Sizden gelen soru:
Ceyhan’ın doğal ve kültürel özellikleri nedir acil cevap?
Cevap:
Tarihi ve doğal güzellikleri bakımında oldukça zengin bir yer olan Ceyhan,kültürel zenginlikleri ile de dikkat çeken bir ilçedir. Adana iline bağlı olan Ceyhan’ın doğal ve kültürel özelliklerini aşağıda sıralıyoruz.
Ceyhan’ın doğal özellikleri
Yılankale: Ceyhan’a 13 km. mesafede E-5 karayoluna 3 km. dir. Çok sarp bir tepe üzerine Ceyhan Ovası’na tamamen hakim şekilde kurulan bu kalenin Bizanslılar zamanında yapıldığı sanılmaktadır. Yöre halkı tarafından Şahmaran kalesi olarak da bilinmektedir. Yılankale son yıllarda Valilik Çevre Vakfı ile Ceyhan İlçesi ve Köyleri Yardımlaşma Vakıfları tarafından restore edilmiştir. Çevresine 50.000 adet çam fidanı dikilerek ağaçlandırılmıştır. Turistik amaçlı bir kafeteryanın yapımı gerçekleştirilerek hizmet açılmıştır.
Sirkeli Höyüğü: Ceyhan’a 5 km. uzaklıktadır. Hititlerden kaldığı sanılmaktadır. Hitit Kralı Muvattali’nin kabartma resmi bulunmaktadır.
Tumlu Kalesi: Ceyhan’a 17 km. mesafededir. 12.yy’dan kalma bir kale yapısıdır. Çevreye hakim bir tepe üzerine kurulmuştur. Çevresinde ağaçlandırma çalışmaları yapılmıştır.
Anavarza Kalesi: Ceyhan’a 35 km. uzaklıkta, Ceyhan-Kozan sınırında M.Ö.1.yüzyılda yapıldığı bilinen kale çevredeki en gösterişli kaledir. Çevresi mesire yeri olarak değerlendirilmektedir.
Kurtkulağı Kervansarayı: Ceyhan’a 15 km. uzaklıktaki Kurtkulağı Kasabası içindedir. Hüseyin Paşa tarafından 1711 yılında yaptırılmıştır. Menzil Han olarak da bilinir.
Kurtkulağı Türbesi: 1601 yılında Haydar Ağa adlı zengin bir vatandaş tarafından yaptırılmıştır. İki kubbeli ve yontma taşlardan yapılmıştır.
Durhasandede Türbesi: Ceyhan’a 25 km. uzaklıktaki Durhasandede Köyündedir. Çevrede yaşayan hatta daha uzaktakilerin de ziyaret ettiği 18.yy.dan kalma tek kubbeli kare planlı küçük kargir bir türbedir. Erişmiş bir zat’a ait olduğu bilinmektedir.
Abdulkadir Ağa Camii: Ceyhan’ın içindedir. Abdulkadir Ağa tarafından 1868 yılında yaptırılmıştır. Ulu cami olarak da bilinmektedir. Duvarları tuğla ile örülmüştür. 26 Haziran 1998 depreminde hasar görmüştür. Restore çalışmaları devam etmektedir.
Kazankaya Kalesi ve Mesire Yeri: Ceyhan’a 15 km. uzaklıkta Kurtkulağı Kasabasının 1 km. kuzeyindedir. Kazankaya kalesi harabelerinin bulunduğu yerin ağaçlandırılması ile halka açık mesire yeri haline getirilmiştir.
Tatarlı Çamlığı: Ceyhan’a bağlı Tatarlı Köyü yakınındaki tepe üzerinde yer almaktadır. Tatarlı çevresi soğuk sulu, içme suyu kaynakları ile de dikkat çekmektedir. Alabalık tesislerinin de bulunduğu bu çevre ağaç bakımından oldukça zengindir.
