Türkiye’deki Çıkarılan Madenler
Türkiye yer altı madenleri bakımından oldukça zengindir. Zenginliği şu anlamda kullandım;
hemen hemen her bölgesinde çıkarılıp işlenebilecek maden bulunmaktadır. Ayrıca aşağıdaki harita ve verilen verilere bakarak da bu bilgiyi doğrulayabilirsiniz. Bölgeler arasında çıkarılabilen maden çeşitlerindeki farklılıklar dünyanın oluşum zamanına kadar olan periyodu inceleyerek anlaşılabilir.
Haritayı büyük haliyle görmek için resmin üzerine tıklayınız.Gerçek boyutu ile görüntülemek için bilgisayarınıza indiriniz yada yeni sekmede açınız.
Türkiye’de Çıkarılan Metalik Madenler
- Altın
- Antimuan
- Bakır – Pirit
- Boksit
- Kalay
- Kurşun – Çinko
- Krom
- Kadmiyum
- Molibden
- Nikel
- Vanadyum
- Demir
- Manganez
- Tungsten (Wolfram)
- Osmiyum
Türkiye’de Çıkarılan Endüstriyel Madenler
- Alçı Taşı
- Kuvars
- Alunit
- Kuvarsit
- Andaluzit
- Kuvarskumu
- Asbest
- Kükürt
- Aşındırıcılar
- Lüle Taşı
- Arduvaz
- Manyezit
- Barit
- Mermer
- Bentonit
- Mika
- Bor
- Olivin
- Boya Toprakları
- Perlit
- Disten
- Profillit
- Diyatomit
- Pomza
- Döküm Kumu
- Refrakter Killer ve Şiferton
- Dolomit
- Seramik Killeri
- Feldspat
- Sodyum Sülfat
- Florit
- Sillimanit
- Fosfat
- Stronsiyum
- Genleşen
- KilTalk
- Grafit
- Trona
- Granit
- Titanyum
- Kaya Tuz
- Tuğla Kiremit
- Kalsit
- Vermikülit
- Kaolen
- Wollastonit
- Kireç
- Yapı Taşları
- Kum-Çakıl
- Zirkon
- Mıcır
- Zeolit
Türkiye’deki Maden Rezevleri
Cinsi | Rezerv (Gör+Muh)(Ton) | Açıklamalar |
---|---|---|
Altın | 328 | Metal Au (potansiyel 560 ton) |
Alünit | 3.974.860 | % 7.54 K2O |
Antimuan | 99.306 | Metal Sb |
Asbest | 29.646.379 | Değişik lif boylarında, lif yüzdesi % 4 ‘ün üzerinde |
Asfaltit | 82.000.000 | AID: 2876-5536 Kcal/kg |
Bakır | 1.462.580 | Metal Cu |
Barit | 34.222.792 | % 71-99 BaSO4 |
Bentonit | 241.519.504 | Sondaj+döküm+ağartma |
Bitümlü Şist | 1.641.381.000 | Or.AID 541-1390 Kcal/kg |
Boksit | 68.910.000 | % 55 Al2O3 (25.667.000 Metal Al) |
Bor | 3.052.568.000 | % 24.4-35 B2O3 (Gör+Muh+Müm) |
Civa | 3.820 | Metal Hg |
Çinko | 1.659.502 | Metal Zn |
Demir | 113.252.000 | % 55 Fe (82 458 750 t metal Fe) |
Diatomit | 44.001.040 | iyi kalite |
Disten | 3.840.000 | % 21-52 Al2O3 |
Dolomit | 19.817.124.196 | % 15 MgO ve üzeri |
Feldspat | 372.790.701 | Albit ve Ortoklaz |
Fosfat | 70.500.000 | % 19 P2O5 |
Fluorit | 2.530.694 | % 40-80 CaF2 |
Grafit | 86.736 | 2-17 C |
Gümüş | 5.740 | Metal Ag |
Kaya Tuzu | 5.157.036.177 | % 88,5 üzeri NaCl içerikli (200.000.000 tonu göl rezervi) |
Kaolen+ İllit+Halloysit Kil (Ser+Ref) | 420.647.806 | % 15-37 Al2O3 Seramik+Refrakter kili |
Krom | 26.637.873 198.100.000 | % 20 üzeri Cr2O3 % 5.34 Cr2O3 ortalama tenörlü |
Kurşun | 795.201 | Metal Pb |
Kuvars Kumu | 1.884.208.585 | % 90 üzeri SiO2 |
Kuvarsit | 2.460.735.184 | % 90 üzeri SiO2 |
Kükürt | 625.700 | % 32 S |
