sıvı veya gaz olabilir ). Maddenin kapladığı bu alana  hacim denir. Bir maddenin hacminin ölçülmesi maddenin normal şartlar altında bulunduğu fiziksel haline göre değişir. Örneğimizde katıların hacimleri nasıl ölçülür anlatılmıştır. Eğer şekli düzgün değil ise katı bir cismin hacminin nasıl ölçüleceği anlatılmıştır.

Geometrik Biçimli Katıların Hacimlerinin Ölçülmesi

Ölçüleri düzgün katı maddelerin hacimleri; yükseklik.uzunluk ölçüsü. genişlik=hacim yöntemiyle bulunur.
Ölçüleri düzgün olmayan katı maddelerin hacimleri ölçülürken;dereceli kaba su konulur katı cisim suyun içine atılır yeni seviye bulunur önceki ölçüm ile cisim atıldıktan sonraki ölçüm karşılaştırılır aradaki fark katı maddenin hacmini verir.İkinci bir yöntem olarak;dereceli bir kaba ağzına kadar su konulur daha sonra bu kap daha geniş bir kap içine bırakılır hacmi istenen katı madde su dolu kaba atılır taşan su dereceli silindire konulur ve ölçülür çıkan sonuç katı maddenin hacmini verir.

Katı maddelerin belirli bir şekilleri ve hacimleri vardır. Katı maddeler akıcı değildirler.Katı maddelerin bazılarının geometrik şekilleri vardır. Sıvıların hacimleri dereceli silindirden ölçülebilir.

Küpün Hacmi

Bir kenarı a olan küpün hacim formülü V=a3 olur.

Örnek : Bir kenarı 5 cm olan küpün hacmini bulun.

Çözüm : V=53 =5 . 5 . 5 =125 cm3

Dikdörtgenler Prizması Hacmi

Uzunluğu a , genişliği b ve yüksekliği c olan dikdörtgenler prizmasının hacim formülü V = a . b . c olur.

Örnek : Uzunluğu 50 cm , genişliği 4 cm ve yüksekliği 7 cm olan dikdörtgenler prizmasının hacmini bulun.

Çözüm : V=50 . 4 . 7 =1400cm3

Silindir Hacmi

Yarıçapı r , yüksekliği h olan bir silindirin hacim formülü V=π . r2 . h olur.

Örnek : yarıçapı 2 cm yüksekliği 10 cm olan silindirin hacmini bulun.

Çözüm : V=π . r2 . h =3 . 22 . 10 =120 cm3

Kürenin Hacmi

Yarıçapı r olan kürenin hacim formülü V=4 . π . r3 olur.

Örnek :yarıçapı 5 cm olan kürenin hacmini bulun (π=3)

Çözüm : V= 4 . π . r3 = 4 . 3 . 53 =4 . 53 =4 . 5 . 5 . 5 =4 . 125 =500 cm3 3 3

Örnek : Hacmi 400 cm3 ,uzunluğu 20 cm ve genişliği 5 cm olan dikdörtgenler prizmasını yüksekliğini bulun?

Çözüm : V=a . b . c 400=20 . 5 . c c=400 = 4 cm 100

Düzgün Olmayan Katı Maddelerin Hacminin Ölçülmesi

Düzgün olmayan bir cismin hacmini ölçmek için sıvılardan yararlanılır.

Önce dereceli silindire belli bir miktar su konulur. Daha sonra hacmini ölçeceğimiz cisim dereceli kaptaki suyun içine atılır.Taşan su miktarı cismin hacmini verir.