SİGARA
Sigara tütünün kağıda sarılmış halidir.Tütün çeşidine ve nikotin oranına göre bir çok çeşidi vardır sigaranın.Sigara çok zararlı bir maddedir.Bir çok ciddi hastalığa neden olabiliyor.Ölümcül hastalıklara bile.Sigara kullananların dikkatine ! Sigarayı bırakın ve sağlığınızı koruyun.Kendiniz tek başınıza yapamıyorsanız mutlaka yardım alın.Sadece kendinize değil etrafınızdakilere de zarar veriyorsunuz.
Memorial Hastanesi Sigarayı Bırakma Polikliniği’nden, Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Füsun Soysal, 9 Şubat Dünya Sigarayı Boykot günü öncesi, sigaranın zararları, içme nedenleri ve bırakma yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Sigaraya Fiziksel Mi Yoksa Psikolojik Olarak Mı Bağımlısınız?
Sigara bağımlılığının iki yönü bulunmaktadır. Fiziksel ve psikolojik bağımlılık. Fiziksel bağımlılığı sigaradaki “nikotin” maddesi yapar. Psikolojik bağımlılık ise kişiden kişiye değişmektedir. Kendine güvensiz, sorunlardan kaçan kişiler psikolojik bağımlılığa daha eğilimlidir. Nikotin bağımlılığı oluşmuş kişilerde sigarayı bıraktıktan sonraki ilk 3 gün en zor dönemdir. Bu dönemde; huzursuzluk, sinirlilik, konsantrasyon güçlüğü ortaya çıkabilir. Bu dönemde aktif olmak, kafeinden uzak durmak, sigarayı akla getirecek ortamlarda bulunmamak, sakız çiğnemek ve kuruyemiş yemek, dönemi daha kolay atlatmada yardımcı olacaktır. Yine bu dönemde nikotin bantları ve sakızları da kişiye yardımcı olabilir. Psikolojik bağımlılığı belirgin olan kişilerde ise psikiyatri gözetiminde ve gerekirse antidepresan türü ilaçlardan yardım alınmalıdır.
Sigara içen kişilerin önemli bir bölümü, sigarayı bırakma konusunda ufak bir teşvik ve destek beklemektedir. Kendi başına sigarayı bırakmak yönünde karar alan kişilerde başarı oranı yüzde10’un üzerine çıkmamaktadır.
Sigarayı bırakmaya kendinizi hazırlayın
– Sigarayı bırakma kararında olumlu düşünün. Başarılı olamayacağınıza ya da zorlanacağınıza dair düşünceleri kafanızdan kovun. Milyonlarca kişi sigarayı bıraktı ve sağlığına kavuştu. Sizin onlardan bir eksiğiniz yok.
– Sigarayı neden bırakmak istediğinizi listeleyin ve bir kağıda yazın. Sigara aklınıza geldikçe bu listeye bir göz atın.
– Sigara sağlığınıza ve başkalarına olan sorumluluklarınıza gölge düşürmektedir. Sigarayı bırakmak için başka güçlü nedenleriniz olduğunu da unutmayın. Sigara bulamadığınızda nasıl huzursuz olduğunuzu, bir paket sigara almak için nasıl koşturduğunuzu, ateş bulmak için nasıl çabaladığınızı düşünün. Lokantada sigara içtiğiniz için istediğiniz yere oturamadığınızı ve toplumda ikinci sınıf vatandaş muamelesi gördüğünüzü unutmayın.
– Sigarayı bırakmak için özel bir gün saptayın. Başka bir anlamlı (doğum günü, evlik yıldönümü, evlilik…) günü düşünün ve her yıl çifte kutlama yapın.
– Sigarayı bırakma kararına başkalarına da ortak edin.
– Sigarayı bırakacağınız günü çevrenize ilan edin. O gün size önemli bir destek gelecektir.
Sigara Vücudunuza Nasıl Zarar Veriyor?
• Sigara ile birlikte alınan nikotin vücuda ilk girdiğinde beyin ve sinir sistemini uyarır. Ancak sonraki alışlarda beyin ve sinir sistemi üzerinde baskılayıcı, uyuşturucu bir etki gösterir. Kan basıncı ve nabız yükselir, sindirim yavaşlar. Organların yeterince kan almaları engellenir. Çok yüksek dozlarda bulantı, kusma ve solunum felci ile ölüme neden olur.
• Sigara içenlerde ortaya çıkan en önemli akciğer problemlerinde biri de KOAH’tır (kronik bronşit ve anfizem). Bu hastalıklar, öksürük ve balgam çıkarma ile başlayıp hava yolları va akciğerlerde harabiyet ile ileri yaşlarda nefes darlığı ile seyreden hastalıklardır. Solunum yolu enfeksiyonları sigara içenlerde daha sık ortaya çıkmaktadır. Sigara içmek zor nefes almak anlamına gelmektedir. 20 yaşında nefes alma kapasitesi yüzde100’ken, sigara içenlerde ileri yaşlarda bu oran, yüzde40’lara kadar düşmektedir.
