Sizden gelen soru:
* Dünyanın görünemeyen katmanları ile yazı? *
Cevap:
Dünyanın Katmanları
Dünyanın katmanlarını iki başlık şeklinde inceleyebiliriz.Bunlar gözlenebilir katmanlar ve gözlenemeyen katmanlardır.
1-Gözlenebilir Katmanlar;
- Hava Küre(Atmosfer)
- Su Küre
- Taş Küre (Yer Kabuğu)
2-Gözlenemeyen Katmanlar;
- Ateş Küre(Manto)
- Ağır Küre (Çekirdek)
Ayrıca bkz: Gözlenebilir Katmanlar Hakkında Bilgi
Gözlenemeyen Katmanlar
Ateş Küre
Yer kabuğunun altında bulunan katman ateş küre olarak adlandırılır. Ateş küreye manto da denir. Manto; demir, magnezyum ve silikondan oluşmaktadır. Mantonun üst kısımları, hem katı, hem de sıvı gibi davranır. Mantonun etrafında, üzerinde yaşadığımız, ince bir kaya olan dış tabaka vardır. Buna kabuk denir. Kabukla birlikte, mantonun katı ve elastik olan dış kısmından oluşan katmana litosfer denir. Ateş küre çok sıcak bir katmandır. Bu sıcaklığın miktarını düşünmek zor olsa da şöyle bir benzetme yapabiliriz: Ekmeğin çok sıcak fırınlarda piştiğini bilirsiniz. Ateş küre bu fırınlardan 10 kat daha sıcaktır. Ateş kürede bulunan maddeler sıvı haldedir. Bu sıcaklıkta kayaçlar erir, yapısında bulunan madenleri ve taşları eritir. Çocuk maması gibi akışkan hale gelir. Başka bir deyişle ateş küre akma özelliğine sahiptir; yani hareketlidir. Ateş kürede eriyik halde bulunan maddelere magma denir. Yer altında bulunan magma yer kabuğu ve çekirdek tarafından sıkıştırılır. Sıkışan magma yer kabuğunun zayıf noktalarından ve çatlaklardan yeryüzüne çıkar. Yeryüzüne çıkan magmaya lav denir. Yer kabuğundaki çatlaklardan yukarı doğru püsküren magma, bazen yanardağları meydana getirir. Yanardağların aktif olanları lav püskürtmeye devam eder. Bazıları ise aktifliği yok olmuş, sönmüş yanardağlardır.
Özet
- Çekirdeğin üstünde yer kürenin altındaki katmandır. Manto diye de adlandırılır.
- Sıcak ve akışkan yapıdadır.
- Kalınlığı yaklaşık olarak 2900km dir.
- Ortalama sıcaklığı 2200 c dir. Sıcaklık çekirdeğe yakın yerlerde artarken yer kabuğuna yakın yerlerde azalır.
- İçinde ki akışkan yapıya mağma da denir.
- Mağmayı oluşturan maddeler sürekli hareket halindedir ve akışkandırlar. Yeryüzünü yakın yerlerde lav olarak dışarı çıkarlar.
Ağır Küre (Çekirdek)
Dünya’nın merkezinde yer alan katmana çekirdek denir. 2900 km derinlikte ateş küreden çekirdeğe geçiş başlar ve yerin merkezine kadar iner. Çekirdek, ağır küre olarak da adlandırılır. Dünya’nın en sıcak ve en iç tabakasıdır. Yapısında demir, nikel gibi yoğunluğu büyük olan maddelerden oluştuğu varsayılıyor. Daha az benimsenen bir düşünce ise çekirdeğinde kabukta bulunan elementlerle aynı karışımda, yalnız daha yoğun olduğudur. Daha içte, yaklaşık 5150m. Derinde yeni bir sınır bölgesi daha vardır, bu da oradan sonraki bölümün fiziksel özelliklerinin daha farklı olduğunu gösterir. Büyük bir olasılıkla burası katıdır. Çekirdekte sıcaklık o kadar fazladır ki yeryüzündeki bütün maddeler bu sıcaklıkta erir. Çekirdeğin sıcaklığının 4000 derecenin üstünde olduğu sanılmaktadır. Çekirdek, Dünya’nın en kalın katmanıdır. Çekirdek, iç ve dış çekirdek olmak üzere, iki parçadan oluşur. Kalınlığı yaklaşık 3400 km. olan çekirdeğin 175 milyar km3’lük bir hacmi vardır. Yüzeyindeki elektrik akımlarının da, Dünya’nın manyetik alanının oluşmasına rol açtığı düşünülmektedir.
Özet
- Dünyamızın merkezini oluşturan en iç katmandır.
- Dış ve iç çekirdek olmak üzere iki kısımdan oluşur.
- Merkezde olduğu için diğer katmanların ağırlığı burada büyük bir basınç oluşturur.
- Basınç sayesinde demir nikel gibi katı maddelerin, sıcaklığın yaklaşık olarak 4500 c – 5000 c olduğu ağır kürede katı halde kalmasını sağlar.
- Kalınlığı 3500km dir.
Not:
- Taş küre diğer katmanlara göre ince, hafif kırılgan ve çok sıcak olmayan bir katmandır.
- Ateş küre ise daha kalın, daha ağır ve çok sıcak olan akışkan bir katmandır.
- Çekirdek dünyanın içinde çok ağır ve çok sıcak bir küre halinde bulunur.
“Dünyanın Görünmeyen (Gözlenemeyen) Katmanları Nelerdir?” için 9 yanıt
çooook yrdımcı oldunuz teşekkürler
harika olmuş
Ödevimde çok işe yarası size çok teşekkür ederim sağ olun.
güzel
süper çok yardımcı oldunuz
çok akıllıca ve mantıklı düşünmüşler çok hoşuma gitti
çok güzel ve akıllıca
çok güzel olmuş. ödevimde çok işe yaradı.
Admin Çok Teşşekür Ederim Çok Yardımcı Oldu