Sizden gelen soru:
Kalem çeşitleri ve özellikleri nelerdir?
Cevap:
Kalem ve Kalem Çeşitleri
Yazı yazmak yada resim çizmek için kullanılan uzun çubuk şeklindeki araçlara kalem denir. Aynı zamanda sanayide yontma işlerinde kullanılan sivri ve keskin uçlu araçlar da kalem olarak adlandırılır. Torna kalemi vb.
Yeryüzünde ilk kalemin çağımızdan bin yıi önce, hayvan kemiklerini keskin uc yapacak şekilde kırarak, mağara duvarlarına resim kazımak için kullanıldığı anlaşılmıştır; yani, kalem, fırçadan önce bulunmuştur
Kalemler, kullanıldıkları işe, yapıldıkları maddeye göre çeşitlenir: Yazı kalemleri, resim kalemleri, taşçı kalemi, heykelci kalemi, tüy kalem, kamış kalem gibi.
Yazı Kalemleri — Kâğıt veva deri üzerinde iz bırakacak, sivri uçlu birer çubuktur. Ya kendiliğinden renk verir (kurşundan yapılmış kalemler gibi), ya da başka bir maddeye ba-tırılarak boya alır Bu maksatla Uygur Türk-ieri, Çinliler, fırça kullanırlar, yazılarını fırçayla yazarlardı. Ortaçağ’dan beri kartal ve benzeri kuşların tüylerini kesip sivrilterek boyaya batırmak suretiyle yazı yazmak âdet oldu
Daha sonra mürekkebini içindeki depoda taşıyan “dolma kalem” yapıldı. Kuru mürekkeple kendi deposundan faydalanılan, ucu küçük bir toparlak olan “tükenmez kalem” ortaya çıktı.
Yazı yazmak İçin eskiden bizde kamış kalemler kullanılırdı Bunlar “mika” denilen bir fildişi parçasının üzerine yatırılarak, gayet keskin kalem açacaklarıyla kesilir, uzunlamasına hafifçe yarılarak esneme gücü kazandırılırdı. XIX. yüzyılın sonlarına doğru kalem sapları yapılarak bunlara maden uçlar geçirildi.
Bu uçlar kalınlık derecelerine göre numaralı olarak yapılırdı. Bugün “redis” denilen madeni uçlar güzel yazı yazmada kullanılıyor
Resim Kalemleri. — Resim çizmekte kullanılan kalemlerdir. Çeşitli renkleri vardır, kurşun kalemden başlar. Bir tahta silindir içine yerleştirilmiş renkli ve kuru bir maddeden ibarettir. Bunlara “kalem boyası” (boya kalemi) de denir. Önce renk tonuna göre, sonra da yumuşaklık, sertlik derecesine göre numaralanır. “Tarama kalemi” ise, mimari resimde, hartacılıkta kullanılan gayet ince bir mürekkepli kalem şeklidir. Resim kalemlerinin pek çok çeşidi vardır. Bunlardan biri de “keçe kalem” (flomaster) dir. Dolma kaleme benzer, uc yerine, içinden çıkan bir keçe fitil vardır, uçucu bir maddeyle karışık mürekkep bu fitile akar.
Taşçı Kalemleri. — Gayet sert, yassı uçlu bir demirden ibarettir. Üzerine çekiçle vurularak taş parçalarını kırmaya, yontmaya yarar. Taşçı kaleminin bir döner manivelâ, ya da elektrikle çalışan delici cinsine “matkap” (delgi) denir.
Heykelci kalemleri. — Çeşitli kalınlık ve yuvarlaklıkta, bazen de eğri veya taraklı olarak, şimşir gibi sert ağaçtan, ya da çelikten yapılmış kalemlerdir. Çamur işlemeye, mermer üzerinde çalışmaya yarar. Gerektiğinde taşçı kalemi gibi çekiç yardımıyla da kullanılır.
Yazı Kalemi Çeşitleri
Dolma Kalem
Dolma kalem, su bazlı mürekkep haznesi olan bir kalemdir. Dolma kalem, divite büyük benzerlik gösterir. Ancak divitten farklı olarak mürekkep tutma kapasitesine sahiptir ve mürekkebe batırılması gerekmez.
Tükenmez Kalem
Tükenmez kalem ya da kısaca tükenmez, içindeki borucuktaki özel ve koyu kıvamdaki mürekkebi, ucunda bulunan bilye sayesinde yüzeye aktaran modern bir yazım aracı. Kullanılabilirliği ve bulunabilirliği ile günlük yaşamda yaygın bir kullanıma sahiptir. En yaygın mürekkep renkleri mavi, siyah ve kırmızı olup, diğer renklerde yazan tükenmez kalemler de üretilmektedir.
