Türkiye’deki Burunlar Nelerdir?

Türkiye’nin Burunları

Anamur Burnu

Anamur Burnu, Türkiye’nin en güney ikinci noktasıdır.

Adını rüzgarlı burun demek olan Anemurium antik kentinden alanAnamur ilçesi Akdeniz Bölgesi’nde Mersin iline bağlı bir ilçedir. Anem=Burun, urium=Rüzgar demektir.

Anemurium antik kenti tarihe meydan okurcasına dimdik ayakta durmaktadır. İlçeAntalya-Mersin E-24 karayolu üzerinde yer alır. Nüfusu son sayıma göre 50.000 dir.

Halk, turizmin pek gelişmemiş olması nedeniyle genellikle tarımla uğraşır. Muzbaşlıca tarım ürünüdür. Bunun yanında çilek üretiminde de oldukça ilerleme sağlanmış ve halkın geçim kaynağı haline gelmiştir.

Aynı zamanda tropikal bitkilerin de yetiştirilmesine başlanılmıştır. Sözgelimi papaya,avakado, kahve, ananas bunlardan birkaçıdır.

Anamur’a Mersin, Antalya, İstanbul ve Ankara’dan otobüs seferleri bulunmaktadır.

Avlaka Burnu

Avlaka Burnu, İncirburnu olarak da bilinir. 25° 38′ 59 doğu meridyeni üzerinde Çanakkale il sınırları içinde yer alır ve Türkiye’nin en batı noktası olma özelliğini taşır. Gökçeada’ya bağlı Uğurlu Köyü içindedir.Gökçeada limanı ile burun arası yaklaşık 30 kilometredir.

Baba Burnu

Baba Burun, hem Türkiye’nin Anadolu topraklarının, hem de Asya ‘nın en batı noktası. Antik adı Lekton’dur.

Burun Anadolu ‘nun en batı ucunda ,Ege Denizi ‘nde bulunur. Çanakkale ilinin,Babakale köyü içersindedir. Koordinatları 39° 28′ 45″ kuzey, 26° 03’ 50″ doğudur.

Rusya ‘daki Chukchi Yarımadası üzerinde Bering Boğazı’nda olan Asya’nın en doğu ucu Kap Deschnjow ile arasındaki mesafe 10.050 km dir. Bu, Asya Kıtası’nın en uzun genişliğidir.

Başkaya Burnu

Başkaya Burnu, Sinop il sınırları içinde bulunan ve Türkiye’nin en kuzey ucunu oluşturan İnceburun üzerinden çıkan ikinci burundur.İnceburun’a varmadan görülen diğer burun ise Sinop (Boztepe) Burnu’dur.

Ayrıca, İnceburun üstündeki kuzey doğudaki en uç noktayı oluşturur. Buruna taşıt yoluyla en yakın Sinop-İnceburun karayoluyla yaklaşılınabilir.

Burna en yakın köy Dibekliköy’dür.

Boztepe Burnu (Sinop Burnu)

Boztepe Burnu ya da Sinop Burnu, Sinop il merkezinin büyük bir kısmının da içinde bulunduğu bir yarım adadır. İnceburun üzerinden çıkan bir burun gibidir. Burnun başından sonuna kadar uzunluğu yaklaşık 8-9 km’dir. Güney yakasından Gerze, kuzey yakasındanHamsilos’un girişi, Akliman ve Başkaya Burnu görülebilir.

Burnun eskiden bir ada olduğu bilinmektedir, ancak adayla kara arasındaki kanalSelçuklular zamanında doldurularak kapatılmıştır. Kanalı yeniden açma projesi gündemdedir.

