Sizden gelen soru:
Nesli tükenmekte olan 1 hayvan ve özelliği? Nesli korunmakta olan hayvanlar?
Cevap:
Aşağıda Nesli tükenmekte olan bazı hayvanları sıralamaya çalıştık. Bu hayvanların nesli tükenme tehlikesi ile karşı karşıyadır. Bu yüzden koruma altına alınan bu hayvanlardan bir kaçının özelliklerini de sıralıdık.
Nesli Tükenmekte Olan Hayvanlar
Time dergisi, bu haftaki sayısında küresel ısınma yüzünden nesli tükenme sınırına yaklaşan hayvanlara yer verdi. Özellikle Madagaskar’da yaşayan canlı türlerinin yüzde 80’inin yok olma tehlikesi yaşadığına dikkat çeken dergi, küresel ısınmanın yanı sıra kaçak avlanmanın da birçok cinsi tehdit ettiğine ve eğer önlem alınmazsa hayvan türlerinin yüzde 30’unun yok olacağına dikkat çekti. İşte nesli tükenme sınırında olan 10 hayvan:
Javan Gergedanı
Hayatta kalanların sayısı: 60’dan az
Doğal ortamı: Endonezya ve Vietnam
Durumu: Bu gergedanlar, belki de dünyanın en nadir bulunan memelileridir. Kaçak avcılar boynuzuna değer verirken, müteahhitler ise gergedanların yaşadığı ormanları yok ediyorlar. Her ikisi de türler için ölüm hükmünü veriyor.
Özellikleri: En yakın akrabası Hint gergedanıdır. 1,7 m. boyunda ve 2300 kg. ağırlığındadır. Boynuzu en fazla 25 cm. uzunluğundadır. En kısa boynuz uzunluğu olan gergedan çeşididir. Nadir bulunuşu sebebiyle hakkında fazla bir şey bilinmemektedir.
Eskiden Cava gergedanı Cava Adası’nın batısından Çin’in güneyine kadar bir alanda yaşardı. Günümüzde ise sadece Cava Adası’nda bulunan Ujung Kulon Milli Parkında yaşamaktadır. Tahminlere göre günümüzdeki sayıları ise 60’tan azdır.
Çin tıbbındaki yaygın inanışa göre gergedan boynuzunun şifa verici güçleri olduğuna inanılırdı. Hâlbuki gergedan boynuzunun bilinen hiçbir etkisi bulunmamaktadır. Bu inanış, zaten nesli tehlikede olan bu canlıların avlanmasına yol açarak popülasyonlarını ciddi mânada tehlike altına alınmasına sebep olmuştur.
Vaquita (Meksika Yunusu)
Hayatta kalanların sayısı: 200 ile 300 arası
Doğal ortamı: California Körfezi
Durumu: Dünyada nadir görülen memeli deniz hayvanlarından biri olan Meksika yunusunun nesli sınırlı alanda bulunması ve balıkçı ağlarına çok kolay takılmaları nedeniyle tükeniyor.
Siyah Ayaklı Dağ Gelinciği
Hayatta kalanların sayısı: Yaklaşık 1000 tane
Doğal ortamı: Kuzey Amerika
Durumu: Kıtanın tek yerli gelincikleri ve nesli tükenmekte olan memelilerden biridir. 1986 yılında, yalnızca 18 dağ gelinciği kalmışken, şimdi soyu tekrar geri kazanılmaya çalışılıyor.
Özellikleri: Kara ayklı gelincik, nesli tehlikedeki türlerdendir. Günümüzde sadece ABD’de bulunurlar. Kanada’da soyları tükenmiştir. Bilinen son yabani gelincikler, 1980’lerde esaret altına alınmıştır ve doğal yaşam alanlarına geri salınmaışlardır. Şimdi doğada da başarılı bir şekilde üremektedirler
Kara ayaklı gelincikler, kuyruğuyla birlikte 45 cm uznluğunda, ve 1 kg ağırlığında olurlar. Diğer sansargillrin birçoğu gibi ince gövdeleri ve kısa bacakları vardır. Üst kısımları beyaz, alt kısımları sarımsı kahverengi ve ayakları ve yüzleri siyahtır.
