Sizden gelen soru:
* Nüfusun yoğun olduğu yerler ve nedenleri? *
Cevap:
Nüfusun Yoğun Olduğu Yerler
2012 yılı sayımlarına göre Türkiye’nin nüfusu 75,627,384’dür. Bu nüfusa göre nüfus yoğunluğu ise 98/km²’dir.
Nüfus yoğunluğu olarak ifade edilen “bir kilometrekareye düşen kişi sayısı”, Türkiye genelinde 2011 yılına göre 1 kişi artarak 98 kişi oldu. İstanbul kilometrekareye düşen 2 666 kişi ile nüfus yoğunluğunun en yüksek olduğu ilimiz oldu. Bunu sırasıyla; 453 kişi ile Kocaeli, 333 kişi ile İzmir, 264 kişi ile Gaziantep ve 258 kişi ile Bursa illeri takip etti.
Nüfus yoğunluğu en az olan il ise kilometrekareye düşen 12 kişi ile Tunceli oldu. Yüzölçümü bakımından ilk sırada yer alan Konya’nın nüfus yoğunluğu 53, en küçük yüzölçümüne sahip Yalova’nın nüfus yoğunluğu ise 250 olarak gerçekleşti.
Türkiye’nin En Kalabalık 10 Şehri
Sıra | Kent | 1990 Sayımı | 2000 Sayımı | 2007 Sayımı | 2008 Sayımı | 2009 sayımı | 2010 sayımı | Bağlı olduğu il |
1 | İstanbul | 6,629,431 | 8,803,468 | 10,861,463 | 12,878,360 | 12.915.285 | 13.255.685 | İstanbul |
2 | Ankara | 2,583,963 | 3,203,362 | 3,842,737 | 3,902,946 | 4.306.105 | 4.431.719 | Ankara |
3 | İzmir | 1,758,780 | 2,232,265 | 2,644,531 | 2,703,649 | 3.276.815 | 3.354.934 | İzmir |
4 | Bursa | 834,576 | 1,194,687 | 1,537,040 | 1,589,530 | 1.854.285 | 1.905.570 | Bursa |
5 | Adana | 916,150 | 1,130,710 | 1,506,272 | 1,517,787 | 1.563.545 | 1.591.518 | Adana |
6 | Gaziantep | 603,434 | 863,000 | 1,192,000 | 1,335,815 | 1.295.050 | 1.341.054 | Gaziantep |
7 | Kayseri | 481,459 | 633,691 | 796,896 | 857,694 | 911.984 | 1.064.164 | Kayseri |
8 | Konya | 513,346 | 742,690 | 967,055 | 980,973 | 1.003.373 | 1.036.027 | Konya |
9 | Antalya | 378,208 | 604,000 | 823,568 | 874,292 | 955.573 | 1.001.318 | Antalya |
10 | Mersin | 373,810 | 545,963 | 783,445 | 851,447 | 842.230 | Mersin |
Bir Bölgede Nüfusun Yoğun Olma Nedenleri
1-Doğal Etkenler
a-İklim özellikleri: Doğal etkenlerin en önemlisidir. İklimin uygun olduğu fazla soğuk ve kurak olmayan yerler yerleşime uygundur. Buna karşılık çok soğuk olan ve az yağış alan yerler, yerleşmeye ve yaşamaya uygun değildir. Buralarda nüfus çok seyrektir.
b-Yer şekilleri: Dağlık alanlar ve arazinin engebeli olduğu yerler yerleşmeye elverişli değildir. Düz alanlar ve ovalar ise yerleşmeye daha elverişlidir.
c-Toprak özellikleri: Verimli toprakların bulunduğu yerlerde geniş tarım alanları olduğu için buralarda nüfus yoğundur. Toprağın verimsiz olduğu yerlerde ise nüfus çok seyrektir.
2-Beşeri Etkenler
a-Sanayi: Ülkemizde sanayinin gelişmiş olduğu yerler en sık nüfuslu alanlardır. Buralar aynı zamanda en fazla göç alan yerlerdir.
b-Ulaşım: Ticaretin gelişmesini sağlayan en önemli faktör ulaşımdır. Ulaşımın geliştiği kentlerde sanayi de çok gelişmiştir. Bu yüzden ulaşımın geliştiği yerlerde nüfus yoğunluğu fazladır. Ayrıca verimli tarım alanlarının, yer altı kaynaklarının ve turizmin geliştiği yerlerde nüfus yoğunluğu çok fazla olmaktadır.
Ülkemizdeki nüfusun büyük kısmı verimli tarım alanları olan kıyı ovalarında toplanmıştır.
İç kesimlerde de düz alanların bulunduğu yerlerde nüfus kalabalıktır. Nüfusun yoğun olduğu yerlerde genellikle ulaşım, ticaret, sanayi ve tarım gelişmiştir. Nüfusun seyrek olduğu yerler ise engebeli ve dağlık alanlar ile ulaşım, ticaret, sanayi ve tarımın gelişmediği yerlerdir.
Sık nüfuslu yerler: Marmara denizi kıyıları, Ege Bölgesi’nin kıyı kesimi ve çöküntü ovaları, Akdeniz Bölgesi’nde Çukurova çevresi, Karadeniz Bölgesi’nde Doğu Karadeniz kıyıları ile Batı Karadeniz’in batısıdır. Ayrıca Ankara, Eskişehir, Gazi Antep ve Diyarbakır yoğun nüfuslu illerdir.
Seyrek nüfuslu yerler: Karadeniz Bölgesi’nin dağlık alanları ve Doğu ve Batı Karadeniz’in iç kesimleri, Doğu Anadolu Bölgesi’nin büyük kısmı, İç Anadolu Bölgesi (Yukarı Sakarya Bölümü hariç), Toros dağları, Güney Ege kıyıları, Yıldız dağları, Biga yarımadası ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin orta kesimleridir.