• Erkeklerde sigara içimi ile koroner kalp hastalıkları riski, yüzde 60-70 oranında artmaktadır. Kalp hastalıklarına bağlı ani önümler sigara içen erkeklerde 2/4 kat daha fazladır. Kadınlarda ise doğum kontrol hapı kullanımı ile birlikte sigara kullanımı sonucu ortaya çıkan kalp krizi riski, içmeyenlere göre 10 kat daha fazladır. Yüksek tansiyonu olan kişilerde sigara içimi beyin kanaması riskini artırmakta ve bu kişilerde felç daha çok görülmektedir.
• Sigara cildin ön büyük düşmanıdır. Cilde su veren kan damarları sigara içtikten sonra birkaç dakika büzülmektedir. Ciltte renk değişikliği olur ve cilt erken yaşlanır.
• Diş etleri kirli ve pis bir görünüm kazanır, diş eti hastalıkları ortaya çıkar.
• Ağızda tat alma eksikliği ortayı çıkar ve dudak, dil kanseri görülme riski artar.
• Gırtlak ve nefes borusunda iltihaplanma, kronik farenjit durumu, ses tellerinde kanser riski görülmektedir.
• Gözlerde katarakt ve ileri yaşlarda körlük görülebilir.
• Mide ve yemek borusunda ülser, kanama, gastrit ve kanser riski artmaktadır.
• Kadınlarda kısırlık, düşük, eksik doğum, erken menopoz, rahim kanseri, adet düzensizlikleri, hormonlarda azalma, erkeklere iktidarsızlık, ereksiyonda ve sperm sayısında azalma gibi sorunlar ortaya çıkmaktadır.
• Sigara mesane kanseri riskini artırır.
• Ellerde ve parmaklar sararma, tırnaklarda zayıflama olur.
• Kemik ve iskelet sistemi bozulur, kemik erimesi ortaya çıkabilir.
• Kol ve bacak damarlarında çeşitli hasarlar oluşabilir, kılcal damar tıkanmaları nedeniyle el ve ayaklar bu tıkanıklığa bağlı olarak kesilebilir.
• Vücutta yorgunluk, halsizlik, stres, performans düşüklüğü ve reflekslerde azalma görülür.
Sigarayı Bırakmanıza Yardımcı 9 Öneri
– İlk günlerde hayat temponuzu artırın. Zevk aldığınız işlerle uğraşın. Sigara içilmeyen yerlere gidin.
– Bol sıvı alın, ancak yanında sigara içmek isteyeceğiniz içeceklerden uzak durun.
– İhtiyaç duyuyorsanız elinizde anahtarlık, tesbih tutun.
– Sakız çiğneyin
– Yemeklerden sonra mutlaka dişlerinizi fırçalayın
– Canınız sigara istediğinde süt ve meyve suyu için
– Sigara içmeyenlerle birlikte olmaya çalışın
– Sigara içmek istediğinizde duş alın
– Bol egzersiz yapın, kendinizi çok daha iyi hissedeceksiniz
Sigarayı Bırakma Vücudunuzu Nasıl Etkileyecek?
Son sigara içildikten 12 saat sonra vücut kendini iyileştirmeye başlar. Vücuttaki nikotin ve karbonmonoksit miktarı hızla azalmaya başlar, birkaç gün içinde vücutta belirgin bir rahatlama olur. Birkaç gün içinde nefes alma rahatlar, sigaranın yol açtığı öksürük yavaş yavaş azalmaya başlar, egzersiz kapasitesi artar. Kişi, sigaranın kokusu, bütçesine getirdiği yük ve bağılılıktan kurtulur. Vücuttaki nikotinin büyük bir kısmı 2-3 gün içinde atılmaktadır.
Sigarayı bıraktıktan sonra 5 yıl sonra kalp krizi riski içmeyenlerle aynı düzeye iner.
10 yıl sonra akciğer kanserinden ölüm riski, yüzde 50 oranında azalır.
10-20 yıl sonra herhangi bir nedenle ölüm riski, içmeyenlerle aynı olur
Sigarayı bıraktıktan 1 yıl sonra koroner kalp hastalıklarına bağlı ölüm riskinde yüzde 50 azalma olur
Sigarayı bırakmada psikolojik bağımlılığı belirgin olan kişilerde ise psikiyatri gözetiminde ve gerekirse antidepresan türü ilaçlardan yardım alınmalıdır. Sigarayı bırakma sonrasındaki sıkıntıların geçici olduğunu ve daha sağlıklı bir yaşama başlangıç teşkil ettiği unutulmamalıdır.