Sizden gelen soru:
Bana iş başvurusu ile ilgili bir otobiyografi örneği verir misiniz?
Cevap:
İş başvurularında kullanılan otobiyografi örnekleri vermeden önce otobiyografinin ne demek olduğuna ve otobiyografinizi hazırlarken neleri dikkate almanız gerektiği hususlarına değineceğiz. Daha sonra iş amaçlı otobiyografide nelere dikkat etmeniz gerektiğini açıklayıp ve örnek otobiyografileri sıralayacağız.
Otobiyografi nedir?
Otobiyografi, bir düşünürün, bir sanatçının, bir sporcu ya da tanınmış bir kişinin kendi yaşam öyküsünü anlattığı edebî tür. Özyaşamöyküsü de denir. Kaynak olarak kişi kendini ve aile büyüklerinden aldığı bilgileri kullanır. Yazarın kendinden söz ederken nesnel olması zor olduğundan otobiyografi yazmak güçtür. Otobiyografilerde yazar kendine ait sanat eserleri, düşünceleri ve yapmış olduğu ya da katkısının olduğu önemli işleri aktarır. Bu yazılı anlatım türü aynı zamanda iyi bir belgeseldir. Bu alanda çalışacaklara ve yazarın yaşadığı dönemin özelliklerine kaynaklık eder.
Otobiyografinin belirleyici özellikleri
- Otobiyografi düşünsel plânla yazılır.
- Yazar daha çok kendisini öne çıkartabilir.
- Biyografilerde Objektif olunmalıdır.
- Otobiyografi kişinin şahsını kendi diliyle anlatmasıdır.
- Gerçekler göz ardı edilmemelidir.
Otobiyografinin en basit tabiri kişinin kendisini anlattığı edebi eser türüdür.
İş Amaçlı Özgeçmiş (CV) Biçimleri
Başvurulan işin niteliğine, amaca, kişinin sahip olduğu niteliklere ya da işverenin isteğine bağlı olarak çeşitli özgeçmiş biçimleri kullanılabilir. Çünkü verilecek bilgiler kadar bilgilerin sunuluş biçimi de önemlidir. Bunda değişmez biçimlere saplanmak yerine, kişinin kendi tarzına, vurgulamak istediği niteliklerine, amacına göre değişen ve özgünleşen biçimler yaratılabilir. Başvurulan işyerinin verdiği bir özgeçmiş formu yoksa, asla bir başkasının özgeçmiş biçimin aynısı kullanılmamalı.
Kronolojik Özgeçmiş
En son çalışılan iş yeri, görev niteliği, süresi (ve tarihi), en başta olmak üzere, kişinin doğumundan özgeçmişi yazdığı andaki durumuna dek geçen sürenin zaman sırası izlenerek kaleme alındığı geleneksel özgeçmiş biçimi.
Bu tür özgeçmiş, paragraflar halinde ve tekil birinci kişi anlatımıyla yazılabilir (“1964 yılında Erzurum’da doğdum” gibi). Düzyazı halinde yazılıyor olması, anlatımda öznelliği, övünmeyi veya aşırı derecede tevazu gösteren ifadeler kullanılmasını gerektirmez. Birinci tekil şahıs kullanılarak (ben) yazılmasına rağmen, ciddi ve nesnel bir üslûp benimsenmelidir.
Kronolojik özgeçmiş, maddeler halinde de yazılabilir.
Kronolojik özgeçmiş, iş yaşamındaki gelişmelerin ve yükselmelerin, üstlenilen projelerin olumlu sonuçlarının, kişisel amaçların ne ölçüde gerçekleştirilebildiğinin sergilenmesi açısından son derece olumlu izlenimler bırakabilecek bir özgeçmiş yazım biçimidir.
İş yaşamında büyük boşluklar, aralar olan kişilerin, çok sık iş değiştirenlerin, çok uzun yıllar hiç bir yükselme göstermeden aynı işi sürdürenlerin, yeni bir işe başvurmak için çok genç ya da çok yaşlı olanların diğer özgeçmiş biçimlerinden yararlanmaları daha doğru olabilir.
