Sizden gelen soru:
İlk yardım kimler tarafından ve nasıl yapılır?
Cevap:
İlk Yardım Nedir?
İlk yardım en kısa tabirle tanımlamak gerekirse; bir kaza anında olay yerinde bulunanların kazazedeye yaptığı ilk müdahaledir.
Daha geniş anlamda ilk yardımın tanımını yapmak gerekirse; Herhangi bir kaza yada sağlığı tehlikeye düşüren durum ile karşı karşıya kalındığında, olay yerine sağlık ekipleri gelinceye kadar, kişinin hayanının kurtarılması yada durumunun kötüye gitmesini önlemek maksadıyla, kişiye uygulanan ilaçsız ve araç gereçsiz uygulamadır.
İlk Yardımın Öncelikli Amaçları
- Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak,
- Hasta ya da yaralının durumunun kötüleşmesini engellemek,
- İyileştirmeyi kolaylaştırmak..
İlk Yardım Kimler Tarafından Yapılır?
İlk yardım yapacak kişiler öncelikle ilk yardım konusunda bilgili olmalıdırlar. Eğer ilk yardım konusunda bilgili değillerse kişiye yardım etmemeleri daha iyi olacaktır çünkü yanlış bir ilk yardım kişinin hayatını kaybetmesine neden olacaktır.
Bu yüzden ilk yardım, olay yerinde bulunan ve ilk yardımın nasıl yapıldığını bilen kişiler tarafından yapılmalıdır.
İlk Yardım Nasıl Yapılır?
İlk yardımda temel uygulamalar, Koruma, Bildirme ve Kurtarma (KBK) olarak üçe ayrılmaktadır.
Koruma
Olay yerinde olası tehlikeleri belirleyerek güvenli bir çevre oluşturmaktır.
Olay trafik kazası ise;
- Kazaya uğrayan araç mümkünse güvenli bir alana alınmalıdır.
- Olay yeri görünebilir biçimde işaretlenmelidir.
- Meraklı kişiler olay yerinden uzaklaştırılmalıdır.
- Kazaya uğrayan aracın kontak anahtarı kapatılmalıdır.
- Aracın yakınında sigara içilmemeli ve içilmesine izin verilmemelidir.
Olay yerinde gaz varlığı söz konusu ise, patlama ve zehirlenmelerin önlenmesi için;
- Gaz tüpünün vanası kapatılmalı, ortam havalandırılmalıdır.
- Kıvılcım oluşturacak ışıklandırma ya da çağrı araçlarının kullanımına izin verilmemelidir.
Her türlü olayda;
- Öncelikle olay yeri güvenliği sağlanmalıdır.
- Olay yeri güvenliği sağlanabiliniyor ise, hasta ya da yaralılar kesinlikle yerlerinden kımıldatılmamalıdır.
- Hasta ya da yaralılar yaşam bulguları yönünden değerlendirilmelidir.
- Bilinç kaybı olanlar ile solunum, dolaşım, kanama vb. problemi olan hasta ya da yaralılar belirlenerek, öncelikle müdahale edilmelidir.
- Kanamalı durumlarda Hepatit B, C, ve HIV/AIDS gibi hastalıklara karşı korunmak için müdahaleden önce mutlaka eldiven giyilmelidir.
Bildirme
Kaza ya da acil hastalık durumunda, tıbbi yardım için 112, kurtarma ve yangın için itfaiye (110), zehirlenmelerde zehir danışma merkezi (114), güvenlik için Polis-155 veya Jandarma-156 aranmalıdır.
Tıbbi yardım için 112 arandığında; kesin yer ve adres, olayın tanımı, hasta ya da yaralı sayısı, durumları, arayan kişi, hangi numaradan aradığı, nasıl bir yardım alındığı ya da olay yerindeki olanaklar açıklanmalıdır.
Aslında doğada herzaman bir adet düdük bulundurmalıdır.
Kurtarma
Olay yerinde hasta yaralılara müdahale; hızlı ancak sakin ve bilinçli bir şekilde yapılmalıdır. Hasta ya da yaralının durumunun değerlendirilmesine bağlı olarak ilk yardım yapılmalıdır. Eğer ilk yardım bilinmiyorsa asla hasta ya da yaralıya dokunulmamalı ve yaralı kımıldatılmamalıdır.
İlk Yardımda Yapılması Gerekenler
- Hasta ya da yaralının durumunu değerlendirmek (bilinç ve solunum ),
- Hasta ya da yaralının korku ve endişelerini gidermek,
- Hasta ya da yaralıya müdahalede yardımcı olacak kişileri organize etmek,
- Hasta ya da yaralının durumunun ağırlaşmasını engellemek için gerekli müdahalede bulunmak,
- Kanama, kırık, çıkık ve burkulma vb. durumlarda yerinde müdahale etmek.
- Hasta ya da yaralının yarasını görmesine izin vermemek,
- Hasta ya da yaralıları hareket ettirmeden müdahalede bulunmak,
- Hasta ya da yaralıların en uygun yöntemlerle en yakın sağlık kuruluşuna sevkini sağlamak ( 112 ),
- Olay yeri güvenliği açısından herhangi bir tehlike yok ise, hasta ya da yaralıyı kesinlikle yerinden kımıldatmamak.