Linyit | 12.000.000.000 | AID: 868-5000 kcal/kg |
Lületaşı | 1.483.670 | iyi, orta kalite (Sandık) |
Manganez | 3.200.000 | %34.54 Mn (Metal Mn içeriği 1.576.000) |
Manyezit | 106.673.833 | % 41-48 MgO |
Mermer | 5.137.342.751 | m3 toplam potansiyel rezerv (13 933 mil.ton) |
Molibden | 372.657 | (0.5-0.27 Cu eşdeğeri, 0.01-0.0176 Mo; Gör+Muh+Müm) |
Nikel | 39.500.000 179.000 | Lateritik (% 1.34 Ni , 0,042-0,060 Co ) Sülfit (% 1-4 Ni ) |
Olivin+Dunit | 190.000.000 | İyi Kalite Potansiyel rezerv |
Perlit | 5.688.021.716 | Değişik genleşme oranlarında |
Pomza | 1.397.786.725 | (m3) iyi kalite |
Profillit | 6.644.000 | Seramik+refrakter+çimento |
Sepiyolit | 13.535.374 | % 50 üzeri Sepiyolit içerikli |
Sodyum Sülfat | 11.050.467 | % 81 NaSO4 (13.040.000 tonu göl rezervi ) |
Stronsiyum (Sölestin) | 347.101 | % 72 Üzeri SrSO4 |
Talk | 427.574 | iyi kalite |
Taşkömürü | 1.126.548.000 | iyi kalite |
Titan | 161.348.413 5.131.969 | % 0,87-0,98 TiO2 (Görünür-plaser) SAKARYA-KARASU) % 4,95 TiO2 (Görünür-Primer) MANİSA-ALAŞEHİR |
Toryum | 380.000 | % 0.21 ThO2 |
Trona | 836.283.891 | % 56 üzeri Trona |
Uranyum | 9.129 | % 0.05-0.1 U3O8 |
Vanadyum | 41.346 | Seydişehir boksitlerinde % 0,05-0,07 V2O5 değerlerinde vanadyum saptanmıştır. |
Volfram | 36.719 | Metal W |
Vollastonit | 31.500.000 | Düşük kalite |
Zeolit | 344.217.073 | Klinopitilolit+Höylandit (gör.+Muh) |
Zımpara | 3.607.564 | iyi kalite |
1.Demir Madeni ve Çıkarıldığı Yerler
Modern sanayinin ana metali demirdir. Kullanım alanı oldukça geniştir.
Çıkarıldığı yerler: Divriği –Gürün (Sivas), Hekimhan-Hasan çelebi (Malatya), Çam dağı (Sakarya) , Edremit-Havran-Eymir-Ayvalık-Ayazmant (Balıkesir), Torbalı(İzmir), Simav- (Kütahya), Kırıkhan-Payas(Hatay), Bingöl, Kahramanmaraş, Düzce, Kayseri. Doğu Anadolu Bölgesi demir madeni bakımından Türkiye’de ilk sıra gelmektedir.
İşlendiği yer : Karabük, Ereğli, İskenderun demir çelik fabrikaları.
2. Krom Madeni ve Çıkarıldığı Yerler
Çok sert , çok iyi cilalanabilen ve paslanmayan bir maden olduğu için , madeni eşya yapımında büyük önem taşır. Dışarıya en çok satılan madendir. Kaplamacılıkta ve çelik yapımında kullanılır.
Çıkarıldığı yerler: Guleman(Elazığ) , Fethiye – Milas – Marmaris – Dalaman Köyceğiz(Muğla) , Acıpayam (Denizli) , Orhaneli (Bursa) , Kayseri , Eskişehir Kütahya , Kahramanmaraş , Aladağ(Adana)
İşlendiği yerler :Antalya ve Elazığ’daki ferrokrom tesisleri
3.Bakır Madeni ve Çıkarıldığı Yerler
Bakır madeni yatakları genellikle çinko ve kurşun yataklarıyla birlikte bulunur. Elektrik ve elektronik sanayisinde kullanılır. Bakır mutfak eşya yapımına kullanılır.
Çıkarıldığı yerler: Murgul(Artvin), Küre(Kastamonu), Ergani –Maden (Elazığ), Çayeli (Rize),
İşlendiği yerler: Maden Ergani bakır işletmeleri, Murgul bakır işletmeleri, Samsun Karadeniz bakır işletmeleri.