Burnun güney tarafı Karadeniz’in Türkiye sınırları içinde kalan kısmın tek doğal limanıdır. Burun başlangıç noktasına yakın bir yerde 200 m genişliktedir. Doğu ucunda bir deniz feneri bulunur. Kuzeydoğu yakası kayalıktır ve denizin dibinde pek çok uçurum bulunur. Bu yaka denizcilik bakımında tehlikeli sayılılır; buna rağmen, liman olarak kullanılmıştır. Bu kayalık uçurumların içinde denizden girilebilen bir sürü mağara vardır, görülebilenlerin çoğu da insanların girebileceği büyüklüktedir. Burnu dolaşan bir yol vardır. Aynı zamanda Sinop’un büyük bir turizm merkezi olanKarakum (diğer adıyla Nisiköy) da burnun üzerindedir.

Antik Çağ’da, burnun ada olduğu zamanlarda, liman olarak hep burnun kuzey yakası kullanılırdı. Ada, bir volkanik adadır. Ayrıca, Boztepe Burnu’na halk arasında”Ada” da denilmektedir. Ada, ismini bu sönmüş volkan tepesinden almaktadır.Hıdırlık Tepesi’nin zirvesi kuzey tarafta denize çok yakın olmasına rağmen 187 m’dir. Bunun nedeni, kuzey ve kuzeydoğu yakasında çok sayıda uçurumlarun bulunmasıdır. Asıl zirve, Türk Radarı’na bağlı bölgenin içindedir.

Biri Boztepe, diğeri Hıdırlık Tepesi ile Boztepe arasında olmak üzere iki radar, savaşlarda Rusya’yı izleyebilmek amacıyla kurulmuştur ve bu radarlardan biriİngiltere, biri ABD tarafından yapılmıştır. Ancak, ABD tarafından yaptırılmış olan radar günümüzde Türkiye’ye aittir ve Rusya’yı izlemek için kullanılmamaktadır.

Gelidonya Burnu

Gelidonya Burnu (Taşlık Burnu da denir) Antalya ilinde Teke yarımadasının güney ucunda Finike yakınlarında yer alan bir burundur

Gemi batığı

Burun aynı zamanda M.Ö. 1200 yıllarına tarihlenen bir Fenike gemi batığına da ev sahipliği yapmaktadır. Batık yaklaşık 27 m. derinliktedir. Batığın yeri 1954 yılında belirlenmiş ve kazılar 1960 yılında Peter Throckmorton, George F. Bass, veFrédéric Dumas tarafından başlatılmıştır. Arkeolojik bulguların arasında Mikenseramikleri ve bakır ve kalay külçeler sayılabilir.

İnceburun

İnceburun, Anadolu’nun en kuzey noktası. Sinop ilinin Karadeniz’e uzanan ucunda, 42°06′ kuzey enlemi ve 34°58′ doğu boylamında yer alır.

Burun, katılaşmış lav ve anglomeralardan oluşur.Üst Kretase (Tebeşir) Döneminde (Kretase Dönemi, y. 136-65 milyon yıl önce) ait volkanik yüzeyde lavlar, anglomeralara oranla daha geniş yer tutar.Lavlar, sütun biçiminde ve çok çatlamış bazaltlardan oluşur.Bazaltlar ve aralarındaki anglomeralar bu kesimde genellikle kuzey ve kuzeybatıya doğru tabakalı biçimde bir eğim gösterir.

Dik falezli kıyılarla çevrilen İnceburun’un açığında bulunan ve aynı volkanik kayaçlardan oluşan Tavşan Adası, küçük bir kaya parçasıdır ve en kuzey nokta orasıdır. Burna en yakın köy Kurtkuyusu mezrasıdır. Köyün önünden başlayıp, kuzeye, İnceburun’a gidersek, oradan doğuya dönüp kıyıdan Başkaya Burnu’na, ardından güneydoğuya dönüp kıyıyı Hamsilos’a kadar takip edersek kıyının kayalık ve girintili çıkıntılı olduğunu görürüz. Hatta Hamsilos’un başında yüksek kayalar olması nedeniyle herkes burayı Türkiye’nin tek fiyordu olarak bilir ama bunun doğru olduğu söylenemez. İnceburun’da deniz yüzeyinden 53 m yükseklikte inşa edilmiş bir deniz feneri vardır. Sinop il merkezine 17-18 km uzaklıktadır.