Papağanların Konuşması ve Konuşturulması
Papağanların insanlar gibi konuşabilmesi ( bazı kısa sözcükleri söyleyebilmeleri ) oldukça şaşırtıcıdır. Bu kadar şaşılmasının nedeni insanlarda konuşma işi sırasında gırtlak ve ses tellerimizi
ağzımızı ve dilimizi kullanıyoruz oysa papağanlada gırtlak ve ses telleri olmadığı halde konuşmayı becerebiliyor olmalarıdır.Papağanların konuşabildiğini sanırız birçoğumuz biliyorsunuz. İnsan sesini taklit edebilme yetisi nedeniyle papağan sevilen bir ev hayvanı. Peki ama papağanlar nasıl konuşuyor?
Bütün kuşlarda, soluk borusunun alt kısmında syrinks adı verilen ve ses çıkarmaya yarayan bir çift yapı bulunur. Fakat papağanlarda bu yapıdan sadece bir adet bulunur. Bu durum papağanlardaki yapının, insanlarda larinks adı verilen yapıya benzemesine sebep olur. Papağanların ön beyinlerinde ses öğrenimiyle ve ses çıkarmayı kontrol etmeyle ilgili bölgeler yer alır.
Yapılan araştırmalar diğer kuş türlerinde rastlanılmayan bu bölgelerin insanlarda bulunan dille ve konuşmayla ilgli bölgelerle benzerlik gösterdiğini ortaya koymuştur. Fakat papağanların dili gerçek anlamda öğrenip öğrenemedikleri yani anlayarak konuşup konuşmadıkları tartışma konusu. Aslına bakılırsa yapılan araştırmalar gösteriyor ki, doğal ortamda yaşayan hayvan türlerinin hiçbiri bildiğimiz anlamda bir dile sahip değil.
Genel kanı papağanların etkin koşullanma kurallarına göre hareket ettikleri, yani söyledikleri herhangi bir cümleyi, örneğin “kraker istiyorum” cümlesini, sadece bu cümleyi söylemenin sonucunda kendilerine kraker verildiği için söyledikleri. Bu şu demek oluyor: bizler için tamamen farklı bir anlama gelen, hatta anlamsız olan başka bir cümle hayvana öğretilebilir ve hayvan bu cümleyi ezbere söyleyerek kraker kazanabilir fakat cümlenin aslında ne anlama geldiğine ilişkin bir fikri olmaz. Bu konulardaki en önemli araştırmalar Irene Pepperberg’e ait. Irene Pepperberg’in çalışmalarını yürüttüğü gri Afrika papağanı Alex ise dünyaca ünlü.
Ayrıca papağanların ön beyinlerinde ses çıkarma ile ilgili bölge vardır ve bu bölge tıpkı insan insanda bulunan ses çıkarma bölgesine benzemektedir. Ancak papağanlar çıkardıkları sesler ile ilgili hiçbir fikre sahip değildir. Yani papağana anlamsız bir şey öğretseniz de bunu taklit edecektir.