Gemi Neden Batmaz?
Küçüklüğünde hemen herkesin merak ettiği bir olaydır gemilerin denizde batmaması. Ufak bir taş parçası veya metal parçası denize atıldığında batabiliyorken devasa boyutlardaki gemiler nasıl batmadan su yüzeyinde ilerleyebiliyor? Bu sorunun tam cevabını alamadıysanız ve hala aklınızı kurcalayan bir mevzu ise yazımızı okumanızı tavsiye ederiz…
Normalde bizler suya girdiğimizde eğer yüzme bilmiyorsak denizde boğuluruz veya şiddetli bir dalga varsa o dalgaya dayanamayız ve boğularak ölürüz. Peki ama biz neden denizde yüzme bilmiyorsak batar ve ölürüz de gemiler nasıl suyun üzerinde batmadan dururlar ve onca yol giderler.
Cisimlerin suda batıp batmaması o cismin kütlesine bağlı değildir. Yani batıp batmamanın kütle ile bir ilgisi yoktur. Batıp batmama tamamen cismin yoğunluğu ile ilgili bir husustur.
Bir cisimin yoğunluğu içine bırakılacak olan sıvının yoğunluğundan küçük ise o cisim o sıvının içerisinde batmaz.
Eğer cismin yoğunluğu sıvıdan yüksek ise o zaman sıvının içerisinde batmak kaçınılmazdır. Yoğunluğun formülünü nasıl hesapladığımızı düşünürsek ; Yoğunluk = kütle/ hacim’dir. Yani Kütle azalır ve hacim artış gösterirse yoğunlukta buna bağlı bir şekilde azalır.
Yapılan gemilerde geminin altına yapılan boşluklar geminin batmamasını sağlar. Yani açıklamak gerekirse geminin içinin hacmi arttırılı ve bu şekilde geminin yoğunluğu sudan küçük olur. Bu yöntem ile gemilerde suyun kaldırma kuvvetinden yararlanılır. İşte gemilerin suda batmama nedeni budur.
Geminin Batmamasındaki Püf Nokta
Geminin suya batmamasında önemli bir faktör ağırlığın yüzeyde dağıtılması.
Yani, bir yağ tenekesi yaklaşık 0,5 kg. dır. Bunu suya koyduğumuzda batmaz ama 0,5 kg. lik demiri (Ör: terazi ağırığı) suya bırakırsak batar.
Buna benzer diğer bir örnek, karda batmamak için ayağa giyilen “hedik” tir. Kara bastığımızda batarız ama ayağımıza hedik giydiğimizde batmayız. Çünkü ağırlığımız yüzeyde dağıtılmıştır. Diğer bir deyişle, yüzeyde cm2′ye uygunanan basınç azaltılmıştır.
Bunu sınıfta şöyle bir örnekle anlatabilirsiniz. 2 ad. boş küçük konserve kutusu alın. (Ton balık kutuları bu iş için çok elverişli) Bunlardan birini çekiçle ezerek iyice küçültün. Kova içerisindeki suya ikisini de bırakın. Aynı ağırlığa sahip olmalarına rağmen biri batarken diğeri batmayacaktır.
Gemilerin kesit olarak bakıldığında üçgene benzemeleri dengeyle ilgili bir durumdur. Ağırlık merkezi en altta tutulur ve devrilmeleri, fazla salınımları önlenir. Aynı “hacıyatmaz” denilen oyuncakta olduğu gibi.
Yani, bir yağ tenekesi yaklaşık 0,5 kg. dır. Bunu suya koyduğumuzda batmaz ama 0,5 kg. lik demiri (Ör: terazi ağırığı) suya bırakırsak batar.
Buna benzer diğer bir örnek, karda batmamak için ayağa giyilen “hedik” tir. Kara bastığımızda batarız ama ayağımıza hedik giydiğimizde batmayız. Çünkü ağırlığımız yüzeyde dağıtılmıştır. Diğer bir deyişle, yüzeyde cm2′ye uygunanan basınç azaltılmıştır.
Bunu sınıfta şöyle bir örnekle anlatabilirsiniz. 2 ad. boş küçük konserve kutusu alın. (Ton balık kutuları bu iş için çok elverişli) Bunlardan birini çekiçle ezerek iyice küçültün. Kova içerisindeki suya ikisini de bırakın. Aynı ağırlığa sahip olmalarına rağmen biri batarken diğeri batmayacaktır.
Gemilerin kesit olarak bakıldığında üçgene benzemeleri dengeyle ilgili bir durumdur. Ağırlık merkezi en altta tutulur ve devrilmeleri, fazla salınımları önlenir. Aynı “hacıyatmaz” denilen oyuncakta olduğu gibi.
“Gemiler Neden Suda Batmaz?” için bir yanıt
ççççççççoooooooooooooooooooook gggggggggggggggggüüüüüüüüzzzzzzzzzzzeeeeeeeeeelllllllllllll