Kronolojik Özgeçmiş Örneği (maddeler halinde)
Ad: Ayşe Çağlayan Eğitim: 1971-1976 Erzurum Atatürk İlkokulu Nitelikler: İyi derecede İngilizce İş deneyimi: 1996-2000 Eczacıbaşı/Hijyenik Ürünler bölüm şefi İlgi alanları: Çiçekler, yüzme. İstanbul Yüzme İhtisas Kulübü üyesi. Referanslar: Ahmet Aydoğan Harun Sarıduman |
Kronolojik Özgeçmiş Örneği
(düz yazı biçiminde ve kronolojik)
15.7.1964 tarihinde Erzurum’da doğdum. Erzurum Atatürk İlkokulu’nda (1971-1976), Erzurum Zübeyde Hanım Ortaokulu’nda (1976-1979), Erzurum Zübeyde Hanım Lisesi’nde (1979-1982) okudum. 1982 yılında kazandığım İstanbul Teknik Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü’nü 1986 yılında üçüncülükle bitirdim. 1996 yılından beri Eczacıbaşı’nda Hijyenik Ürünler bölüm şefi olarak çalışıyorum. 1990-1996 yılları arasında Seyda Güzellik’te uzman olarak ve 1986-1990 yılları arasında da Lale Tekstil’de uzman yardımcısı olarak görev yaptım. Görevlerim sırasında İngiltere, Hollanda ve Almanya’daki çeşitli fabrikalarda incelemelerde bulundum. Evliyim ve iki çocuk sahibiyim. Çiçeklerle ilgilenmekten, yüzmekten hoşlanırım. 1987 yılından beri İstanbul Yüzme İhtisas Kulübü’ne üyeyim. İyi derecede İngilizce ve orta derecede bilgisayar (Excel ve Word) bilgisine sahibim. (imza) Ayşe ÇAĞLAYAN Adres: Nüshetiye Caddesi No: 48/3 Beşiktaş/İSTANBUL Referanslar: |
İşlevsel (Fonksiyonel) Özgeçmiş
Kişinin iş yaşamındaki deneyimlerinden ve çalıştığı firmalardan çok, kişisel niteliklerini vurgulamayı sağlayan özgeçmiş biçimi.
Maddeler ve alt başlıklar halinde yazılmalıdır. İş deneyimi ile ilgili bilgiler son çalışılan kurumdan ilk çalışılan kuruma doğru (birbirini izleyen süreçler halinde, hangi görevle nerede çalışıldığını belirtecek) sıralanmalıdır.
İş yaşamına yeni başlayacak kişiler, daha önce çalıştığı yerlerde gerçek yeteneklerini sergileyemediğine inananlar, edilgen işlerde herhangi bir sorumluluk ya da risk almadan çalışanlar, uzun bir aradan sonra iş yaşamına yeniden atılacak olanlar, çok sık iş değiştirenler, deneyim sahibi olduğu alandan çok daha farklı bir alanda çalışmaya başlamayı amaçlayanlar tarafından tercih edilmesi gereken bir özgeçmiş yazım biçimidir. Çünkü bu tür özgeçmişte kişinin yaşam ve yükselme/iniş çizgisi değil, yetenekleri, özel nitelikleri, yapabilirlikleri ön plandadır.
Bireysel ilerleme çizgisini sergilemek isteyenler, daha önce çalıştığı alanda görev ve sorumlulukları kısıtlanmış olanlar bu tür bir özgeçmiş biçimi kullanmaktan kaçınmalıdır.
Bu tür bir özgeçmiş yazarken, kişinin kendi nitelikleri, özellikleri, yapabilirlikleri üzerinde dikkatle düşünmesi ve bunları açıkça, doğrulukla ifade edebilmesi gerekir.
Beceriler:
Toplu çalışmalar-toplantılar düzenleme ve katılma, denetleme, danışmanlık, yönlendirme, sorun çözme, yöneticilik, ikili ilişkiler…
Kişisel özellikler:
Dürüstlük, uyumluluk, zekilik, baskı altında çalışabilme, risk alabilme, dikkatlilik, yeteneklilik, işbirliği yapabilme, nezaket, kararlılık, enerjiklik, dışadönüklük, esneklik, dostluk, diğer insanlarla iyi geçinebilme, iyi iletişim kurma, mizah duygusu, zamanı iyi kullanma, çalışkanlık, geniş hayal gücü, yaratıcılık, bağımsız çalışabilme, canlılık, mantıklılık, sadakat, yöntemlilik, titizlik, düzenlilik, planlılık, olumluluk, pratiklik, kavrama gücünün yüksekliği, rahatlık, güvenilirlik, kendinden emin olma, duygusallık, mükemmeliyetçilik, hızlılık, düşüncelilik, uyanıklık, atılımcılık, başkalarıyla birlikte çalışabilme, sorumluluk üstlenme.