Ağaçpınar Tesisleri: Ceyhan’a 15 km. mesafede bol soğuk sulu, havuzlu bir dinlenme mekanıdır. Çevresi ağaçlıktır. Mesire yeri olarak ilgi çekmektedir.
Kokar Kaplıcası: Ceyhan’a 13 km. uzaklıktadır. Yılankale yakınlarında şifalı su ve çamur banyosu ile ilgi çekmektedir. Çamurunun cilt hastalıklarına iyi geldiği bilinmektedir.
Tahtalı (Narlık) Köyü Kükürtlü Kaynağı: Ceyhan ilçe merkezine 13 km. uzaklıkta Narlık Köyünün batısında bir kaynaktır. Suyun sıcaklığı 20ºC dir.
Ceyhan’ın kültürel özellikleri
Çok değişik medeniyetlerin yaşamına sahne olan Çukurova’da Folklorun da zengin olması doğaldır. Tarihin çok eski çağlarında yaşayan medeniyetlere ait folklor ürünlerinin hangilerinin bu güne kadar yaşadığı, hangilerinin folklor verimi ile bütünleştiğini tespit etmek mümkün değildir. Yöre Türk Folklorunun tarihi başlangıcını da 7.yüzyıl olarak söylemek doğru olur. Anadolu Folklorunun genel karakteristiği yöre folklorunda da, bazı değişikliklerle aynen görülmektedir. Tarihin her döneminde çeşitli uluslarca binlerce kültür varlıkları Anadolu’da bırakılmış olsa da folklorda genel çizgileriyle Türk-İslam egemenliği hakimdir. İklim, iş bölümü, gelenek ve görenekler, folklorun bölge içinde diğer bölgelere göre başkalaşmasına önemli ölçüde etken olmuştur.
FOLKLOR
Çukurova’nın milli oyunu halaydır. Halay davul zurna eşliğinde oynanmaktadır. Halayda baştaki oyuncuya büyük görev düşmektedir. Çünkü, baştaki oyuncu zaman zaman ortaya çıkarak çeşitli figürler sergiler. Bu figürler davulun ritmine göre hızlanmakta yada yavaşlamaktadır.
Bu yörede oynanan başlıca türleri şunlardır:
Halay, Üç Ayak, Lorke, Kırıkhan, Serçe, Kaba, Sarhoş, Hasan Dağı Şirvanı, Ceyhan Garibi, Pekmez, Yağlı Kenar, Gel Gel, Temir Ağa, Acem, Çifte Telli, Kına, Adanalı, Sinsin, Solak, Depki Halayı, Köroğlu, Hoş Bilezik, Topal Kız, Mehgi vb. gibi. Halay başlamadan önce halayın ortasında söylenen uzun havalar vardır. Bunlara Ceren, Garip, Döne Gelin, Alo Paşa, Kele Dezze, Medine örnek olarak verilebilir.
YÖRESEL YEMEKLER
Ceyhan mutfağının değişmez ham maddesi bulgurdur. Bulgur, içli köfteden çiğ köfteye, pilavdan çorbaya kadar bir çok yemeğin yapımında temel maddedir. Hele hele eskiden sebze hiç yenmezdi. Mutfaklarda pişen yemekler bulgur, makarna, çeşitli hamur işleri, et, bakliyat ve çorbalardan ibaretti. Domates bile 19.yüzyılın sonlarında Ceyhan’a girmiştir. Bütün Çukurova’da halkın domates salçasına hala alışamadığı, yemeklerinde biber salçasını tercih ettiği bir gerçektir. Yöre yemeklerinin bir diğer özelliği ise baharatın fazlaca kullanılmasıdır. Yörede baharatsız yemek bulmak oldukça zordur. Yörenin başlıca yemekleri; Adana kebabı, humus, içli köfte, çiğ köfte, kısır, yüzük çorbası, işkembe dolması, güveç, dolma çeşitleri, döğme pilavı vb. gibi.