Sabit makara ve hareketli makara nedir?

Sizden gelen soru:

Sabit makara ve hareketli makarayı anlatınız?

Cevap:

Kuvvetin yönünü değiştiren, cisimleri hareket ettirirken kuvvetten kazanç sağlayan basit makinelere makara denir. Makaralar ise iki çeşittir.

Bunlar;

1. Sabit makara
2. Hareketli makara

Sabit Makaralar

Bir yere monte edilmiş şekilde kullanılan makaralardır. Kullanımda kuvvetin yönünü değiştirme özelliği vardır. Bu makaralar kuvvetten kazanç sağlanmaz. Yükü kaldırmak için yüke eşit bir kuvvet kullanılır.

Özellikleri

• Sabit makaralar kuvvetin yönünü değiştirmek için kullanılır.
• Sabit makaralarda kuvvet ve yoldan kazanç yoktur.
• Uygulanan kuvvetin yönünü değiştirerek yükün kaldırılmasında büyük kolaylık sağlar.
• Yükü kaldırmak için yüke eşit bir kuvvet kullanılır.
• G yükünü h kadar kaldırmak için ipin ucunu h kadar çekmek gerekir.
• Sabit makaralarda makara  ağırlığı uygulanan kuvveti etkilemez, sadece makaranın tavandan asıldığı ipi etkiler
• Sabit makaralarda kuvvetin uygulandığı ipin farklı açılarla çekilmesi , uygulana kuvveti büyüklüğünü değiştirmez.

Hareketli Makaralar

Hareketli makaralar, yükün makaranın eksenine asıldığı sistemlerdir. İpin bir ucu tavana asılır diğer uç ise kuvvet kullanılacak olan uçtur. Bu sistemde yük ve makara birlikte yükselir veya alçalır. Hareketli makaralarda yükü kaldırmak için uygulanacak kuvvet yükün yarısına eşdeğerdir.

Hareketli makaralar, sabit makaralarda olduğu gibi kuvvetin yönünde değişiklik meydana getirmez. Sabit makara ile kaldıramadığımız birçok yükü hareketli makaralar ile kaldırabiliriz. Örneğin 10 N’luk bir yükü kaldırmak için 5 N kuvvet uygulamak yeterlidir. Fakat yükü 2 metre yükseğe çıkarmak için 4 metre ip kullanmak gerekmektedir.

Özellikleri

• Hareketli makaralarda yükü kaldırmak için uygulanacak kuvvet yükün yarısına eşdeğerdir. F =G/2 şeklinde olur.
• Hareketli makaralarda kuvetten kazanç vardır.
• Hareketli makaraya bağlı olan bir yükü h kadar kaldırmak için ipi 2h kadar çekmek gerekir. Yoldan kayıp vardır.
• Hareketli makaralar, sabit makaralarda olduğu gibi kuvvetin yönünde değişiklik meydana getirmez.
• Hareketli makaralarda , makara ağırlığı uygulanan kuvveti etkiler.