Kara ayaklı gelincikler gece ortaya çıkarlar. Başlıca avları çayır köpekleridir. Ama küçük memelileri, kuşları ve böcekleri de yerler. Tek bir tanesi yılda 100 çayır köpeği avlayabilir ve onlar olmadan yaşayamazlar. Bir kara ayaklı gelinciğin yaşayabilmesi için yuvasının en fazla 50 hektar yakınında en az bir çayır köpeği kolonisi olması gerekir. Hatta bazen gelincikler terk edilmiş çayır köpeği yuvalarını kullanırlar. Gelinciklerin çiftleşme dönemi Mart ve Nisan aylarıdır. Yavruları genelde 41-43 günlük olunca üreme dönemine girerler. Çayır köpekleri 1 ila 7 yavru doğurabilirler ama genelde 3-4 yavru doğururlar.
Pigme Borneo Fili
Hayatta kalanların sayısı: Yaklaşık bin 500
Doğal ortamı: Kuzey Borneo
Durumu: Asya fillerinden yaklaşık 50 cm daha kısa olan fil, aynı zamanda daha uysal. Palmiye ekimi fillerin otlaklarını azaltıyor, bu nedenle fillerin yaşama alanları daralıyor.
Cross River Gorili
Hayatta kalanların sayısı: 300’den daha az
Doğal ortamı: Nijerya ve Kamerun
Durumu: 1980’lerde soyu tükenme tehlikesiyle karşılaştığı düşünülen gorilin soyu şimdilik yok olmaya karşı direniyor. Bol eti nedeniyle avlanan ve geliştirme için toplanan gorillerin soyu yakında tükenecek.
Sumatra Kaplanı
Hayatta kalanların sayısı: 600’den daha az
Doğal ortamı: Endonezya’daki Sumatra adası
Durumu: Kaplanın milyonlarca yıldır sadece Sumatra adasında yaşaması, insanoğlundan kaçmasını zorlaştırıyor. Hayatta kalanların çoğu koruma altına alındı, ancak yaklaşık 100 tanesi doğal ortamında yaşamını sürdürmeye çalışıyor.
Altın Başlı Langur
Hayatta kalanların sayısı: 70’den daha az
Doğal ortamı: Vietnam
Durumu: 10 yıldır koruma altında olan bu langurlar bir türlü çoğalamıyor. Halen soyları ciddi tehdit altında olan langurların sayısı, on yılda ilk kez 2003 yılında artmıştı.
Büyük Panda
Hayatta kalanların sayısı: 2000’den daha az
Doğal ortamı: Çin, Burma ve Vietnam
Durumu: Doğal yaşam alanlarının yok edilmesi ve parçalanması pandaların türünün yok olmasına neden oluyor. Kapalı alanlarda üretilmeleri ve türünün korunmasıyla neslinin zar zor hayatta kalmasına yardımcı oluyor.
Kutup ayısı
Hayatta kalanların sayısı: 25 binden daha az
Doğal ortamı: Kutup dolayları
Durumu: İnsanoğlunun gelişimi ve izinsiz avlanma kutup ayılarının yaşamını tehdit ediyor, ancak iklim değişikliği ve buzların erimesi nedeniyle kutup ayıları da nesli tükenen hayvanlar listesine dahil oldu.
Dev Mekong Yayın Balığı
Hayatta kalanların sayısı: Yüzler
Doğal ortamı: Güneydoğu Asya’nın Mekong bölgesi
Durumu: Çok büyük olması (yaklaşık 293 kg) nedeniyle oldukça değerli olan yayın balığı, şu anda Tayland, Laos ve Kamboçya’da koruma altına alındı. Ancak kaçak avlanma halen devam ediyor.