İşlevsel Özgeçmiş Örneği 1:
Gamze Oranlı Özellikler: İnisiyatif kullanabilme ve bağımsız çalışabilme gücü Beceriler: Masaüstü yayıncılık Photo-Shop kullanabilme. Deneyim: Yazım, basım ve yayım ile ilgili bir şirketi olan Tasarım Yayımcılık’ta üç aylık çalışma. Ödül: 1998 yılı Türkiye Reklamcılar Derneği Umut Veren Genç Reklamcı Ödülü (Tevfik Yanık ve Özlem Güneş’le birlikte) Eğitim: Yüksek lisans: Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Reklamcılık Bölümü’nde yüksek lisans öğrencisi Lisans: AÜİF Halkla İlişkiler sertifikası (24 kredi) İlgi alanları: Dağ yürüyüşleri yapmak, hentbol oynamak, sinema ve tiyatroya gitmek. Referanslar: Prof. Dr. Refik Paydan Hasan Deren |
Örnek (Aşağıdaki örnekte yer alan başlıklar, kişinin sahip olduğu özelliklere bağlı olarak arttırılabilir, eksiltilebilir ya da değiştirilebilir. Bu örnek diğer özgeçmiş yazım biçimlerine de uyarlanabilir):
İşlevsel Özgeçmiş Örneği 2:
REFİK BELENDİR SOKAK NO: 45/6 AŞAĞI AYRANCI/ANKARA TARIK GÜNEL KİŞİSEL BİLGİ ——————————————————————————————————————– Doğum yeri ve tarihi: Milliyet: AMAÇ ——————————————————————————————————————– NİTELİKLER ——————————————————————————————————————– İŞ DENEYİMİ ——————————————————————————————————————— Son iş yerinden ilk işyerine doğru periyodik sırayla. YETKİLER ——————————————————————————————————————— Hangi iş yerinde hangi yetkiyle çalışıldığı. DERECELER VE SİCİL DURUMU ——————————————————————————————————————— EĞİTİM ——————————————————————————————————————— Yüksek lisans: (Okul adı, kent, tarihler) YABANCI DİL BİLGİSİ ——————————————————————————————————————— Hangi yabancı dilin hangi düzeyde bilindiği. YAYINLAR ——————————————————————————————————————— ÖDÜLLER ——————————————————————————————————————— KURSLAR VE SERTİFİKALAR ——————————————————————————————————————— Katılan kursun adı, hangi alanla ilgili olduğu, hangi tarihler arasında devam edildiği, alınan sertifika. ÜYE OLUNAN KURULUŞLAR ——————————————————————————————————————— GÖNÜLLÜ ÇALIŞMA DENEYİMİ ——————————————————————————————————————— KATILINAN TOPLU ETKİNLİKLER ——————————————————————————————————————— İLGİ ALANLARI ——————————————————————————————————————— BİLGİ ALINABİLECEK KİŞİLER ————————————————————————————-Ad, adres, telefon numarası. |
Belirli Bir Amaca Yönelik Özgeçmiş
Kişinin başvurduğu işle ilgili özelliklerini, deneyimini, kazandığı başarıları, uzmanlık alanını vurgulamasını, sahip olduğu diploma-yan diploma-sertifikaları, üstlendiği projeleri belirginleştirmesini sağlayan özgeçmiş yazım biçimi.
Bu özgeçmiş yazım biçimi, kendisini ve sahip olduğu özellikleri iyi tanıyan ve tanımlayan kişiler tarafından kullanılabilir.