4. Bor Mineralleri ve Çıkarıldığı Yerler
Sanayide sayısız denilebilecek kadar çok çeşitli işlerde kullanılmaktadır. Bor minerallerinden elde edilen boraks ve asit borik özellikle nükleer alanda jet ve roket yakıtı , sabun deterjan lehim, fotoğrafçılık tekstil boyaları , cam, elyaf ve kağıt sanayiinde kullanılmaktadır. Dünya rezervinin %80’ni Türkiye’dedir . Üretim bakımından dünyada üçüncü, rezerv bakımından birinci sıradadır Bor minerallerinin üretimi dış isteğe bağlıdır.
Çıkarıldığı yerler: Bigadiç-Susurluk-Sultançayırı (Balıkesir) , Mustafakemalpaşa (Bursa) Emet( Kütahya), Seyitgazi (Eskişehir).
5.Boksit Madeni ve Çıkarıldığı Yerler
Alüminyumun hammaddesidir.Çok hafif olduğu için uçak , otomobil ve ev eşyası yapımında kullanılır.
Çıkarıldığı yerler: Seydişehir ( Konya), Akseki (Antalya), Saimbeyli (Adana), Milas(Muğla
6.Manganez Madeni ve Çıkarıldığı Yerler
Demirin içindeki kükürdün giderilmesi ve demirin çeliğe dönüştürülmesinde kullanılmaktadır.
Çıkarıldığı yerler: Ereğli(Zonguldak), Borçka (Artvin), Tavas (Denizli).
7.Volfram Madeni ve Çıkarıldığı Yerler
Kaliteli çelik ve yüksek ısıya dayanıklı boya yapımında , elektrik ve elektronik sanayilerinde kullanılan çok değerli bir madendir. uzay ve savaş endüstrisinde kullanılır.
Çıkarıldığı yerler:Uludağ (Bursa), Malatya, Elazığ
8.Kükürt Madeni ve Çıkarıldığı Yerler
Yapay gübre, tarım ilacı, oto lastiği, kağıt ve patlayıcı madde yapımında kullanılır.Kükürdün bağcılıkta önemli bir yeri vardır. Asmaların ve sebzelerin yapraklarında üreyen bakteriler kükürtlü bileşiklerle yok edilir.
Çıkarıldığı yerler:Keçiborlu (Isparta), Sarayköy (Denizli), Simav (Kütahya).
İşlendiği yerler: Keçiborlu kükürt işlemeleri.
9.Civa Madeni ve Çıkarıldığı Yerler
Doğada sıvı halde bulunan tek madendir. Tıpta, termometre, fotoğrafçılıkta ve metalürji endüstrisinde kullanılır.
Çıkarıldığı yerler: Ödemiş-Karaburun (İzmir), Sarayönü(Konya), Niğde, Banaz (Uşak), Gönen (Balıkesir).
10. Fosfat Madeni ve Çıkarıldığı Yerler
Yapay gübre yapımında kullanılır.
Çıkarıldığı yerler:Mazıdağı (Mardin), Kilis.
İşlendiği yerler:Mazıdağı fosfat işletmeleri
11.Zımpara Taşı ve Çıkarıldığı Yerler
Hassas optik araçların merceklerinin parlatılmasında, zımpara kağıdı ve özel çimento yapımında kullanılmaktadır.taşları ve madenleri cilalamak için de toz halindeki zımpara taşından yararlanılır.
Çıkarıldığı yerler:İzmir , Muğla, Aydın, Denizli, Manisa, Antalya:
12.Kurşun ve Çinko Madeni ve Çıkarıldığı Yerler
Yatakları genellikle bir arada bulunmaktadır.
Çıkarıldığı yerler:Çayeli (Rize), Tirebolu (Artvin), Balıkesir, İzmir, Emet (Kütahya), Kayseri, Keban (Elazığ).
13.Antimon Madeni ve Çıkarıldığı Yerler
Kurşunla karıştırılarak cephane ve batarya yapımında kullanılır.
Çıkarıldığı yerler:Gediz –Simav (Kütahya), Balıkesir, Ankara, Bilecik, Tokat, İzmir, Niğde .
14.Uranyum Madeni ve Çıkarıldığı Yerler
Çıkarıldığı yerler:Aydın, Şebinkarahisar (Giresun).
15.Mermer Madeni ve Çıkarıldığı Yerler
Çoğunlukla yapı malzemesi olarak kullanılmaktadır.
Çıkarıldığı yerler:Afyon, Marmara adası , Bilecik, Bursa, Gemlik, Bandırma , Elazığ .
“Türkiye’deki Madenler ve Çıkarıldığı Yerler?” için bir yanıt
devler bürokraside çok engel çıkarmazsa türkiye tüm borcunu 5 yılda öder