İsim Fiiller (Mastarlar)
 
Fiil kök veya gövdelerine -ma / -me, -iş / iş / -uş / -uş, -mak / -mek eklerinden birinin getirilmesiyle oluşur.
 
FİİL + -MA, -IŞ, -MAK = İSİM-FİİL
 
Örnekler: yürü – mek, gel – iş, çalış – ma
 
İsim – Fiillerin Özellikleri
 
a) Cümlede isim görevinde kullanılır.
 

• Ziyaretçileri bekleme salonuna aldılar.
• Okumak insanı dinlendirir.

 
b) İsim görevinde kullanıldıkları için isim çekim eklerini alabilir.
 

• Gelişine hepimiz çok sevindik.
• Bu çalışmalar boşa gitmez.
• Güneş doğarken ve batarken martıların uçuşu ne güzeldir.
• Uzun zamandır Dolmabahçe Sarayı’nı gezmeyi istiyordum.
• Emekli olunca köyüne taşınmaya karar verdi.
• Öğrenmek için çok okumak gerekir.
• Borç ödemek ile yol yürümek ile biter.

 
UYARI: İsim – fiil ekini alan bazı kelimeler kalıplaşarak varlıkların kalıcı ismi olmuştur ve fiilimsi olmaktan çıkmıştır.
 
Örnek: “Dengeli beslenmek için düzenli yemek yemek gerekir.” cümlesinde birinci “yemek” sözcüğü “gıda, besin maddesi” anlamında olup “-ma / -me ile olumsuzu yapılamadığı için fiilimsi (isim – fiil) olmaktan çıkmıştır. İkinci “yemek” sözcüğü ise hâlâ eylem özelliğini devam ettirdiği ve “-ma / -me ile olumsuzu yapılabildiği için fiilimsidir.
 
Örnekler:

• Ben de herkes gibi dondurmayı severim.
• Tohumu ekmek için çiftçi uygun mevsimi bekliyor. (Fiilimsi)
• Ekmek artık aslanın midesinde, diyorlar. (Fiilimsi değil)
• Yağmurun ince ince yağışını seyrettik. (Fiilimsi)
• Bölgemizde yağışlar iki gün daha etkili olacakmış. (Fiilimsi değil)
• Bu konuyu öğretmenime danışmaya gittim. (Fiilimsi)
• Müdür beyin nerede olduğunu danışmaya sordum. (Fiilimsi değil)

 
UYARI: İsim – fiil eki “-ma / -me” ile olumsuzluk eki “-ma / -me” karıştırılmamalıdır.
 
Örnekler:
 

• “Gülme komşuna, gelir başına.” (Olumsuzluk eki) cümlesinde bir eylemin yapılmaması, gerçekleştirilmemesi bildirilmiştir. Olumsuzluk ekini alan kelime fiildir.
• “Gülme insanın gerginliğini azaltır.” (İsim-fiil eki) cümlesinde insanın gerginliğini azaltan şeyin ne olduğu bildirilmiş, “gül-” fiili “-me” isim – fiil ekini alarak fiilimsi olmuştur.
• Düşünme ve konuşma insanı diğer canlılardan ayıran en önemli özelliklerdir. (İsim-fiil eki)
• Onun hakkında kötü düşünme ve kötü konuşma. (Olumsuzluk eki)