2012 Anayasa Mahkemesi Üye Sayısı, Görevleri ve Yapısı?

Anayasa Mahkemesi Nedir?

Anayasa mahkemesi ülkedeki en yetkili mahkemedir. Güçlerin ayrılığı ilkesince devletin diğer kurumlarından  bağımsız bir şekilde çalışmalara devam etmektedir. Anayasa mahkemesinin görevleri arasında parti kapatma davalarına bakma ve büyük millet meclisinde çıkarılan yasaların denetimi gibi konular yer almaktadır.

Anayasa Mahkemesi, 1961 Anayasası’yla kurulmuştur.Amacı Anayasa’da yazılı temel hak ve özgürlükleri korumak ve TBMM tarafından çıkarılan yasaların başvuru üzerine anayasa’ya uygun olup olmadığını denetlemektir.”. Anayasa Yargısı, bazı değişikliklerle birlikte 1982 Anayasası’nca da korunmuştur. 12 Eylül 2010’da yapılan Türkiye anayasa değişikliği referandumunun kabul edilmesi ile Mahkeme üye sayısı artırılmış ve bireysel başvuru yapma hakkı verilmiştir.

Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç ve Başkanvekilleri Serruh Kaleli ile Alparslan Altan’dır.

Anayasa Mahkemesi’nin Yapısı

Anayasa Mahkemesi 17 üyeden oluşur. Anayasa Mahkemesi’nin üyelerini cumhurbaşkanı ve TBMM seçer. Anayasa Mahkemesi üç daireye bölünmüştür. Daireler, daire başkanı başkanlığında dört üyenin katılımıyla toplanır. Siyasi partilere ilişkin dava ve başvurulara, iptal ve itiraz davalarına ve Yüce Divan sıfatıyla görülecek yargılamalara ise Genel Kurul bakar. Anayasa değişikliğinin iptali ve siyasi parti kapatma davalarında üyelerin 3/5’i yerine 2/3’ünün oyu aranır. Üyeler çekimser oy kullanamazlar. Yargılamanın aleniyeti ilkesi Anayasa Mahkemesi davalarında geçerli değildir. 2008 yılı bütçesi kapsamında Anayasa Mahkemesi’ne öngörülen ödeneğin 17 milyon 452 bin TL olduğu açıklandı.Temel Amaçları:

Anayasa Mahkemesi Görevleri

Yasaların Anayasaya Uygunluğu Denetimi

Parlamentonun çıkardığı yasaların Turkiye Cumhuriyeti Anayasi’na uygunluğunu incelemesi ve çelişkilerin önlenmesi, Anayasa değişikliklerinin usul, kanunların, kanun hükmünde kararnamelerin ve TBMM İçtüzüğü’nün hem usul hem de esas bakımından Anayasa’ya uygunluğunu denetlemek,

Yüce Divan

Cumhurbaşkanını, Bakanlar Kurulu üyelerini, yüksek mahkemelerin başkan ve üyelerini, başsavcıları, Cumhuriyet başsavcıvekilini, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu ile Sayıştaybaşkan ve üyelerini görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divan sıfatıyla yargılanmak.

Yasama dokunulmazlıklarının kaldırılması

Siyasi partilerin siyasi partiler kanununa uygun faliyetlerde bulunduğuna dair, TBMM kararlarıyla milletvekillerinin yasama dokunulmazlıklarının kaldırıldığında veya üyeliklerinin düşürüldüğünde bu kararların iptaline bakmak,

Uyuşmazlık Mahkemesi’ne başkanlık edecek üyeyi atamak

Partilerin Kapatılması Davaları

Yetkileri arasında siyasal partileri kapatma da bulunan Anayasa Mahkemesi, Türkiye’de azınlıklarla ilgili mevzuatın ana eğilimini oluşturan “milletin bölünmez bütünlüğü” anlayışına dayanarak siyasi partileri kapatmaktadır. Bu yöndeki ilk uygulama, Türkiye İşçi Partisinin (TİP) Temmuz 1971’de Anayasa’nın 57. maddesinde ifadesini bulan temel ilkesine (“Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmezliği”) ve Siyasi Partiler Kanunu’nun 81. maddesindeki “azınlıklar bulunduğunu ileri süremezler, azınlık yaratarak millet bütünlüğünün bozulması amacını güdemezler” kuralına aykırı görüş ve tutumları nedeniyle kapatılmasıdır.

Partilerin Mali Denetiminin yapılması

Uyuşmazlık Mahkemesi’nin Başkan ve başkanvekilini seçmek

Anayasa Mahkemesi Üyeleri