Belirli bir amaca yönelik özgeçmiş örneği:
Handan Aydın İş Deneyimi: 1994-1995 Londra British Museum’da bir yıllık konuk araştırmacılık. 1989-1994 Atatürk Lisesi’nde Tarih zümresi başkanlığı. Okulun tarih kulübünün kurucu ve yönetici öğretmenliği. Okul içinde çıkarılan Tarihimiz gazetesinin sorumlu öğretmenliği. 1985-1989 Beypazarı İlköğretim Okulu’nda Sosyal Bilgiler öğretmenliği. İlçe okulları arasında bilgi yarışmaları programlayıcılığı. Üç yıl boyunca okulun halk oyunları ekibinin çalıştırıcılığı. Nitelikler: Referanslar: |
Özgeçmiş İçin Önyazı (Sunuş Dilekçesi, İş Başvurusu Mektubu) Yazımı
İş başvurusunda bulunmak için özgeçmiş hazırlayan kişi, özgeçmişine bir önyazı eklemeli; bu önyazıda, hangi işe, hangi nedenle ve hangi amaçlarla başvurduğunu kısaca belirtmelidir.
İş başvurusu mektubu yazılırken dikkat edilmesi gereken noktalar şunlardır:
– Hitap edilecek kişinin adı ve soyadı belirliyse söz konusu kişiye hitapla ya da “İlgili makama”, “Personel Dairesi Başkanlığı’na”, “İnsan Kaynakları Bölümü Başkanlığı’na” şeklinde bir hitapla başlanmalı.
– Giriş paragrafında, hangi işe, neden başvurulduğu kısaca açıklanmalı.
– Gelişme bölümünde, bu işin hangi nedenlerle cazip geldiği, bu işle ilgili ne gibi hedeflerin olduğu, kişinin bu iş için neden (hangi özellikleriyle) uygun olduğu açıklanmalı. Özgeçmişte yazılı olmayan fakat önemli özellikler, önyazıda belirtilmeli. İş ve diğer deneyimlere dikkat çekilmeli. Bu bölüm 2-3 kısa paragraftan oluşmalı.
– Sonuç paragrafı, okuyucuda (işverende) olumlu bir izlenim bırakacak açık bir sonuç cümlesiyle tamamlanmalı, ekteki belgelere dikkat çekilmeli, okuyucunun (işverenin) isteyebileceği diğer bilgiler kısaca verilmeli.
– Bilgisayarla ya da daktiloyla yazılmalı. İyi kalitede bir kâğıt kullanılmalı. Standart bir yazım karakteri ve puntosu seçilmeli (Times New Roman- Arial/ 10-12 punto). Göz yormayacak bir sayfa düzeni kullanılmalı.
Örnek:
YASEMİN KURAL Sayın Adalet Yaren Sayın Adalet Yaren, Yayınevinizde ihtiyaç olduğu -14 Eylül 2000 tarihli gazetede ilanla- belirtilen “Çocuk Kitapları Sorumlusu” işine başvuruda bulunmak istiyorum. Halen, bilimsel kitapların yayınına ağırlık veren Yarın Yayıncılık adlı küçük bir yayınevinde çalışmaktayım. Göreve başladığımdan beri bilimsel yayınların basımıyla ilgili olarak her aşamada görev aldım ve birçok kitabı bizzat yayına hazırladım. Bu sayede edindiğim deneyim ve birikimi, özel olarak ilgi duyduğum ve üzerinde çalışmaktan büyük zevk alacağıma inandığım bir alan olan çocuk kitaplarına yöneltmek istiyorum. Lisans tezim Türkiye’de çocuk kitaplarının basım ve yayımı ile ilgili sorunlar üzerine idi. Ayrıca öğrencilik yıllarım boyunca çeşitli çocuk kitaplıklarında gönüllü olarak çalıştım ve çocuklarla ilgili kimi etkinliklerin düzenlenmesinde etkin rol aldım. Çocuk kitapları yayıncılığının hem bilgi ve birikimlerimi hem de yaratıcılığımı kullanabilmem için uygun bir alan olduğunu düşünüyorum. Masaüstü yayıncılık ve Photo-Shop kullanımında deneyimliyim. Çizgi film ve karikatür teknikleri hakkında da bilgi sahibiyim. Bu özelliklerin çocuk kitaplarında resimlerin seçilmesi ve düzenlenmesi bakımından önemli olacağı kanısındayım. Anka Yayıncılık gibi köklü bir kuruluşta, deneyimli kişilerle birlikte çalışmak ve kişisel yeteneklerimi kullanabilmek, beni mutlu edecektir. Ekte bu konudaki çalışmalarımı içeren bir dosya ve özgeçmişim yer almaktadır. Saygılarımla. |