Sizden gelen soru:
* “Kazan Bey Oğlu Uruz’un Tutsak Olması” burada kaçıncı yüzyılda yazılmıştır? Destansı türü nedir? Hangi edebiyat türüne girer?*
Cevap:
“Kazan Bey Oğlu Uruz’un Tutsak Olması” Hikaye Özellikleri
Dede Korkut Hikayeleri’nden birisi olan “Kazan Bey Oğlu Uruz’un Tutsak Olması” isimli hikayenin 15. yüzyılda yazıldığı düşünülüyor. Bilindiği gibi Dede Korkut Kitâbı Oğuz Türklerinin bilinen en eski epik destanlarından birisidir ve dolayısı ile “Kazan Bey Oğlu Uruz’un Tutsak Olması” hikayesi de epik bir destan türüdür.
Dede Korkut Kitabı, destani Oğuz hikâyelerinin mecmuasıdır. Çok önce teşekkül eden ve asırlarca Türklerin arasında yaşayıp gelişen bu destanlar nihayet 15. asrın sonları ile 16. asrın başlarında yazıya geçirilmiştir. Eserde nazım ve nesir bir arada verilmiştir. Eser on iki destansı hikâye ve bir mukaddimeden oluşur. Hikâyelerde, destandan halk hikâyeciliğine geçiş döneminin ürünü olduğu için destan ve masal unsurlarına da rastlanmaktadır.
“Kazan Bey Oğlu Uruz’un Tutsak Olması” Hikayesinin Konusu
Kazan Bey, oğlunun henüz bir kan akıtıp, baş kesip isim sahibi olamayışına üzüldüğünü bildirir. Oğlu da babasından nasıl savaş edildiğini, kan döküldüğünü kendisine öğretmesini ister. Kazan Han bunun üzerine oğlunu ava çıkarır, bu sırada düşman gelir ve Kazan Han savaşmaya başlar. Oğluna sadece izlemesini söylemesine rağmen oğlan babasına fark ettirmeden savaşır. Babası, oğlunu bulamaz; evde de göremeyince düşmanla savaşılan yere gelir. Oğlunun kılıcını görünce onun esir düştüğünü anlar. Düşmanla tek başına savaşa giden Kazan Bey, yenilir. Bunun üzerine Hatun kırk kızla ve diğer Oğuz beyleriyle kafirleri yener. Oğuzlar yurtlarına dönerler. Yedi gün yedi gece yemek yerler, oynarlar. Dede korkut dua eder ve hikâye biter.