30 Ekim 1888 tarihinde ABD’li denizci John Loud, derilerini işaretlemek için ucunda bilye bulunan mürekkepli kalemi icat etti ve ilk patentini aldı. Bu buluşu, 1935 yılında gazete editörü olan Macar Ladislao Biro ve kimyager kardeşi geliştirdi. Biro Kardeşler, buldukları kalemi tanıştıkları Arjantin Başkanı Augustine Justo’ya gösterdi ve başkanın teşvik etmesiyle kardeşler, Arjantin’de fabrika kurdular. Yapılan ikinci denemede başarılı oldular. Chicago’lu Milton Reynolds, Arjantin’de gördüğü bu kalemleri, Amerika Birleşik Devletleri’nde perakende olarak satmaya başladı. 1940′larda artan tükenmez kalem üreticileri arasında rekabet oluşmaya başladı.
Kurşun Kalem
Kurşun kalem, kâğıt üzerine yazı veya çizim için kullanılan, yazıcı kısmı çoğunlukla kil ve grafitten üretilen kalem. Tipik bir kurşun kalemde grafitin etrafı ahşap kaplıdır. Bunun yanı sıra metal veya plastik muhafazaya sahip kurşun kalemler de mevcuttur.
Kurşun kalemden ilk kez Alman-İsviçreli doğa tarihçisi Conrad Gesner 1565 yılında bahsetmiştir. O dönemde grafitin bir tür kurşun olduğu düşünülüyordu. Gesner sonradan grafitin farklı bir mineral olduğunu keşfetmiştir.
Tüy Kalem
Tüy, mürekkebe batırılarak yazı yazmakta kullanılan bir araçtır. Genellikle kaz, kuğu ve hindi gibi iri kuşların kanat tüylerinden üretilir. Tüy, divitin icadından önce -özellikle 6-19. yüzyıllarda- yaygın olarak kullanılan bir yazma aracıydı.
Divit Kalem
Divit, hokkadaki mürekkebe batırılarak yazı yazmakta kullanılan bir tür kalem. Divitin çalışma prensibi dolma kaleme benzer ancak dolma kalem gibi mürekkep haznesi bulunmaz. Bu nedenle belirli aralıklarla mürekkebe batırılması gerekir.
Eskiden divit takımları, mürekkep hokkası ile içinde kamış kalem ve onu açmakta kullanılan kalemtraş, makta gibi yazı aletlerinin konulduğu dar ve uzun prizma şeklinde bir gövdeden meydana gelirdi. Büro mahiyetindeki yerlerde yazı takımı, yazı tepsisi, hattat çekmecesi olarak isimlendirilen kapların içinde topluca bulundurulan yazı edevatı, kâtip veya hattatın yanında taşıyabilmesi için divit içine konulur ve bu da bele sarılan kuşağa çapraz olarak yerleştirilirdi. Hokka kısmı çıkıntısı dolayısıyla yukarı tarafta kalır, böylece divit kuşak arasında kaymadan durabilirdi.
Uçlu Kalem
Uçlu kalem veya basmalı kalem, karbondan yapılmış uçları kullanan mekanik kurşun kalem. Çek firması Koh-i-Noor Hardtmuth tarafından üretilen bir model olan Versatil de zaman zaman Türkçede basmalı kalem anlamında kullanılır. Uçlu kalemler, kalemin arka kapağı açılarak konan kalem ucunun, kalem kapağına basmak suretiyle kalemin uç kısmından dışarı itilmesi prensibi ile çalışır.
Batılı dillerde kesirler Türkçedekinden (virgül) farklı olarak nokta ile gösterildiği için basmalı kalem uçlarının çapı 0.5, 0.7, 0.9 mm şeklinde belirtilir. 0.3 ve 0.35 mm.lik teknik çizim modelleri de bulunur. Metal, plastik parçalardan oluşan çeşitli tasarımları ve modelleri bulunur. Uçlar, siyahın yanı sıra çeşitli renklerde üretilir. Bazı modellerde silgi mevcuttur.
Silgili Kalemler
30 Mart 1858 tarihinde, Hymen Limpman kalem arkasına silgi bağlamak için ilk patent aldı. 1862 yılında, Limpman patentini Joseph Reckendorfer’e 100.00 Dolar’a sattı. Joseph Reckendorfer, Faber-Castell’i patent ihlalinden dava etmişti. Ancak 1875 yılında Amerikan Yüksek Mahkemesi, Joseph Reckendorfer’in patentine geçersiz ilanı verdi. Kalemi silgiye bağlayan metal halkaya yüksük denir.