Sizden gelen soru:
Futbolda hakemlerin isimleri ve görevleri?
Cevap:
Hakem İsimleri
Bir futbol maçını yöneten ve oyun kurallarını uygulayan kişiye hakem denir. Futbol oyununda 4 hakem bulunur. Dört adet hakemin gözetiminde ve yönetiminde futbol maçları oynanır.Bu hakemlerin isimleri ise şöyledir;
- Orta hakem
- 1. yardımcı hakem
- 2. yardımcı hakem
- Dördüncü hakem
Oyunu orta hakem yönetir ve verdiği kararları kesin olarak uygular. Taç çizgisi üzerinde her yarı saha için bir yardımcı hakem olmak üzere toplam iki yardımcı hakem vardır. Bunlar çapraz olarak yer alırlar. Yardımcı hakemler topun oyun alanının dışına çıkışını, ofsaytları işaret etmenin yanı sıra , elle oynamalarda, golü belirlemede, oyuncu değişikliklerinde orta hakeme yardımcı olurlar. Oyun alanının yarısından sorumlu olan yardımcı hakemler, orta hakemi ellerindeki küçük bayraklarla uyarırlar. Dördüncü hakem oyunu gözler, oyuncu giriş çıkışlarını kontrol eder ve herhangi bir sakatlık durumunda orta hakem görevini icra eder.
Orta Hakemin Yetkileri ve Görevleri
- oyun kurallarını uygular,
- oyunu, yardımcı hakemler ve varsa dördüncü hakem ile işbirliği içinde yönetir,
- kullanılan her topun Kural 2’de belirtilen özelliklere uygun olup olmadığını kontrol eder.
- oyuncuların giysilerinin 4’üncü kuralda belirtilen özelliklere uygunluğuna karar verir,
- oyunun süresini belirler ve oyun ile ilgili kayıtlarını tutar,
- kuralların herhangi bir şekilde ihlalinde veya diğer bir sebepten gerekli görürse, oyunu durdurur, geçici olarak erteler veya tatil eder,
- herhangi bir harici müdahele halinde, oyunu durdurur, geçici olarak erteler veya tatil eder,
- bir oyuncunun ciddi sakatlandığı kanısına varırsa oyunu durdurur ve o oyuncunun oyun alanından çıkarılmasına sağlar,
- bir oyuncunun hafıf sakatlandığı kanısına varırsa oyunu top oyundışı oluncaya kadar devam ettirir,
- kanayan yarası olan bir oyuncunun oyun alanından çıkarılmasını sağlar. Bu oyuncu ancak hakemin kanamanın durduğuna kanaat getirmesi halinde hakemin işareti ile oyun alanına dönebilir.
- oyunu durdurmakla, ihlali yapan takıma bir avantaj sağlayacağı hallerde oyunu devam ettirir. Düşündüğü avantajın oluşmaması halinde yapılan ihlali cezalandırır.
- bir oyuncunun aynı anda birden fazla ihlal yaptığı durumlarda daha ağır olan ihlali cezalandırır.
- ihtar veya ihraç gerektiren bir ihlali yapan oyuncuyu gerekli şekilde cezalandırır. Gerekeni o anda yapmazsa, topun oyundışı olduğu ilk anda yapmalıdır.
- sorumlu bir şekilde hareket etmeyen takım yetkililerini cezalandırır ve gerekirse oyun alanından ve çevresinden uzaklaştırır,
- kendisinin göremediği olaylarda, yardımcı hakemlerin verdiği bilgiye göre hareket eder,
- yetkili olmayan kişileıin oyun alanına girmemesini sağlar,
durmuş olan oyunu tekrar başlatır,
- oyunculara ve/veya takım yetkililerine ve maç öncesinde, maç sırasında ve maç sonrasında meydana gelen olaylara karşın alınan disiplin tedbirleri hakkında bilgi içeren maç raporunu ilgili kurumlara verir.
