Anne ve babanın hakkı

Anne ve baba hem kadının hemde erkeğin velisi konumundadır ve evlilikte izin alınması gerekir. Aşağıda bu konu hakkında fıkhi açıklamaları yapacağız ancak öncesinde genel bilgiler vermeyi faydalı görüyoruz.

İslam’da anne ve babanın hakkına büyük önem verilmiştir. Hatta öyleki anne ve baba Allah’a ortak koşmayı emretmediği sürece onlara şartsız itaati bizlere emretmiştir.

Ankebût Suresi 8. Ayet: Biz insana, ana-babasına iyilik etmesini emrettik. Şâyet onlar seni, hakkında hiçbir bilgin olmayan şeyi bana ortak koşman için zorlarlarsa, bu takdirde onlara itaat etme. Dönüşünüz ancak bana olacaktır ve ben yapmakta olduklarınızı size haber vereceğim.

Kuran’da anne ve babaya of bile dememeyi bize tavsiye etmiştir. Yine Kuran’da bizlere sürekli anne ve babaya iyilikte bulunmak emredilir.

Sonuç olarak evlenirken de anne ve babanın rızası alınması gerekir. Yukarıdaki ayette de görüleceği üzere anne ve babanın ortak koşma dışındaki her konuda onlara itaati Allah bizlere emretmiştir. Allah’ın bu emrine uymadığımız takdirde günah işlemiş oluruz.

Mezheplere Göre İzinsiz Evlenmek

Velinin izni, Mâlikî ve Şafiî mezhebine göre nikâhın bir rüknü, Hanbelî mezhebine göre ise şartıdır. Her üç mezhebe göre kadının velisinin izni alınmadıkça yapılan nikâh sahih olmaz, bâtıldır.

Hanefî mezhebine göre ise, henüz bulûğ çağına ermemiş kız çocuklarının, kendini idare edemeyecek durumda aklen noksan olanların ve bunakların velilerinin izni olmadan nikâhları caiz olmaz. Bunların dışında kalan kadınlar, velilerinin izni olmadan da evlenip nikâh akdedebilirler. Çünkü nikâhta kadının ifadesi muteberdir.