Hakemin oyun ile ilgili kararları nihaidir. Hakem verdiği bir kararı, ancak doğru olmadığını anladığı durumlarda veya gerekli görürse, yardımcı hakemin verdiği bilgiye göre, oyunu tekrar başlatmadan önce değiştirebilir.
Yardımcı Hakemlerin Yetkileri ve Görevleri
Karar yetkisi hakemde olmak üzere, aşağıdaki durumları işaret etmek için iki yardımcı hakem atanır:
- topun ne zaman tamamıyla oyun alanından çıktığını,
- hangi takımın köşe vuruşu, kale vuruşu veya taç atışı yapacağını,
- bir oyuncunun pozisyonu dolayası ile ne zaman ofsayt olarak cezalandarılacağını,
- oyuncu değişikliği istendiğini,
- hakemin göremediği fena hareketleri ve diğer olayları
- pozisyona hakemden daha yakın olduklarında meydana gelen ihlalleri (bu, bazı özel durumlarda, ceza alanı içinde meydana gelen ihlalleri de kapsar)
- penaltı vuruşlarında kalecinin topa vurulmadan önce ileri hareket ettiğini ve topun gol çizgisini geçtiğini orta hakeme bildirirler.
Ayrıca yardımcı hakemler, hakemin maçı oyun kurallarına göre yönetmesine yardımcı olurlar. Bazı durumlarda 9,15 m. mesafenin kontrolü için oyun alanına girebilirler. Bir yardımcı hakemin gereksiz müdahale veya yakışıksız hareketleri olduğunda, hakem onun görevine son verecek ve durumu yetkili konumlara rapor edecektir.
Dördüncü Hakemin Yetkileri ve Görevleri
- Dördüncü hakem müsabaka yönetmeliğine göre atanabilir ve eğer üç hakemden biri göreve devam edemezse onun yerine görev yapar.
- Müsabakadan önce, müsabakayı düzenleyen kuruluş, hakemin oyuna devam edememesi halinde onun yerini dördüncü hakemin mi alacağı veya hakemin yerine kıdemli yardımcı hakemin geçip onun yerine de dördüncü hakemin mi geçeceğini açık bir şekilde belirtir.
- Dördüncü hakem, maç öncesi, maç süresi ve maç sonrasındaki her türlü idari görevde hakemin istediği şekilde yardımcı olur.
- Dördüncü hakem, maç sırasında oyuncu değiştirme işine yardımcı olmaktan sorumludur.
- Dördüncü hakem, gerektiğinde yedek topları kontrol eder, Eğer maç sırasında maç topu değişecekse, hakemin talimatına göre, zaman kaybının en az olacağı şekilde bir yedek top temin eder.
- Yedek oyuncuların kullandıkları giysi ve gereçleri, oyuncu oyuna girmeden önce kontrol etme yetkisine sahiptir.Eğer giysi ve gereçleri Oyun Kuralları’na uygun değilse bu durumu hakeme bildirir.
- Dördüncü hakem her durumda hakeme yardımcı olur. Dördüncü hakem hatalı tespit yüzünden yanlış oyuncuya ihtar verildiğinde, ikinci defa ihtar aldığı halde oyuncu ihraç edilmediğinde veya hakemin ya da yardımcı hakemlerin görüşü dışında meydana gelen şiddetli hareketler olduğunda hakeme haber vermek zorundadır. Hakem, bununla birlikte oyunla ilgili tüm hususlarda karar vermeye yetkilidir.
- Dördüncü hakem maçtan sonra, hakemin ve yardımcı hakemlerin görmediği her türlü fena hareket veya diğer olayları yetkili kuruluşlara rapor edecektir. Dördüncü hakem yazdığı rapor hakkında hakeme ve yardımcı hakemlere bilgi verecektir.
- Teknik alan olarak belirlenmiş bölgede bulunanların tümünün sorumsuz davranışlarını hakeme bildirme yetkisine sahiptir.